Risale Haber-Haber Merkezi

Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu, İslam dininin her çağa cevap verecek bir yapıda olduğunu söyledi. İçtihat kapısının açık olduğunu belirten Hatipoğlu, bununla ilgili uyarısını da yaptı.

Sabah'tan İsa Tatlıcan'a konuşan Hatipoğlu'nun ilgili sözleri şöyle:

Hocam kafa karışıklığına sebebiyet vermemek için önce şu soruyu sormak istiyorum. Dinin çağlar boyu hiç değişmeyecek, tartışılmayacak hükümleri nelerdir?

Kur'an-ı Kerim ve sahih sünnet islamın iki temel kaynağıdır. Bu iki kaynakta yer alan açık hükümler tartışılamaz. Geçerliliği kıyamete kadardır. Tartışılamaz. Mesela domuz eti ve içkinin haram olmasını hiçbir islam alimi tartışamaz. Faizin, adam öldürmenin, iftiranın, zinanın haram olmasının tartışılamayacağı gibi. Bu kuralın değiştirilmesi teklif bile edilemez.

ÇAĞIN GETİRDİĞİ YENİ SORULARA İSLAM CEVAP VERİYOR

Çağımızın getirdiği yeni sorunlar, sorular ve meseleler var ve bunların önemli bir kısmı da dinin alanına giriyor. Peki hangi konularda yeni içtihat yapılabilir?

İslam dini her çağa cevap verecek bir yapıdadır. Önümüze yeni bir mesele geldi. Sigorta, organ nakli, bankacılık, klonlanma konusu, tüp bebek, büyük ticari ortaklıklar, paranın kullanımı, enflasyonun değerlendirilmesi ve yığınla yeni mesele. Bizim buna bakış tarzımız ne olmalı.

ÖNCE CEVABI KUR'AN'DAN ARAYACAĞIZ

Hepsi birbirinden karmaşık konular. Cevabını nereden aramaya başlayacağız?

İslamiyet bize hiçbir dinde olmayan bir sistem ortaya koymuştur. Önce bu soruların cevabını Kur'an'dan arayacağız. Allah'ın kelamında bu konuda veya benzer bir konuda bir ifade var mı? Kur'an'da yoksa sahih sünnete bakacağız. Burada da bulamazsak islam alimlerinin ortak görüşüne yani icmaya bakarız. Burada da yoksa kıyasa bakarız. Yani yeni bir olayı başka bir olayla benzeştirme şansımız var mı. O da yoksa içtihat alanımız açıktır.

İSLAM ALİMLERİ HİÇBİR DÖNEMDE HANTAL OLMADI

Peki hocam bu içtihatı kim ve neye göre yapacak?

İslamın iki temel kaynağı olan Kur'an ve sünnetin yanı sıra, kıyası, örfü, umumi menfaati, dönemin şartlarını da göz önünde bulundurarak yeni bir meselede bir içtihat yapılabilir. Tabi herkes de içtihat yapamaz. İçtihadı yapacak olanların şartları kitaplarda uzun uzun anlatılmıştır. Zaten günümüzde bu yöntem sürekli olarak kullanılmaktadır. İslam alimleri hantal değildir. Cesur şekilde içtihatlarda bulunmuşlardır. Kuran ve sahih sünnette açık olarak yer alan hiçbir hükmü de tartışılır hale getirilmesinden kaçınmışlardır.

İÇTİHAT KAPISI AÇIK AMA ÖNÜNE GELEN YAPAMAZ

İçtihat kapısının bir daha açılmamak üzere kapalı olduğunu söyleyenler var

İçtihat kapısı kapalı değildir. Ama her önüne gelenin de içtihat yapacağı anlamına gelmez. İslamın sabit hükümlerini kabul etmeyen bir insan problemli olacağı için içtihadı da kabul edilemez. Gazali'den sonra içtihat kapısının kapandığı gibi büyük yalanları söyleyenlerden uzak durmak gerekir. Hangi dönemde kapandı ki bu dönemde içtihat kapısı kapansın. Günün şartlarına göre her dönemde çözüm bulunmaya çalışılmış.