Bediüzzaman Said Nursi, vefatının 52. yıldönümünde iki çalışmayla anılıyor. ABD'deki ilahiyat fakültelerinde ders kitabı olarak okutulan "Said Nursi'yi Anlamak" adlı eser, geçen hafta Türkçeye çevrildi. Cezayirli profesör Amar Djidel'in editörlüğünde hazırlanan Al-Nur dergisi ise Üstad'ı Arap ülkelerine anlatan bir yayın.

Bediüzzaman Said Nursi'nin fikirleri ve eserleri, hem Batı'da hem de Doğu'da henüz keşfediliyor. Bu anlamda geçen hafta iki çalışma yayımlandı. Her iki yayını da hazırlayan Şehzadebaşı'ndaki İstanbul İlim ve Kültür Vakfı'nın birkaç gün önce Cezayir'den bir konuğu vardı. Altı ayda bir İstanbul'a gelen Al-Nur derginin editörü Prof. Dr. Amar Djidel ve genel yayın yönetmeni İhsan Kasım Salihin, vakfın bir odasında kafa kafaya vermiş temmuzda 5. sayısı yayımlanacak Al-Nur'un içeriğini konuşmak üzere toplantı halindeydiler.

Amar Djidel, Cezayir Üniversitesi İslam Fikri ve Akide bölümünde akademisyen. Said Nursi hakkında kitaplar yazmış bir isim. Mustafa Sabri ve Mehmed Zahid Kevseri gibi Osmanlı alimleriyle ilgili master ve doktora tezleri hazırladığı dönemde Said Nursi'nin eserleriyle yakından ilgilenmeye başladığını söylüyor. 1998'de bir konferans vesilesiyle İstanbul'a geldiğinde onu daha iyi anlamak üzerine bir yola girmiş.

Arapça yayımlanan Al-Nur, İstanbul'da basılan (5 bin) ancak Arap ülkelerindeki akademik çevrelere gönderilen bir dergi. Aslında iki yıldır yayımlanıyor. Her sayının kapak konusu mutlaka Said Nursi ve Risaleler üzerine oluyor. Son sayısında Risale-i Nur'da medeniyet görüşü işlenmiş. "Risale-i Nur'da düşünce ve medeniyet esasları, ubudiyet, İktisat Risalesi çerçevesinde medeniyet görüşü" başlıklardan bazıları. Derginin gelecek sayısı ise insanın ıslahı üzerine olacak.

Bir ders kitabı düşünün. Üç bölümden oluşsun ve her bölümün sonunda konu iyi anlaşılsın diye öğrencilere 2-3 sorudan oluşan küçük bir test uygulansın. "Tefekkür Soruları" başlığı altında verilen bu sorular oldukça etkileyici! "Bediüzzaman Said Nursi'nin dünya görüşünü şekillendiren önemli etkenler nelerdir? Said Nursi'nin yaklaşımı diğer yirminci yüzyıl düşünürlerinin yaklaşımlarına kıyasla nasıldır? Allah'ın mahiyetinin anlaşılmasında Nursi'nin Esma-ül Hüsna'dan nasıl istifade ettiğini açıklayınız? İnsan, Said Nursi'ye göre neden önemlidir? Müslüman bir ülkede diğer dinlerin yasaklanması gerektiğini söyleyen bir anlayışa Said Nursi'nin cevabı nasıl olurdu?" "Said Nursi'yi Anlamak" kitabında yer alan bu soruların muhatabı ABD'de din eğitimi alan ögrenciler ve bu konulara meraklı okurlar.

"Said Nursi'yi Anlamak" kitabını, Virginia Theological Seminary/Virginia Episkopal İlahiyat Fakültesi'nin başkanı Ian Markham ve İngiltere Exeter Üniversite'sinde doktora eğitimi alan Suendam Birinci Pirim birlikte hazırlamış. Bediüzzaman Said Nursi'nin hayat ve fikirlerine bir giriş olarak, orijinal eserlerinden alıntılar ile hazırlanan çalışma, ABD'de okutulan ilk ders kitabı niteliğinde. Bir Müslüman ve bir Hıristiyan'ın ortak çalışması olması da farklı kesimlere hitap etmesi noktasında önemli bir özellik.

Suendam Birinci Pirim, yüksek lisans eğitimini ABD'de Hartford Seminary'de tamamlamış. Bu dönemde okulun dekanı ve teoloji profesörü olan Markham'dan dersler almış. Kitap, İslam hakkında bilgi edinmek isteyen okuru hedef alıyor. Özellikle İslam'a dair bilgisi medyadaki yanlı ve menfi kaynaklarca beslenmiş Batılıya hitap ediyor. Ancak Said Nursi'yi hiç tanımayan veya az, yahut yanlış tanıyan Müslümanlara hitap eden bakış açısına sahip.

Bediüzzaman'ın dine bakışı diğer alimlerden farklıydı

Amar DjidEl/Al-Nur Dergisinin Editörü: "Tarihte birçok alimin birbiri hakkında konuştuğuna, tenkitlerine dair çok örnek var. Said Nursi'de böyle bir yönün olmadığını gördüm. O, başkalarıyla meşgul değil. Başkalarına kızmak, başkalarını küçümsemek, başkalarını kötülemek... Bunları onda göremezsiniz. O sadece davasıyla ilgilendi. Nursi, 'Din bir bütündür, biz asıl kaynağa dönelim. Bu gibi meselelerden uzak duralım.' diyor. Ayrıca Resûlullah'ın tüm hayatını ele alıyor. Bir yönünü değil. Resûlullah madem en kamil insandır, en akıllı insandır ve kalbi herkesten daha temizdir, o zaman tüm bunlar onun hem fikir hem zikir yönünü birlikte ele almayı gerektirir. Onun için Risale-i Nur herkes tarafından kabul görüyor."

Bu eser Said Nursi'yi Batı'ya anlatmak için bir girizgâh

Suendam Birinci Pirim/Kitabı Ian Markham'la birlikte hazırlayan yazar: "Maalesef Batı dillerinde Said Nursi üzerine yazılmış eserler ve yapılmış çalışmalar birkaç tane ile sınırlı. Özelde gayrimüslim okuru muhatap alarak, Bediüzzaman'ı bir Müslüman mütefekkir olarak tanıtan, İslam'ı bilmeyen bireylere onun fikir ve eserlerine muhatap olabilecek bir anlayış sunmaya niyet ederek bu çalışmaya başladık. Bu çalışmamız büyük ve engin bir irfan okyanusu olan Bediüzzaman Said Nursi'nin fikir ve eserlerini, o okyanus karşısında hayrete düşen nazara onu en genel özellikleriyle tanıtıcı bir rehberden ibarettir. Eser İslam'da Kur'an ve sünnete dosdoğru muhatabiyeti ve tefekkür derinliğiyle yaşamış alimin hayati ve fikirlerini ihtiva ediyor. Yazarlar olarak Said Nursi'yi modern dönemin en seçkin İslam uzmanı ve Müslüman teoloğu ve fikir insanı olarak değerlendiriyoruz. Eserlerinde ele aldığı konular her insanın (farklı dinlere mensup olan dindarlar, agnostik ve ateistlerin) yüzleştiği ve düşünmesi gereken konular. Onun eserlerini okumak bir imtiyaz olduğuna inançla bu zaman insanını bu mühim şahsiyet ve onun fikir dünyası ile tanıştırmak istedik."