Bismillahirrahmanirrahim

Kur’ân-ı Hakîm, enbiyaları, insanın cemaatlerine terakkiyât-ı mâneviye cihetinde birer pişdar ve imam gönderdiği gibi, yine insanların terakkiyât-ı maddiye suretinde dahi, o enbiyanın herbirisinin eline bazı harikalar verip yine o insanlara birer ustabaşı ve üstad etmiştir; onlara mutlak olarak ittibâa emrediyor.

İşte, enbiyaların mânevî kemâlâtını bahsetmekle insanları onlardan istifadeye teşvik ettiği gibi, mu’cizatlarından bahis dahi, onların nazirelerine yetişmeye ve taklitlerini yapmaya bir teşviki işmam ediyor. Hattâ denilebilir ki, mânevî kemâlât gibi, maddî kemâlâtı ve harikaları dahi, en evvel mu’cize eli nev-i beşere hediye etmiştir. İşte, Hazret-i Nuh’un (aleyhisselâm) bir mu’cizesi olan sefine ve Hazret-i Yusuf’un (aleyhisselâm) bir mu’cizesi olan saati, en evvel beşere hediye eden, dest-i mu’cizedir. Bu hakikate lâtif bir işarettir ki, san’atkârların ekseri, herbir san’atta birer peygamberi pîr ittihaz ediyor. Meselâ gemiciler Hazret-i Nuh’u (aleyhisselâm), saatçiler Hazret-i Yusuf’u (aleyhisselâm), terziler Hazret-i İdris’i (aleyhisselâm)...

Evet, madem Kur’ân’ın herbir âyeti çok vücuh-u irşadî ve müteaddit cihât-ı hidayeti olduğunu ehl-i tahkik ve ilm-i belâğat ittifak etmişler. Öyle ise, Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyânın en parlak âyetleri olan mu’cizât-ı enbiya âyetleri, birer hikâye-i tarihiye olarak değil; belki onlar çok maânî-yi irşâdiyeyi tazammun ediyorlar. Evet, mu’cizât-ı enbiyayı zikretmesiyle, fen ve san’at-ı beşeriyenin nihayet hududunu çiziyor. En ileri gayâtına parmak basıyor. En nihayet hedeflerini tayin ediyor. Beşerin arkasına dest-i teşviki vurup o gayeye sevk ediyor. Zaman-ı mazi, zaman-ı müstakbel tohumlarının mahzeni ve şuûnâtının âyinesi olduğu gibi; müstakbel dahi, mazinin tarlası ve ahvâlinin âyinesidir. (Sözler 20. söz 2. Maka)

Bediüzzaman Said Nursi

Sözlük:
Ahval : Durumlar
Aleyhisselâm : Allah’ın Selâmı Onun Üzerine Olsun
Âyine : Ayna
Beşer : İnsan
Beyan : Açıklama
Cihât-ı Hidayet : Doğru Yola Götüren Yönler
Dest-i Mu’cize : Mu’cize Eli
Dest-i Teşvik : Teşvik Eli
Ehl-i Tahkik : Gerçeği Araştıranlar
Ekser : Çoğunluk
Enbiya : Peygamberler
Evvel : Önce
Fen Ve San’at-ı Beşeriye : İnsanlara Ait Bilim Ve Sanat
Gayât : Gayeler
Hakikat : Gerçek
Hikâye-i Tarihiye : Tarihî Hikâye
Hudut : Sınır
İlm-i Belâğat : Belâğat İlmi
İşmam : Koklatma, Hissettirme
İttibâ : Uymak
İttifak Etmek : Birleşmek
İttihaz Etmek : Edinmek
Kat’ Etmek : Aşmak
Kemâlât : Üstünlükler
Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyan : İfade Ve Açıklamalarıyla Mu’cize Olan Kur’ân
Lâtif : İnce, Hoş, Güzel
Maânî-yi İrşâdiye : Doğru Yolu Gösteren İfadeler
Mahzen : Depo
Mazi : Geçmiş
Menba : Kaynak
Mu’cizat : Mu’cizeler
Mu’cizat-ı Enbiya : Peygamberlerin Mu’cizeleri
Mu’cize : Bir Benzerini Yapma Konusunda Başkalarını Âciz Bırakan Olağanüstü Şey
Mutlak : Kayıtsız, Sınırsız
Müstakbel : Gelecek
Müteaddit : Çeşitli
Nazire : Benzer
Nev-i Beşer : İnsanlık
Nihayet : Son
Pîr : Önder
Sefine : Gemi
Suret : Şekil, Biçim
Şuûnat : Haller, Hadiseler
Tayeran : Uçma
Tazammun Etmek : İçine Almak
Teshir-i Hava : Havaya Hükmetme
Vâsi : Geniş
Vücuh-u İrşadî : Doğru Yolu Gösterici Yönler
Zaman-ı Mazi : Geçmiş Zaman
Zaman-ı Müstakbel : Gelecek Zaman
Zikretmek : Anmak, Belirtmek