Ömer Çiftçi'nin Haberi

RİSALEHABER- Matbaanın icadı ve kitapların basılı hale gelmesi dünyadaki bilgi ve kültür gelişiminin en önemli noktası olarak görülüyor. Dünyanın pek çok yerine farklı zamanlarda giden matbaa, İngilizler tarafından ilk olarak 18 Kasım 1477'de kullandı.

Bu tarihte basılan kitabın adı; "Dictes and Saying of the Philosophers" adlı kitaptır. Bu kitap William Caxton tarafından yayınlanmıştır. Fakat kitap Caxton'un kendisine ait değil, aksine bir çeviridir. Üstelik kendisinden 200 yıl önce yaşamış bir Müslüman'a ait kitaptan.

Kitabın orjinali, İbn Fatik adlı 10. ve 11. yüzyıl arasında yaşamış bir İslam alimi tarafından yazılmış olan Muhtaru'l Hikem ve Mehasinu'l Kelim adlı eseridir. Tamamen çeviri olan Caxton'un kitabı sayesinde bu eser İngilizce basılan ilk eser olma özelliği taşımakta.

Doğum tarihi ve gençliğine dair pek bir bilgi bulunmayan İbn Fatik'in 10. yüzyıl sonları ve 11. yüzyıl başlarında yaşadığı bilinmekte. Tam adı ise Ebü'l-Vefa Mahmudü'd-devle el-Emir Mübeşşir b. Hıtik el-Amiri'dir. 

İbn Fatik, Muhtaru'l Hikem eserinde ilk çağ filozofları, şairleri, bilim adamları, doktor ve siyasi figürlerinden 20'sine dair önemli bilgiler veriyor. 

Eser ortaçağ İslam dünyasında olduğu kadar sonraki dönem batı dünyasında da büyük yankı uyandırmıştı. Kitap sadece İngilizce'ye değil, İspanyolca, Latince, Fransızca, Grekçe ve kısmen de Province dillerine çevrildi. 

Eserde İbn Fatik, pek çok farklı alandan ünlü isimlerin hayatlarının yanı sıra eserlerinin ve bilim dünyasına kattıklarının bilgilerini veriyor. Fatik, herhangi bir yabancı kaynağa ulaşmadan, sadece kendi gezileri ve araştırmalarını bu kitabı yazmış ve çevrildiği dillerde eseri ile bilimsel gelişmeye büyük katkı sağlamış.

Bu eser dışında da coğrafya ve astronomi açısından farklı eserler ile bilim dünyasına önemli katkılar sağlamış olan İbn Fatik, İngilizlerin ilk basılı matbaa eserine sahip olan kişi olması ile de öne çıkıyor.