Bir grup araştırmacı Samanyolu Galaksisi’nde mevcut teorilerle açıklanamayacak düzeyde “çok yüksek fosfor varlığı” gösteren 15 yeni “kimyasal açıdan özgün yıldız” keşfederek bu elementin kökeniyle ilgili gizemi derinleştirdi.

Hakemli bilim dergisi Nature Communications’da yayımlanan makalenin başyazarı ve Kanarya Adaları Astrofizik Enstitüsü’nden gökbilimci Thomas Masseron şunları söyledi:

Fosfor bilhassa ilgi çekici çünkü Dünya üzerinde yaşamın onlarsız olamayacağını bildiğimiz 5 elementten biri. Bu elementler karbon, azot, oksijen, fosfor ve sülfür. Fosfor bunlar arasında en az bulunanı, bu nedenle genel anlamda nereden geldiğiyle ilgili büyük belirsizlikler var.

Masseron ve meslektaşları fosforca zengin yıldızları açıklamak için birkaç modelin anahatlarını çizdi. Güneş Sistemi’mizin tohumunu atan ölü yıldızlar da yaşam veren bu atom açısından zengin yıldızlar olabilir.

Fosforun kökenine dair en muhtemel açıklama, Güneş gibi yıldızların küllerinden doğduğu devasa yıldızların bir nedenle ömürleri boyunca fosforu aşırı üretmiş olması.

Ekip bunun “epey belirli ve özgün nükleosentezler” gerçekleşen öncül yıldızlara ihtiyaç duyduğunu ifade ediyor. Nükleosentez, yıldızların kalbinde ya da yıldızlar ömrünü tükettikten sonra gerçekleşebilen süpernova gibi patlamalarda atom çekirdeklerinin bir araya gelerek yeni atomlar oluşturma sürecine verilen isimdir.

Bu devasa yıldızlar süpernova patlamalarıyla bu fosfor birikimlerini tüm uzaya yaymış ve böylece fosfor açısından zengin yeni yıldızlara can vermiş olmalı. Ancak bu senaryonun bilgisayar modellemeleri fosforun yanı sıra bu yeni nesil yıldızların karbon, sodyum ve kükürt açısından zengin olması gerektiğini gösteriyor. Ancak gözlemler bu sonuçlarla örtüşmüyor.

Independent Türkçe