Murat Tokay'ın haberi

Bu yıl fethin 557.'inci yıldönümü kutlanıyor. Biz de fethin izini sürüp İstanbul'da gezi rotası çıkardık.

İstanbul'un fethinin 557'nci yıldönümü birçok etkinlikle kutlanıyor. 29 Mayıs Cumartesi günü yapılacak programlarda fethin canlandırılmasından ışık ve su gösterilerine, mehter konserlerinden Kur'an ziyafetine kadar farklı etkinlikler var. Biz de mekânlarda Fatih Sultan Mehmet ve fethin izini sürdük. Günümüzde bu güzergâh Fatih'in zamanındaki yapısını kaybetmiş olsa da bir gezi rotası çıkardık.

Fethin ilk adımı Rumelihisarı: Rumelihisarı, fetih yürüyüşünün ilk merhalesi sayılır. Boğazkesen de denilen Rumelihisarı'nı Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'un fethinden önce Boğaz'ın kuzeyinden gelebilecek saldırıları engellemek için Anadoluhisarı'nın tam karşısına inşa ettirdi. 15 Nisan 1452'de yapımına başlanan hisar 90 gün gibi kısa bir sürede tamamlandı. Rumelihisarı bugün müze ve açık hava tiyatrosu olarak kullanılıyor. Hisarda açık teşhir yapılıyor, sergi salonu bulunuyor. Toplar, gülleler ve Haliç'i kapattığı söylenen zincirin bir parçasından oluşan eserler bahçede sergileniyor.

Fatih'in otağını kurduğu yer: İstanbul'u kuşatan Osmanlı ordularının başındaki Fatih Sultan Mehmet, otağını 6 Nisan 1453'te Topkapı önlerine kurdu. Eskiden otogar olan bu yer şimdi Kültür Park olarak düzenlendi. Fatih'in otağını kurduğu yerde Panoramik Fetih Müzesi yer alıyor.

İstanbul'un efsanevi surları: Osmanlı orduları 2 Nisan'da surlar önünde görüldü. Edirnekapı, Tekfur Sarayı, Topkapı ve Eğrikapı arasındaki surlar önüne aralarında küçük çaplı olanların da bulunduğu üç iri top konuldu. Kimi araştırmacılara göre 6 Nisan, kimilerine göre ise 12 Nisan'da top ateşlendi ve fiilî mücadele başladı. Günlerce toplar surları dövdü. 29 Mayıs Salı sabahı Topkapı civarından Türkler içeri girdi. İstanbul'un uzun süre fethedilemeyen efsanevi bir şehir olmasının en büyük sebebi çevresini kuşatan surlardı. Zamanında başka hiçbir yerde bu kadar sağlam savunma sistemi bulunmamaktaydı. İstanbul surlarının toplam uzunluğu 22 kilometre. Surların büyük bölümü 1984-1990 yılları arasında restore edildi.

Askerî Müze'de topları görün: İstanbul kuşatması ateşli silahların en etkili olarak kullanıldığı ilk savaş olarak tanımlanıyor. O güne kadar benzeri görülmeyen ateşli silahlar imal edilmiş ve kuşatma sırasında kullanılmıştır. O dönemde kullanılan toplardan 6'sının günümüze ulaştığı belirtiliyor. Bu toplardan biri iki parçadan oluşan Vidalı Muhasara Topu'dur, Londra'daki Tower of London Müzesi'nde sergileniyor. İstanbul'da çap ve uzunluk ölçüleri birbirine yakın olan dört top bulunuyor. Bunların biri Askerî Müze'de, ikisi Rumelihisarı önünde, biri de Eyüp semtinde.

Kumandanın İstanbul'a girdiği kapı: Fatih Sultan Mehmet'in 29 Mayıs 1453'te törenle şehre girdiği kapı Edirnekapı kabul ediliyor. Kimi tarihçiler Topkapı'dan girdiğini belirtir. Edirnekapı İstanbul'un kurulduğu "yedi tepe"nin en yüksek olanıdır (yaklaşık 76 metre). Fatih'ten sonra Avrupa'ya sefere çıkan padişahlar bu kapıdan çıktıkları gibi, tahta çıkan padişahların da Eyüp Sultan Camii'nde kılıç kuşandıktan sonra şehre bu kapıdan girmeleri geleneksel bir anlayış olmuş. Kapı bugün ayakta.

Ayasofya'da şükür namazı: Tarihçiler Fatih Sultan Mehmet'in şehre girer girmez ilk önce en büyük kilise olan Ayasofya'ya gittiğini yazar. Fatih, Ayasofya'ya sığınan halka zarar gelmeyeceğini taahhüt ettikten sonra atından inerek burada iki rekat şükür namazı kılmıştır. Şehirde ilk ezanın okunduğu ve namazın kılındığı mekân da Ayasofya'dır. Ayasofya fethin sembolü olarak, camiye dönüştürülmüştür. Ayasofya 1934'te müzeye çevrildi.

