Türkiye'nin ilk nükleer güç santrali Akkuyu Nükleer Güç Santralini (NGS) yapan Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu (Rosatom), bilim insanları tarafından geniş kapasiteli nükleer reaktörlerin ömrünün uzatılması için geliştirilen teknolojiyi deneyen ilk şirket oldu.

Rosatom'dan yapılan açıklamaya göre, Rusya Ulusal Araştırma Merkezi "Kurchatov Enstitüsü" tarafından geniş kapasiteli nükleer reaktörlerin ömürlerinin uzatılmasını sağlayan yeni bir teknoloji geliştirildi.

'Tavlama teknolojisi' olarak tanımlanan bu yenilikçi teknoloji, nükleer enerji santrallerinin güvenliğini ve ekonomik performansını artırarak, VVER-1000 reaktörlerinin ortalama 40 yıl olan hizmet ömrünü yaklaşık 15 - 30 yıl uzatabiliyor.

Hizmet ömrü süresince güç üretimi maliyetinin, kömür santralinin maliyetinden çok daha ucuz olacağı ve megavatsaat başına 29 dolara kadar düşürebileceği belirtilen teknolojinin, küresel karbon emisyonunu da toplamda 7,8 milyar ton kadar azaltmaya yardımcı olması bekleniyor.

Reaktör kanalındaki metalin fiziksel koşullarını iyileştiren, yenileyen bir ısıl işlem kullanarak reaktörün hizmet süresinin uzamasına olanak sağlayan bu teknoloji, dünya genelinde yaşlanan 1 gigavat kurulu kapasite reaktör filosu için uygun maliyetli ömür uzatma fırsatları sunuyor.

Bu arada, teknolojiyi ilk olarak Moskova’ya 900 kilometre uzaklıktaki Saratov Bölgesi’nde yer alan Balakovo santralinde deneyen Rosatom, VVER-1000 model birinci güç ünitesinde geniş kapasiteli bir reaktör kanalının iyileştirici ‘tavlama’ işlemini başarıyla tamamladı.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Rosatom Genel Müdürü Alexey Likhachev, teknolojinin dünyadaki en yeni uygulama olduğunu belirterek, "Bugün dünya genelinde yaklaşık 37 VVER-1000 bulunmaktadır. Tavlama, bir reaktörün hizmet süresini uzatmaya olanak sağlayan dünya üzerindeki en yeni ve şu an için tek teknolojidir. Bu teknolojinin ihracatı da mümkün olacak." değerlendirmesinde bulundu.

VVER-türü reaktörlerin nötron ışıması altında uzun süreli işleyişi, reaktör basınç kanallarındaki metal kısımların bozulmasına neden olarak nükleer santrallerin ömrünü sınırladığını ifade eden Kurchatov Enstitüsü Başkanı Mikhail Kovalchuk ise şunları kaydetti:

"Kurchatov Enstitüsü bilim insanları, her türden ve kapasiteden su kullanımlı nükleer güç reaktörüne adapte edilebilecek VVER-1000 nükleer reaktör kanallarını iyileştirici tavlama teknolojisini geliştirerek patentini aldı. İlk iyileştirici tavlama, Balakovo NGS’in birinci ünitesi için Kasım ayı ortalarında yapıldı. Bu işlem, basınç kanal metalinin yapısında ve mekanik kısımlarında ilk haline gelecekleri kadar bir iyileştirme yaşanmasına olanak sağladı. Tavlama sonuçlarına göre, VVER-1000 reaktör basınç kanalı, ekstra 15 yıllık bir hizmet ömrü kazandı." AA