Emel Temizay'ın haberi;
 
Bazı fiziksel ve psikolojik sorunlar, çocuklarda konuşamama ya da geç konuşmaya sebep olabiliyor. Ancak bu durum, ebeveynin doğal süreci takip etmesi ve terapi desteğiyle çözülebilir.

Çorbasından bir kaşık alan çocuk, başını kaldırıp “Bu çorba soğuk!” deyince, anne-babası heyecanla yerinden kalktı, çocuğuna sarıldı. Gözyaşlarına boğulan anne, o zamana kadar hiç konuşmayan 5 yaşındaki kızına sordu: “Bu zamana kadar neden konuşmadın?” Kızlarının yaşıtları gibi konuşması için yıllarca başvurmadıkları yer kalmamıştı. Bir dediğini iki etmemiş, her türlü imkânı ayaklarına sermişlerdi. Ancak o güne kadar tek kelime söylemeyen çocuk, kurduğu ilk cümlede çorbanın soğuk olduğunu söylüyordu. Annenin sorusuna çocuğun verdiği cevap, konuşmasından da şaşırtıcı oldu: “Çünkü bu zamana kadar her şey yolundaydı.” Konuşamayan bütün çocukların derdi, elbette her şeyin yolunda olması değil. Bazı çocuklarda fiziksel ve psikolojik sebeplerle konuşma problemleri görülebiliyor. Çocuğun dil ve konuşma gelişiminin ebeveyn tarafından takip edilmesi gerektiğini belirten Pedagog Yasemin Eyüpoğlu, konuşma problemlerinin damak bozukluğu, dil büyüklüğü, bademcik büyüklüğü ve sık görülen işitme kaybı gibi fiziksel nedenlerle de ortaya çıkabileceğini kaydediyor. Eyüpoğlu, bu tür fizyolojik sorunlar için kulak-burun-boğaz uzmanıyla görüşülmesini tavsiye ediyor. Fiziksel sorun olmadığında bir konuşma terapistinden yardım alınmasını öneren pedagog, konuşma terapisi için uygun yaşın 5 yaş ve üstü olduğunu kaydediyor. Anne-babaya da büyük görevler düştüğünü dile getiren Yasemin Eyüpoğlu, çocukta özgüven ve öz değerin yükseltilmesi gerektiğini ifade ediyor.

Çocukların dil gelişimleri birbirinden farklılık arz edebiliyor. Ebeveynlerin çocuğun konuşması sırasında normal süreci bilmesi gerekiyor. Buna göre çocuğun konuşma ve dil gelişim sorunları rahatlıkla anlaşılabiliyor. Pedagog Yasemin Eyüpoğlu, çocukla birlikteyken o an yaşanılanları anlatan ve konuşması için zaman ayıran anne-babanın, dil gelişimi konusunda daha çabuk mesafe kat ettiğini söylüyor. “Çocukla sohbet ederken, ortamda farklı seslerin olmamasına dikkat edilmeli. Böylece çocuğun kendisini duymasını sağlamış olacak. Ayrıca annenin bebeğin çıkardığı seslere tepkisiz kalmaması ve mutlaka bebeğin yüzüne bakması gerekiyor.” diyen Eyüpoğlu, işaretlerle bir şeyler anlatmaya çalışan çocuğa annenin kelimelerle ifade etmesinin faydalı olacağını kaydediyor. Bu süreçte okunacak masal kitapları da süreci hızlandırabiliyor. Pedagog Eyüpoğlu, ebeveynin yapması gerekenleri şöyle sıralıyor: “Çocukla birlikte hikâye okuma ve anlatma, cümle tamamlama çalışmaları yapılmalı ve aile içi sohbetlerde çocuğa fırsat verilmeli. Özellikle çocuğun dil gelişimini destekleyecek materyallerle çalışmasına ağırlık verilmeli. Çocuğun dil alanındaki gelişimine en büyük desteğin anne-baba tarafından verilmesi gerekiyor. Ebeveyn-çocuk ilişkilerinde paylaşımların, yapılan aktivitelerin, çocuğun ailedeki yerinin, değerinin ölçüsü nispetinde, konuşma gelişiminde etkisi olduğu görülmektedir.”

Hangi durumlarda uzmana başvurulmalı?

 Aile içinde konuşma problemi yaşayan bireyler varsa,

 Çocuğunuzun çıkardığı ses ve kelimeleri anlamıyorsanız,

 Çocuğunuz bazı harfleri çıkartamıyorsa

Akranlarına nispeten konuşmasında ciddi gerilik varsa,

 Kendisine yöneltilen komutlara tepkisiz kalıyorsa,

 Kekemelik, tutukluk, çok fazla hızlı konuşma gibi birtakım problemler yaşıyorsa uzmana gidilmelidir.

Bebeğin konuşma süreci

Bebeğin konuşma süreci genellikle şöyle işliyor:

6. aya kadar: Bebek seslere tepki gösterir. Gözlerini ve kafasını sesin geldiği yöne doğru çevirir, kendi kendine ses çıkartır.

12. aydan sonra: Çocuk basit dille söylenileni anlar (‘topu getir’ denildiğinde topu getirir) ‘anne’, ‘baba’ der, ismi söylendiğinde tepki verir.

18. aydan itibaren: Çocuk çok basit cümle ve emirleri anlar. Bildiği eşyaları adlandırır. Sözcük dağarcığı genişler.

24. aydan itibaren:  Uzun cümleleri anlar.Kendi ismini söyleyebilir. 2-3 sözcüklü cümleler kurar.

36. aydan itibaren: Çocuk basit hikâyeleri anlar, cümle kurar, sorular sormaya başlar.

48.aydan itibaren: Çocuk bir yetişkin gibi cümle kurar.

Zaman