Risale Haber-Haber Merkezi

İlahiyatçı-Yazar Peyman Ünügür’ün İran izlenimlerinin üçüncü bölümü:

DÜNYANIN EN BÜYÜK KÜTÜPHANELERİNDEN BİRİ

1 Kasım

Bugün Kum’u biraz daha tafsilatlı bir şekilde görme imkanı buluyoruz.

İran kültür müsteşarlığının buradaki muadili olan kurumda çalışan Hanım-ı Rezai eşliğinde iki farklı kütüphaneye gitmek üzere erkenden yola çıkıyoruz.

(Defter-i Tebligat-ı İslami.)

Önceki günlerde gittiğimiz Allame Mer’eşî Kütüphanesi ve Defter-i Tebligat-ı İslamî gibi ilim merkezleri, ilme ve araştırmaya verilen ehemmiyeti görmemiz açısından oldukça yeterli örneklerdi.

Bunlardan ilkinin kurucusu olan Allame Mer’eşi devrimin ön saflarında yer almış.  İran’ın önemli ilim adamlarından biri olarak kabul ediliyor.

(Kitabhane-i Allame Mer'eşi.)

Kütüphaneyi dünyanın dört bir yanından bizzat getirdiği kitaplarla oluşturmuş ve Hanım-ı Rezai’nin söylediğine göre bu kütüphane dünyanın en büyük kütüphaneleri arasında yer alıyormuş.

Defter-i Tebligat da büyük bir kütüphanesi ve yayınevi ayağı bulunan önemli bir araştırma merkezi.

EVLER SICAK İKLİM ŞARTLARINA UYGUN İNŞA EDİLMİŞ

Gideceğimiz yer epey uzak olduğu için şehir hakkında genel bir fikir ediniyoruz az çok. Yollar, caddeler gayet düzgün. Trafik kurallarının burada Arap ülkelerine nazaran daha işlevsel olduğunu söylemek mümkün gözlemleyebildiğimiz kadarıyla.

(Kum'un düzgün yolları.)

En azından 15 milyonluk Kahire’deki bir elin parmaklarını geçmeyecek miktarda olan trafik lambalarına nazaran burada her kavşakta trafik lambası mevcut ve önemli noktalarda trafik polisleri de sürekli görev yapıyor. Ama Türkiye’yle karşılaştırıldığında bu konuda epey yol kat etmesi gerektiği de aşikar.

Evler sıcak iklim şartlarına uygun olarak açık renkte ve ekseri ikişer katlı olarak inşa edilmiş.

Evlerin yapımında pek bir estetik kaygı gözlemlenemese de, Fars kültürünün ince zevkini İslami yapılarda görmek mümkün. Özellikle oldukça ayrıntılı desenlerden oluşan çini süslemeleri insanı hayran bırakacak cinsten.

BU KÜTÜPHANEYE KADINLARIN GİRMESİ YASAK!

Bu gözlemler eşliğinde ilk durağımız olan maarif kütüphanesine varıyoruz. Burada kötü bir sürpriz bizi bekliyor. Görevliler bizi içeri alamayacaklarını söylüyorlar.

Önce sorunun çarşafsız olmamızdan kaynaklandığını düşünüyoruz. Ancak ne yazık ki durum daha vahim; bu kütüphaneye kadınların girmesi yasak!

(Kitabhane-i Tahassus-i Tarih-i İslam ve İran.)

Rezai Hanım’ın sonradan öğrendiğine göre bu yasak yeni bir yasak ve tamamen keyfi bir uygulamadan kaynaklanıyor. Gene onun söylediğine göre bu tür yasaklar yaygın değil.

Ancak karşılaştığımız bu tek örnek, bu tür keyfi uygulamaların zamanla artmayacağının bir garantisi olmadığını göstermeye kafi bizim için.

‘Kadın olmanın’ bizatihi bir yasak sebebi olarak karşımıza çıkması epey üzücü bir durum. Ancak Türkiye’de, kadın olmakla ilgili yasakların çeşitli şekillerine maruz kalmış olmamızdan kaynaklı bağışıklığımız, bizi bu durum karşısında daha fazla incitmekten korudu öyle zannediyorum! 

KİTAPÇILARDAN DA TEMİN EDEMEYECEĞİMİZ KİTAPLARI SEÇİYORUZ

Öğleden öncemizin boşa geçmesinin arttırdığı keyifsizliğimizle Kitabhane-i Tahassus-i Tarih-i İslam ve İran’ın yolunu tutuyoruz bu kez.

(Ayrıntılı desenlerden oluşan çini süslemeleri insanı hayran bırakacak cinsten.)

Tarih alanındaki bütün eserleri bünyesinde toplamayı gaye edinmiş bu kütüphane de diğerleri gibi oldukça zengin. Dolayısıyla da yurt içinden ve yurt dışından birçok araştırmacının uğrak yeri konumunda.

Burada kütüphaneler çoğunlukla açık raf sistemiyle hizmet vermiyor.

Araştırmacıların okuma salonlarındaki bilgisayarlardan gerekli kitapları tesbit edip görevliden bunları istemesi gerekiyor.

Süremiz kısıtlı olduğu için bizi doğrudan kitap bölümüne alıyorlar sağolsunlar. İşimize yarayacak ve kitapçılardan da temin edemeyeceğimiz kitapları seçip fotokopi edilmek üzere kütüphaneye bıraktıktan sonra buradaki işimiz tamam.

Sabahki moral bozukluğunu biraz olsun atlatmış olarak otelimizin yolunu tutuyoruz.

www.RisaleHaber.com