Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, öğrenci andının ilköğretim okullarında okunması uygulamasını kaldıran yönetmeliğin iptali istemiyle dava açmak için "Türk vatandaşı" olmanın yeterli olacağına karar verdi.

Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği'nde değişiklik yapılarak "öğrenci andı" başlıklı 12. madde 2013'te yürürlükten kaldırılmıştı. Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci, bu yönetmeliğin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştayda dava açmıştı.

Danıştay 8. Dairesi, "davacının davaya konu yönetmelik hükmü ile arasında güncel, kişisel ve meşru bir menfaat ilişkisinin bulunmadığı, davacı tarafından ilköğretim çağında çocuğu olup velayeten dava açtığı hususunun ileri sürülmediği gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine" karar vermişti.

Kurul, kendi onayladığı kararını bozdu

Bu karar, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nca da onanmıştı. Önder Kahveci, Kurul kararına karşı karar düzeltme isteminde bulundu.

Karar düzeltme istemi üzerine dosya tekrar Kurul'un gündemine geldi. Kurul, önceki kararını kaldırarak, dosyayı tekrar inceledi ve Danıştay 8. Dairesinin 2013'te verdiği "ehliyet yönünden ret" kararını bozdu.

Kurul, davacının, "Öğrenci Andı" okunması uygulamasına son verilmesine yönelik yönetmelik değişikliğinin iptali istemiyle açtığı davada subjektif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığını irdeledi.

Kurul'un gerekçesinde, anayasanın başlangıç kısmında, "Türk vatanı ve milletinin ebedi varlığını ve yüce Türk devletinin bölünmez bütünlüğünü belirleyen bu Anayasa'nın, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ölümsüz önder ve eşsiz kahraman Atatürk'ün belirlediği milliyetçilik anlayışı ve onun inkılap ve ilkelerini şiar edindiği"nin vurgulandığı belirtildi.

Bu vurgulandıktan sonra değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek 2. maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olduğunun kurala bağlandığı hatırlatılan gerekçede, Anayasa'nın 66. maddesinde de "Türk Devletine vatandaşlık bağıyla bağlı herkes Türk'tür" düzenlemesine yer verildiği vurgulandı.

Atatürk inkılap ve ilkelerine, Atatürk milliyetçiliğine bağlı yurttaş yetiştirmek!

Ayrıca, Milli Eğitim Temel Kanunu'nda, Türk Milli Eğitiminin genel amacının, "Türk Milletinin bütün fertlerini, Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı, Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren, ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan, insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek" biçiminde açıklandığı belirtildi.

"Öğrenci Andı"nın okunmasına ilişkin yönetmeliğin ilgili maddesinin "ırkçı söylemler içerdiği" gerekçesiyle iptali istemiyle açılan davanın, Danıştay 8. Dairesince 2011'de, "Öğrenci andında geçen 'Türk' kelimesinin bir ırkın değil, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan dili, ırkı, rengi, cinsiyeti, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi ne olursa olsun tüm vatandaşların bir araya gelerek oluşturdukları, herkesi kapsayan ve kucaklayan milletin ortak adı olduğu" gerekçesiyle reddedildiği de anımsatıldı.

Kurul'un gerekçesinde, "Anayasa ve Milli Eğitim Kanunu'nda belirtilen amaçlar doğrultusunda eğitim ve öğretim vermek zorunda olan ilköğretim kurumlarında Anayasal ve yasal ilke ve kurallara aykırı bir yönü olmadığı yargı kararıyla da saptanmış 'Öğrenci Andı'nın kaldırılmasının üst hukuk normlarına aykırı olduğu ve ülkenin geleceği çocukların eğitimlerinin milli olmaktan uzaklaşacağı savlarıyla bu davanın açılabilmesi için Türk vatandaşı olmak yeterlidir." tespiti yapıldı.

Kahveci'nin açtığı davanın yanı sıra ilgili yönetmelik hükmünün iptali istemiyle açılan diğer davalar da "ehliyet" yönünden reddedilmişti. Bir öğrencinin açtığı dava ise esastan reddedilmişti.

80 yıl boyunca okutulmuştu

Türkiye ve KKTC'deki ilköğretim okullarında her sabah öğrenciler derse girmeden okutulan "Öğrenci Andı" dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip tarafından hazırlanarak, 10 Mayıs 1933 tarihli Milli Talim ve Terbiye Heyeti kararıyla uygulamaya konulmuştu.

1972, 1997 ve 2012'de değişikliğe uğrayan "Öğrenci Andı", Milli Eğitim Bakanlığının 8 Ekim 2013 tarihli İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle kaldırılmıştı.

"Andımız okutulana kadar bu mücadeleyi vereceğiz"

Kararı değerlendiren Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci, "Öğrenci Andı"nın kaldırılmasının yanlış olduğunu savundu.

Açtığı davanın, ilkokul çağında çocuğu olmaması nedeniyle reddedilmesini, "hukuki garabet" olarak niteleyen Kahveci, şunları söyledi:

"İtirazımız sonucunda, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu bu yanlışa 'dur' diyerek kararı bozdu. Umarım ki dava yeniden görüldüğünde andımızı kaldıran yönetmelik hükmü de iptal edilir veya Milli Eğitim Bakanlığı yeni bir değişiklikle bu düzenlemeyi kaldırır, bu yanlış da sona erer. Biz, milli meselelerdeki mücadeleci tavrımızı sürdürmeye kararlıyız. Andımız okullarımızda okutulana kadar da bu mücadeleyi vereceğiz."