Ajansın son yayımladığı hava kirliliği raporuna göre ince parçacıklardan kaynaklanan erken ölümler 2019 yılında Avrupa çapında 307 bin kişinin canına mal oldu.

Ülkeler açısında bakıldığında, 2019 yılında ince parçacıklardan dolayı Almanya'da 53 bin 800, İtalya'da 49 bin 900, Fransa'da 29 bin 800, İspanya'da 23 bin 300 kişi yaşamını yitirdi. AB içinde ince parçacıklara bağlı nüfusa oranla en fazla ölümün yaşandığı Polonya'da ise 39 bin 300 kişi yaşamını yitirdi.

2018'e kıyasla yüzde 10 azalma

Tam kayıtlarının yayımlandığı son tarih olan 2019'dan bir yıl önce ince parçacıklar kaynaklı 346 bin ölüm kayda geçmişti.

Bu rakam yüzde 10'luk bir azalmaya işaret ediyor. AÇA bu azalmanın kısmen iyi hava koşullarına, ama daha önemlisi hava kalitesinin arttırılması için kıta çapında yürütülen çalışmalara bağladı.

Ajans yine de "Avrupa Birliği (AB) üyeleri Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) hava kalite standartlarına uysaydı "2019 yılındaki ölüm sayısı yarı yarıya düşürülebilirdi" öngörüsünde bulundu.

AB 2030 yılında 2005 yılıyla kıyasla havadaki ince parçacıklara bağlı erken ölüm oranını yüzde 55 azaltmayı hedefliyor.

AÇA'nın rakamlarına göre hava kirliliği şu anki düzeyde azalmaya devam edip, ek önlemler alınmazsa bu hedef 2032 yılında ancak tutturulabilir.

Hava kirliliği Avrupa'da insan sağlığını tehdit eden en büyük çevre sorunu

AÇA raporunda hava kirliliğinin Avrupa'da insan sağlığına karşı en büyük çevre tehdidi olmaya devam ettiğine dikkat çekti. Rapora göre yaşlı nüfus hava kirliliğine karşı daha hassas ve şehirler de ince parçacıklara maruz kalma oranı en yüksek olduğu yerler.

Yetişkinlerde erken ölümler hava kirliliğine bağlı kalp hastalıkları, felç, akciğer kanseri olarak ortaya çıkarken, çocuklarda hava kirliliği akciğer gelişimine zarar veriyor, solunum enfeksiyonlarına ve astıma neden oluyor.

1990'ların başında 27 üyeli AB'de ince parçacıklardan kaynaklı ölüm sayısı bir milyonu buluyordu.

Çapı 2,5 mikrometreden küçük olan (PM2.5) ince parçacılar akciğerlere derinlemesine nüfuz ederek zamanından erken ölüme sebep oluyor.

Bu rakam 2005 yılında yarı yarıya azaltılarak 450 bine düşürüldü.

Araştırma: İnsan hayatını en fazla kısaltan dış etken 'hava kirliliği', alkolden 3 kat daha etkili
Ayrıca arabalardan, kamyonlardan ve kömür santrallerinden yayılan nitrojen dioksit ve yeryüzündeki ozon seviyesi de hava kirliliğine bağlı erken ölümlere sebep oluyor.

Birleşmiş Milletler verilerine göre dünya çapında hava kirliğinden dolayı yılda yedi milyon kişi hayatını kaybediyor. Bu rakam sigara ve zayıf beslenme alışkanlıkları nedeniyle hayatını kaybedenlerle aynı düzeyde.

AÇA Direktörü Hans Bruyninck temiz ısınmaya, hareketliliğe, tarım ve sanayiye yapılacak yatırımların bütün Avrupalıların sağlığına, verimliliğine ve hayat kalitesine katkı vereceğinin altını çiziyor.

euronews