Su, yaşamın kaynağı, olmazsa olmazı. Üç yanı denizlerle çevrili, bir iç denizi ve çok sayıda göl ve nehri bulunan Türkiye, buna rağmen su zengini bir ülke değil. Yapılan hesaplamalara göre kişi başına düşen yıllık su miktarı 8 bin metreküpten fazla olan ülkeler “su zengini”, 2 bin metreküpten az olanlar ise “su kıtlığı yaşayan” ülke olarak niteleniyor. Türkiye’de kişi başına düşen yıllık su miktarı bin 510 metreküp. Bu nedenle her bir damla su çok değerli.

Bu değerli varlığı korumak isteyen Tarım ve Ormancılık Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü aracılığıyla Türkiye’nin dört bir yanında baraj inşaatları ve su havzaları koruma çalışmaları yürütüyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, “Su varsa hayat vardır” düsturu ile yapıldığı belirtilen çalışmalara artık yer altı barajları da eklendi.

Muhtemel sıkıntılara önlem

Küresel ısınma ve artan nüfus nedeniyle, kurak periyotların etkisini en aza indirmek isteyen bakanlık, çalışmaları 2 ana başlık altında topladı. Buna göre DSİ, hem barajlar inşa etmeyi sürdürecek hem de yeraltı barajları ve ‘Yer Altı Suyu Suni Besleme Projeleri’ ile toprağın altında da su depolanacak. 22 Temmuz 2019’da ilk kez kamuoyuna duyurulan çalışmalar, hız kesmeden devam ediyor ve muhtemel sıkıntılara karşı önlem olarak devreye sokuluyor.

246 tesis

DSİ tarafından 2013 yılı sonuna kadar toplam 150 adet Yeraltı suyu Besleme Tesisi’nin tamamlanması hedefleniyor. Türkiye genelinde yapılan jeolojik araştırmalar sonucunda, yöresel talepler de ele alınarak, bu tesislerde 50 milyon metreküp su depolanacak, bu su sayesinde gerektiğinde 750 bin kişiye temiz içme suyu sağlanacak. Suya tarımda ihtiyaç duyulması durumunda ise 80 bin dekar arazi bu su ile sulanabilecek.

Yeraltı Suyu Besleme Tesisleri kapsamında, yapımı tamamlanan 105, inşaatı süren 31, ihale aşamasında 11 tesis ve planlama aşamasında 99 olmak üzere, 246 tesise ulaşılması hedefleniyor. Planlama aşamasındaki 99 tesis için jeolojik ve jeoteknik incelemeler sürüyor. Tamamlanan 105 tesis ile yeraltı suyunun 32,9 milyon metreküpü beslenebildi. Bu sayede 33 bin 700 dekar tarım arazisi sulandı ve halka 20,7 milyon metreküp içme suyu sağlandı.

Yeraltına perde inşa ediliyor

Yeraltı barajları olarak bilinen tesislerin yapımında, suyun bulunduğu tabana kadar inilerek bir perde veya kil dolgu inşa ediliyor. Suyun bu şekilde daha derinlere sızması ya da denize boşalması engelleniyor. Aynı şekilde bu taban sayesinde suyun tuzlanması da engelleniyor.

Yüzey sularının buharlaşması ve kamulaştırma maliyetleri gibi sorunları ortadan kaldıran yeraltı barajları, suyun kalitesinin korunmasına da imkân veriyor. Jeolojinin izin verdiği alanlarda yapılabilen bu barajlar, yeraltı sularını da koruğu için, obruk oluşumu gibi tehditleri azaltıyor.

trthaber