EyüpSultan Türbesi'nde dua: Eyyub-el Ensari, Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (sav) bayraktarlığını yapmış bir sahabeydi. 7 yy. Arap kuşatması esnasında İstanbul'da şehit olmuştu. İstanbul'un Türk kuşatması sırasında mezarı Fatih'in hocası Akşemseddin tarafından keşfedildi. Buraya türbe ve cami yaptırıldı. Eyüpsultan Camii; Fatih'in İstanbul'u fethi ile 1459 yılında inşa ettiği, İstanbul'daki ilk selâtin camii kabul ediliyor.

Fatih'in Sarayı Topkapı: İstanbul'un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından 1460-1478 yılları arasında yaptırılan ve zamanla yeni eklemelerle genişletilen Topkapı Sarayı, yaklaşık 380 yıl imparatorluğun yönetim merkezi ve padişahların evi olarak kullanıldı. Bugün müze olarak hizmet veriyor. Burada Fatih'in kılıcından portresine birçok eser bulunuyor. Yine Fatih'in Köşkü diye bilinen bugünkü Hazine Dairesi ve iki katlı Çinili Köşk, Fatih dönemi eserlerinden...

Panoramik müzeyi gezin

İstanbul'un fethini yaşamak için en iyi yol Topkapı Şehir Parkı'ndaki Panoramik 1453 Müzesi'ni gezmek. Panorama Müzesi, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u nasıl fethettiğini çarpıcı bir çalışmayla gösteriyor ve dünyadaki ilk tam panoramik müze olma özelliğini taşıyor. Buradaki devasa resim, 360 derecelik bir alana yayılarak, yukarıdan, sağdan ve soldan, izleyenin hangi yöne baksa bir parçasını görebildiği bir çalışma. Müze sizi fetih günü sabahına götürüyor. 29 Mayıs 1453 sabahının gökyüzü manzarası. Hava güneşli, bulutların arasından ışık hüzmeleri süzülüyor. Sonra sırayla surları, surlara tırmanan askerleri, süvarileri, Mehter Takımı'nı, İstanbul'u ve bir ağacın altında, atının üzerinde Fatih Sultan Mehmet'i görüyorsunuz. Bir yandan Mehter Marşı, bir yandan top sesleri ve orijinallerinin replikaları olarak hazırlanmış maket toplar, oklar, kılıçlar, kazma küreklerle kendinizi bir savaşın ortasında buluyorsunuz. Panorama 1453 Tarih Müzesi, her gün 09.00-17.00 saatleri arasında gezilebilir. Müze öğrenciler için ücretsiz. 0212 415 14 53

***

Haliç'te lazerli gösteri İnönü'de Kur'an ziyafeti

İstanbul'un fethi farklı noktalarda çeşitli programlarla kutlanıyor. Bu programlardan bazıları şöyle:

Bu yıl Fatih, Bayrampaşa, Beşiktaş ve Belgradkapı'da törenler düzenlenecek. Törenin saati 10.00. Fatih'teki tören Fatih Sultan Mehmet'in türbesinin ziyaret edilmesiyle başlıyor. Daha sonra Fatih İtfaiye Meydanı'na geçiliyor.

En renkli kutlamalar Belgradka-pı'da olacak. Belgradkapı semtinde yapılacak törende askerler mehteran bölüğünün muhteşem müziği eşliğinde surlara hücum edecek. Bu yıl giriş kapısı özel bir teknikle kapatılan surlar, askerler tarafından yıkılacak. Aynı anda top atışı ile Cenk Marşı çalınarak hücum dört bir koldan yapılacak. Program 10.30'da başlıyor.

Akşam saatlerinde Haliç'te ses ve su gösterisi yapılacak. Sudan oluşturulan perdede İstanbul'un fetih filmi gösterilecek. Haliç üzerinde kurulan platformda, Genelkurmay Başkanlığı Askeri Müze ve Kültür Sitesi Mehteran Bölüğü konser verecek. Programın sonunda ışık, su, ses, lazer ve havai fişek gösterisi yapılacak.

İstanbul'un fethini İnönü Stad-yumu'nda kutluyor. Programda fethin canlandırılması, çeşitli spor müsabakaları, sinevizyon ve havai fişek gösterileri yer alacak. Kutlamalar çerçevesinde, dünyaca ünlü hafızlar "Kur'an ziyafeti" sunacak.

***

Fatih'in türbesini ziyaret edin

Fatih Sultan Mehmet'in türbesinin de yer aldığı Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmış eserlerden. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. Fatih'in Türbesi de Fatih Camii'nin çevre duvarı içinde yer alıyor. Mihrabın önünde yapılan ilk türbeden bugüne hiçbir iz kalmamış. Türbe ziyarete açık.

Zaman