Hangi Caner Taslaman?

Evrim konusunda birbirinden farklı üç türlü Caner Taslaman olduğunu söyleyebiliriz:

1-Evrimin Kur’ân’a aykırı olduğunu söyleyen ve reddeden.

2-Evrimin Kur’ân’a aykırı olmadığını ve kendisinin de evrime inandığını söyleyen.

3-Evrimin Kur’ân’a aykırı olmadığını, fakat bu konunun bilinemez bir özellik taşıdığını, dolayısıyla bu konuda müsbet veya menfi bir hüküm veremeyen.

Bu üç çeşit Taslaman’ı biz onun yazılarından çıkarıyoruz. Aşağıya onun bu konudaki yazılarını alıyoruz:

Caner Taslaman’ın evrimin Kur’ân’a aykırı olduğunu söyleyen ve reddeden ifadeleri:

Kuran Araştırmaları Grubu tarafından Kur’an Hiç Tükenmeyen Mucize adlı bir kitap yayınlanmıştır. Bir Tv programında sayın Taslaman, bu kitabın bir kısmını kendisinin yazdığını söylemiştir. Onun yazdığını tahmin ettiğimiz bir bölümde şöyle denilmektedir:

Kur’an’da 3- Ali İmran Suresi 59. ayette Hz. Adem ile Hz. İsa arasında bir benzetme yapılır. Kur’an’da hiçbir Peygamber hakkında bu tarz bir benzetme yapılmamıştır. Peki, bu Peygamberlerin ismi Kur’an’da kaçar kez geçer? Tam 25’er kez, birbirine eşit olarak. İki Peygamber arasında benzetme yapan ayet şöyledir:

Şüphesiz ki; Allah’ın katında İsa’nın durumu, Adem’in durumu gibidir. O’nu topraktan yarattı. Sonra ona “Ol” dedi ve O da oldu. (3- Ali İmran Suresi 59)

Bazı insanlar Hz. İsa’nın babasız olarak yaratılmasından dolayı onu oğul-tanrı ilan etmişlerdir. Bazılarıysa Allah’ın her şeye gücünün yettiğini unutup, Hz. İsa’nın nasıl olup da babasız yaratıldığını sorgulamaktadırlar. Allah ise Hz. Adem’i hem babasız, hem anasız yaratmasını örnek verip, onun durumunu Hz. İsa’ya benzetmekte, böylelikle Hz. İsa’ya bu özelliğinden dolayı tanrılık yakıştırması yapanların mantıksızlığını bu açıdan da göstermektedir. Allah, Adem-İsa arasında bu benzetmeyi yaparken sayısal mucize ile de bunu desteklemiş ve ikisinin ismini aynı sayıda, 25’er kez Kur’an boyunca tekrarlamıştır. (Kuran Araştırmaları Grubu, Kur’an Hiç Tükenmeyen Mucize, İstanbul Yayınevi, 55. Baskı, 2019, S, 311.)

Bu ifadelerden “Adem (as) Allah tarafından topraktan yaratıldı, evrim geçirmedi, onun anne ve babası yoktur” manaları çıkmaktadır. Dolayısıyla bu ifadeler onun evrimi kabul etmediğini göstermektedir.

Caner Taslaman’ın evrime inandığıyla ilgili ifadeleri:

Taslaman doktora tezi olan kitabında şöyle diyor:

Bu konudaki benim tavrım ise şöyle: Evrim Teorisi’nin mekanizmaları ve canlıların tarihiyle ilgili birçok hususun henüz tam aydınlatılmamış olduğunu düşünmekle beraber, mevcut bilimsel açıklamalar içinde Evrim Teorisi’nin en başarılı açıklama olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden kendimi “Evrim Teorisi’ne inanan-teist” kategorisinde görüyorum. Evrenin evrimine benzer şekilde tüm canlıların birbirinden evrimleştiklerini söyleyen bilimsel görüşte, Tanrı ve İslam inancım açısından en ufacık bir sorun görmüyorum. (Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı, İstanbul Yayınevi, 2016, s, 211.)

Bu ifadelerden de onun evrime inandığını anlıyoruz.

Caner Taslaman’ın evrim hakkında müsbet veya menfi bir hüküm verilmemesi gerektiğiyle ilgili ifadeleri:

Yukarıdaki mezkûr kitabın yayın tarihinden bir sene sonra Taslaman başka bir kitabında şöyle demiştir:

Bir Müslüman’ın, bu teorinin bilimsel ve felsefi değerlendirmesini paranteze alıp da bu konuya salt dini açıdan baktığında bu teoriye karşı “teolojik agnostik” (dinbilimsel bilinemezci) bir tavır takınması gerektiği kanaatindeyim. Bununla, dinsel inanç açısından bu teoriyi kabul etmenin veya reddetmenin bir gereklilik olmadığını; bilimsel bulguları paranteze alan birinin, dinsel açıdan bu teoriye “agnostik” yaklaşımda bulunmasının tutarlı olduğunu ifade etmek istiyorum. (…) Allah’ın yaratışta hangi yolu kullandığı konusunda “teolojik agnostik” bir tavrın, üç tek tanrılı dinin inananları için de bir sorun teşkil etmediği, hatta bu yaklaşımın benimsenmesi gerektiği kanaatindeyim. (…) Ben, salt dini açıdan konuya baktığımda bu teoriye karşı “teolojik agnostik” bir tavır benimsiyorsam da, bahsedilen diğer araçlar (bilim ve felsefe) çerçevesinde bu teoriyi değerlendirdiğimde, bu teorinin mevcut alternatifler arasında en başarılı açıklamayı sunduğu kanaatini taşıyorum. (Caner Taslaman, Bir Müslüman Evrimci Olabilir mi? Destek Yayınları, 2017, s, 116.)

Bu ifadelerden de onun evrimi kabul etmemekle beraber, red de etmeyen biri olduğunu anlıyoruz.

Netice olarak bütün bu ifadelerden evrimi reddeden, evrimi kabul eden (Evrim Teorisi’ne inanan-teist) ve evrim konusunda karar veremeyen (teolojik agnostik) bir insan tipi çıkmaktadır. Tabii ki, zaman içinde bir insan fikir değiştirebilir denilebilir. Taslaman’da bir kitabında savunduğu bir fikri daha sonra terk etmiş olabilir. O takdirde Taslaman’ın son kitabında “felan kitapta şöyle demiştim, o konuda yanılmışım” diye bir açıklama yapması iyi olurdu. Veya o kitapları piyasadan kaldırarak insanların yanlış bilgilenmesinin önüne geçmeliydi. Çünkü onun kitaplarını okuyan birisi onun vazgeçtiği yanlış fikri benimseyebilir veya onun farklı ifadelerinden dolayı “Yahu bu adamın kafası karışık. Çok çelişkili ifadeleri var. Bir kitapta bir şey söylüyor, diğerinde başka bir şey söylüyor” diye düşünebilir.

Bu farklı ifadelerin makul izahları varsa sayın Taslaman’dan öğrenmek isteriz.