Gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri patlamak üzere

Gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri patlamak üzere

Dünyanın dört bir yanındaki gök bilimciler 'hayatta bir kez başlarına gelebilecek' olayı kaçırmama umuduyla gözlerini neredeyse gökyüzünden hiç ayırmıyor.

Bilim adamları, Dünya'dan bakıldığında gözle görülen en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse'ün bir supernova olarak, beklenenden daha erken patlayacağından şüpheleniyor.

Betelgeuse'ün 'patlaması' gök bilimcilerin zaten bildiği bir şey ama son yaşanan gelişmeler sürecin hızlanmış olabileceğine işaret ediyor.

Gök bilimciler neden Betelgeuse'ün patlayacağını düşünüyor?

Betelgeuse hali hazırda 'patlamaya mahkûm' yıldızlar kategorisinde. Mesele, patlayıp patlamaması değil, ne zaman patlayacağı.

Yıldız, yalnızca 8 ila 10 milyon yaşında. Güneş ise 4.5 milyar yaşında. Ama Betelgeuse nükleer yakıtını olağanüstü bir hızla tüketiyor.

Betelgeuse, ömrünün sonuna gelmek üzere olan ve boyutları da giderek genişleyen kırmızı dev bir yıldız.

Betelgeuse ayrıca hala titreşimde olan yani hala genişleyip daralan dev bir yıldız. Bu 'komşumuzun' çapı, Güneş'in çapından 550 ila 990 kat daha fazla olabilir.

Nottingham Trent Üniversitesi'nden Doç. Dr. Daniel Brown "Supernova adayı olarak bunları biliyoruz. Mevcut modeller, astronomik zaman ölçeği içinde her an 'patlamanın' yaşanabileceğini gösteriyor ama bu da gelecek 100 bin yıl içerisinde demek oluyor" dedi.

Patlamada ne olur?

Süpernova, yıldızların çok büyük bir enerji açığa çıkararak güçlü bir şekilde patlamasıdır. Fark edilmemesi imkansız zira Dünya'ya çok yakın gerçekleşecektir.

Brown, "Betelgeuse, birkaç gün içinde Ay'dan daha parlak bir hal alabilir. Gün içinde bile görülebilir" diyor. Bu etkisinin de aylar sürebileceği belirtiliyor.

Tehlike var mı?

Süpernovalar olağanüstü boyutlarda yıkıcı olabilir. Mesela gökbilimciler Güneş'in patlaması durumunda tüm Güneş sisteminin çökebileceğini söylüyor.

Daha önce yaşanan yıldız patlamaları, Dünya'nın ısısının artmasıyla ilişkilendirildi. Bu patlamaların ozon tabakasına zarar verme potansiyeli de var. Dünya'yı ayrıca zararlı solar ve kozmik radyasyona maruz bırakıyor.

İyi haber, Güneş'in Betelgeuse'e kıyasla patlama ihtimalinin çok daha az olması zira hala çok daha küçük. Ama Güneş'in şişip birkaç milyar yılda Merkür'ü, Venüz'ü ve Dünya'yı yutacağı öngörüsü de yapılıyor.

En önemlisi, Betelgeuse bilim insanları tarafından Dünya'ya güvenli bir mesafade görülüyor.

Daniel Brown, "50 ışık yılından az her şey bir sorun olabilir. Betelgeuse'de böyle bir durum yok" diyor.

BBC Türkçe

HABERE YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.
1 Yorum