Ayetlerdeki "görmek"ten maksat, çoğunlukla manevi rüyet denilen "akıl gözüyle görmek" manasına gelir.

Mesela, Fil suresinde Hz. Peygambere (asm) hitaben “Rabbinin fil sahiplerine ettiklerini görmedin mi?” mealindeki ifadede “görmedin mi?” sözcüğü kullanılmış. Halbuki o zaman Hz. Peygamber (asm) daha dünyaya gelmemiştir.

Bu deyim, her dilde var olmakla beraber, Araplarda oldukça fazla kullanılmaktadır. Arapça olarak inen Kur’an’da da aynı sitillerin kullanılması hikmetin gereğidir.

- Bazı alimlere göre, bu ayetlerde ve Kur’an’da tekrar edilen “semavat = gökler” sözcüğünden maksat bütün gökler değil, güneş sisteminin ihtiva ettiği yıldızlardır. Çünkü gözle görülen gök cisimleri güneş sistemindeki yıldızlardır. (bk. İbn Aşur, Mülk, 67/4 ayetinin tefsiri)

- Bunu şöyle de anlayabiliriz: Kur’an’da yedi kat göklerden bahsedildiği yerde, onlara gözle bakmayı tavsiye ederken, göze hitap eden güneş sistemini bir misal olarak verilmiş olabilir. Çünkü ayette "Yedi kat göğe bakın." demiyor, “Allah’ın yaratmasına bakın.” diyor. İlgili ayetin meali şöyledir:

“Yedi kat göğü birbiriyle tam uyum içinde yaratan O’dur. Rahman’ın yaratmasında hiçbir nizamsızlık göremezsin. Gözünü çevir de bak: Herhangi bir kusur görebilir misin? Sonra tekrar tekrar gözünü çevir de bak, gözün bir kusur bulamadığından, eli boş ve bitkin geri döner.” (Mülk, 67/3-4)

Bu ayetten de anlaşılıyor ki, burada gözle bakmayı emreden ifadede yedi gök değil, genel olarak Rahman olan Allah’ın yaratmasıdır.

- Ayette bu üslubun tercih edilmesinin bir hikmeti şu olabilir: İleride teknolojik gelişmelere paralel olarak gelişen gök teleskoplarıyla gözle de birçok gök cisimlerinin görülebileceğine işaret etmek için bu üslup tercih edilmiş olabilir. Hatta ileride bizzat Mars gibi diğer bazı yıldızlara gidip bizzat oraları yakından görme imkanı da olabilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet