Avrupa'nın, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşadığı en büyük trajedi olan Srebrenitsa soykırımının 17. yıl dönümünde yine gözyaşı ve hüzün hakim oldu. Bosna-Hersek'te anneleri evlatsız, çocukları babasız bırakan Srebrenitsa soykırımının acısı aradan geçen 17 yıla rağmen hiç bitmedi. Potoçari Anıt Mezarlığı'nda gerçekleştirilen ve Türkiye'nin Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ'la temsil edildiği törenlere, kurbanların aileleri, yakınları ile Bosna-Hersek Üçlü Cumhurbaşkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç, Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı Vyekoslav Bevanda, Hırvatistan Başbakanı Zoran Milanoviç, Bosna-Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Hırvat Üyesi Jelyko Komşiç katıldı. Bazı Türk milletvekilleri ile Uluslararası Doktorlar Derneği üyesi Trabzonlu bir grup doktor da tören alanında yerini aldı.

Srebrenitsalı anneleri yalnız bırakmamak için Bosna-Hersek başta olmak üzere Türkiye'den ve dünyanın değişik yerlerinden gelen 10 binlerce insan, törenlerin yapıldığı, adeta 'beyaz zambaklar' diyarı Poto-çari'deki şehitlikte toplandı. Tuzla kentinin Nezuk kasabasında 3 gün önce başlatılan 'ölüm yürüyüşü'ne katılan yaklaşık 10 bin kişi de törene katıldı. Törenle birlikte 8 bin 372 kurbandan toplu mezarlarda ceset-leri bulunan 520 kurbanın cenazesi toprağa verildi.

KEMİK PARÇALARINA CENAZE TÖRENİ

Kiminin parçalanan vücudundan sadece bir ayak kemiği, bir parmağı, kimininse vücudundan bir parçanın bulunduğu tabutlar, dün insan onuruna yakışacak şekilde defnedildi. Uçsuz bucaksız mezar taşlarının bulunduğu Potoçari'de toplanan 10 binlerce kişi, dua edip kurbanların ardından gözyaşı döktü. Kaybettikleri kurbanların aradan yıllar geçse de yakınlarını buldukları kalıntılarıyla toprağa veren Srebrenitsalılar, bir taraftan hüzün diğer taraftan yakınlarına ait bundan böyle bir mezar olmasının buruk sevincini yaşadı.

'DİN ADINA DEĞİL, DİNE KARŞI SUÇ'

Törende konuşan Bosna-Hersek Reis-ul Uleması (Diyanet İşleri Başkanı) Mustafa Ceriç , Srebrenitsa'da yaşanan soykırımı hiçbir aklın almayacağını ifade ederken, Yahudi soykırımından kurtulmayı başaran ABD Musevi Birliği Başkanı Arthur Scheneier ise, 'Din adına işlenen suçlar, dine karşı işlenmiş suçlardır. İşte buradaki katliam, tek suçları bu dünyada var olmaları olan 8 bin kişiye karşı işlenmiş soykırımdır' dedi.

Bosna'daki savaş sırasında BM'nin güvenli bölge ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995'te Ratko Miladiç'e bağlı Sırp birlikleri tarafından işgal edildi. İşgal üzerine BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplara teslim edildi. Otobüs ve kamyonlara bindirilen Boşnaklar'dan 8 bin 372'si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda hunharca katledildi.

Tüm Müslümanları öldürme yemini

Srebrenitsa'da soykırım kurbanları anılırken, katliamın mimarı olan Bosnalı Sırpların eski komutanı Ratko Mladiç'in duruşması Lahey'de devam ediyor. Duruşmada tanık olarak dinlenen, Bosna Savaşı sırasında BM Barış Gücü adına bölgede görev yapan David Harland, Sırp generalin Srebrenitsa soykırımından önce Bosnalıları öldürmekle tehdit ettiğini söyledi. Harland, Sırp tutsakları serbest bırakmadığı için Müslümanlara kızan Mladiç'in, Srebrenitsa, Zepa ve Goraze'de yaşayan, çocuklar hariç her-kesi öldürmekle tehdit ettiğini kaydetti.

Kahve fincanıyla çağrı: Şto Te Nema?

Genç Boşnaklar Derneği İstanbul, 'Şto Te Nema?' (Niye Yoksun) Srebrenitsa Soykırım Anıtı projesini Taksim'de hayata geçirdi. Proje kapsamında, kulpsuz Boşnak kahve fincanları, 17 yıl önce gerçekleşen Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybedenler için doldurularak meydana dizilmeye başlandı. Boşnak kültüründe kahve büyük önem taşıyor. Sabahları aile bireylerinin bir araya gelerek kahvelerini kulpsuz fincanlarda içmeleri bir gelenek haline gelmiş. Proje, 17 yıl geçmesine rağmen Boşnak kadınlarının, soykırımda yitirdikleri oğulları ya da eşlerinin bir sabah birdenbire çıkagelip 'Ben geldim, bir kahve içelim' diyecekleri umudunun ifadesi olarak geliştirilmiş.

Bir Srebrenitsa'ya daha izin vermeyiz

Srebrentisa'daki törende Türkiye'yi temsil eden Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, 'Bosna'daki kardeşlerimizin acısı acımız, sevinci sevincimiz olmuştur' dedi. Bozdağ, şunları söyledi: 'Srebrenitsa, ırkçılığın, vicdansızlığın canavara dönüştüğü bir yerdir. Hem Srebrenitsa annelerinin hem de dünyada başka annelerin ağlamaması için bir daha Srebrenitsa gibi olayların yaşanmasına müsaade etmeyeceğiz.' Dışişleri Bakanlığı ise, Srebrenitsa soykırımının yıl dönümünde yaptığı açıklamada, 17 yıl önce yapılan soykırımı azımsamaya ve inkar etmeye yönelik girişimleri kınadığını bildirdi.

Yeni Şafak