Arapların ekseni Türkiye'ye yanaşıyor
Türkiye bu ülkeleri model almıyor, tam tersine, araştırmaya konu olan Arap ülkeleri için Türkiye bir rol modeli
Sefa Kaplan'ın haberi:
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Mehmet Akif Ersoy’dan şiirler okuyarak Arap dünyası ile olan ilişkilere yeni bir boyut getirmesi, ‘eksen kayması’ tartışmalarıyla birlikte gündemin ilk sırasına tırmandı. Oysa, Türklerin Arapları, Arapların da Türkleri pek fazla sevmediği öteden beri bilinir. Bu itibarla, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı (TESEV) tarafından 7 Arap ülkesinde 2006 kişi arasında yapılan “Ortadoğu’da Türkiye Algısı” başlıklı araştırmanın sonuçları daha fazla önem kazanıyor. Mısır, Irak, Ürdün, Lübnan, Filistin, Suudi Arabistan ve Suriye’de yapılan araştırmanın raporunun, Mavi Marmara gemisi katliamından önce, 17 Mayıs’ta hazırlandığını hemen hatırlatalım.
Rapora göre, Arap dünyasında o bilinen Türkiye algısının kırılması, 2002’de Ak Parti’nin iktidara gelmesi ile başlıyor. 1 Mart Tezkeresi’nin TBMM tarafından reddi 2’nci büyük şaşkınlığı uyandırıyor. Arkasından, İsrail’in Filistin’e saldırıp 1500 kişiyi öldürmesi üzerine Ak Parti hükümetinin gösterdiği sert tepki, dikkatleri bir kez daha Türkiye üzerine çekiyor. Başbakan Erdoğan’ın Davos’taki tutumu ise deyim yerindeyse gerçek bir sevinç dalgasına sebep oluyor. Araştırmayı yapan Ortadoğu Teknik Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Meliha Benli Altunışık, bu durumu değerlendirirken, Ak Parti hükümetinin İsrail-Filistin savaşında izlediği politika ve Başbakan Erdoğan’ın Davos’taki tutumunun Arap dünyasında Türkiye’nin bölgedeki sorunların çözümünde daha etkin bir rol oynaması gerektiği kanısı yarattığını söylüyor.
Ancak burada, bütün o ‘eksen kayma’ tartışmalarını anlamsız kılan temel bir olgu var: Türkiye bu ülkeleri model almıyor, tam tersine, araştırmaya konu olan Arap ülkeleri için Türkiye bir rol modeli. Arap ülkelerinden başta turistik amaç olmak üzere çeşitli nedenlerle Türkiye’ye gelenler, Türkiye’yi çok gelişmiş buluyor. Avrupa Birliği yolunda atılan adımlar da Türkiye’yi cazip hale getiren bir başka temel unsur. Bu nedenle, Arap dünyasındaki demokrat entelektüeller arasında ‘Türkiye gibi olalım’ diyenlerin oranı giderek artıyor. Bu insanlar, Türkiye model alındığı takdirde ülkelerindeki baskıcı yönetimlerin değiştirilebileceğine inanıyor. Türkiye’yi Arap dünyası için model olarak görenlerinin oranının yüzde 61 olması, bunun için son derece dikkat çekici. Türkiye’nin laik modelinin cazibeyi artıran bir diğer önemli unsur olması ise ezberleri yeniden gözden geçirmeyi gerekli kılacak bir ayrıntı olarak önem kazanıyor.
- Filistin 1’nci Bölgede pek çok ülkede Türkiye’ye sempati son derece yüksek. Filistin, Suriye ve Ürdün kamuoyu, bu listede ilk üç sırayı paylaşıyor.
- Yoksulluk temel sorun Bölge insanının öncelikli sorunu, sanılanın aksine Filistin değil. İşsizlik ve yoksulluk insanları çok daha fazla ilgilendiriyor.
- Model ülke Demokrasi yanlısı Arap entelektüelleri için Türkiye örnek alınması gereken bir ülke. Türkiye model alınırsa, ülkelerinde değişim sağlanabilir.
Hürriyet