Artık vazgeçilmez ve hayatın bir parçası olan televizyon, yetişkinler kadar çocuklarında vazgeçilmezidir. Yaşamda önemli bir yere sahip olan televizyon bazı anne ve babalar için çocuklarının susturucusudur. Televizyonu çoğu ebeveyn çocuğu pasifize etmek amacıyla kullanır. Çocuk ağladığında ya da şımardığında, sürekli bir şeyler istemeye başladığında, dışarıya çıkmak istediğinde hemen televizyon devreye girer. Çocuk hareket etmesin, etrafta dolaşmasın, evi dağıtmasın diye televizyon karşısına oturtulur ve saatlerce çocuk orada kalır. Kısaca “şunu yaparsan sana televizyon açarım, bak şunu yapmazsan sana istediğin filmi izletirim” denilerek bir tehdit aracı olmuştur. Özellikle istediğini yaptıramayan annelerin kullandığı bir yöntemdir.

Çocuk ve Televizyon

Anne ve babasıyla az zaman geçiren ya da ailesiyle iletişim kuramayan çocuklar televizyona daha ağırlık verirler. Çalışan anneler ya da babanın ek işlerde çalışması çocuğun televizyon izlemesi için ayrı bir nedendir. Çocuğun televizyon izlemesinin diğer nedeni de; aile içi problemlerdir. Anne ve babanın sürekli kavga etmesi halinde televizyon çocuk için bir kaçıştır. Çocuk televizyon aracılığıyla başka şeyler düşünmek ister. Ancak çocuğun sürekli olarak televizyon izlemesi oldukça zararlıdır. Çünkü çocuk dış dünyadan koparak televizyonda gördüğü kişi ve nesnelerle iletişim kurmaya çalışır. Bu karşılıksız iletişim çocuğun psikolojisinin bozulmasına yol açar. Kısaca çocuğun televizyon izlemeye düşkün olması anne ve babanın ilgisizliğinden kaynaklanır. Ebeveynler çocukla gerekli iletişimi kuramadığı taktirde çocuk yavaş yavaş kendi dünyasına çekilmeye ve çevreyle iletişimini koparmaya başlayacaktır. Artık sadece kendi dünyasında olacaktır.

Her şeyin temelinde sevgi vardır. Çocuğun doğumundan itibaren ona verilen sevgi çocuğun kişiliğinin temelini oluşturur. Çocuğun sağlıklı bir şekilde gelişmesi ve ruhsal yönden de sağlıklı olması için bazı temel gereksinimlere ihtiyacı vardır. Özellikle 0–3 yaş arası çocukların sevilmesi, okşanması, kucaklanması ve gezdirilmesi gerekir. Çocukla karşılıklı konuşmak, onunla oyun oynamak, onu anlamak ve iç dünyasına inmek gerekir. Ebeveynlerin çocuklarına karşı yeteri kadar sevgi göstermemesi durumunda çocukta birçok psikolojik problemler oluşur. Çocuk etrafına karşı(özellikle yaşıtlarına) her zaman ilgisiz kalır. Hep kendi dünyasındadır. Cümle kurmakta zorluk çeker. Bazense hiç konuşmaz. Dış dünyayla ilişkileri zorlanır, insanlarla göz teması kuramaz. Bütün bu sorunların aslında nedeni anne ve babanın çocuğuna yeteri kadar vakit ayıramamasıdır. Çocuk televizyon izlemeyi her insan gibi elbet isteyecektir. Bu nedenle aile çocuğa uygun şekilde belirli saatte ve sürede televizyon izlemesine izin vermelidir. Çocuk belirli bir saatte uyumalı ve uyanmalı, belirli bir süre oyun oynamalı, ders çalışmalı ve diğer aktivitelerini yapmalıdır. Geç saate kadar oturan çocuklarda uyku düzeni bozulur. Daha da önemlisi geç saate kadar televizyon izleyen çocuk izlediklerinden etkilendiği için gece korkuları başlayacaktır.

Çocuğun Gelişiminde Televizyonun Etkisi

Çocuklarda büyüme ve gelişme oldukça hızlıdır. 0–3 yaş arası ve okul çağı çocukları hızla büyüme ve gelişme gösterir. Artık çocuk sosyalleşmeye başlar. İlişkiler oldukça geniştir. Arkadaş edinme, arkadaş çevresi, ailesi ve çevresi ile etkileşimlerde bulunur. Ancak çocuk televizyon bağımlısı olursa sosyalleşmesi biter. Bir diğer önemli konuda çocuğun izlediği programlardır. Çocuk şiddete yönelik programlar izlediğinde, zamanla çocukta şiddete eğilim gözlenir. İzlenilen şeyler onun için örnek model teşvik eder. Onlardan etkilendiği için onlar gibi olmak, onlara benzemek ister. Bunlar televizyonun zararlı yönleri iken, faydalı yönleri de vardır. Örneğin televizyonda gösterilen eğitici çocuk programları çocuk için oldukça faydalıdır. Çocuk hem dış dünyadan kopmamış, hem de yeni bilgiler öğrenmiş olur. Bilmediklerini öğrenir, merak ettiği şeyleri anlar.

Okul Çağında Televizyonun Etkileri

Okul çağında ise durum biraz farklıdır. Televizyon bağımlılığı çocuğun ders yapmasını engeller. Çocuk ödev zamanını televizyon izleyerek geçirmek ister. Bu durum çocukta okul başarısızlığına neden olur. Bu yüzden anne ve babanın bir ders çalışma planı yapması gerekir. Televizyon, oyun ve derse belirli bir zaman verip durumu kontrol altına almalıdır. Çocuk aşırı derecede televizyon bağımlısı ise, bu alışkanlıktan vazgeçirmek için ebeveynlerin çocuk ile beraber ortak bir şeyler yapması gerekir. Çocukla beraber gezmek, okul öncesi dönemde ise onunla oyun oynamak, konuşmak, okul döneminde ise onu derslere motive etmek amacıyla konuşmakta yarar vardır. Belirli günlerde kitap okumakta çocuğu televizyon alışkanlığından uzaklaştırır. Her zaman çocuğa gösterilen sevgi ve ilgi her şeyin üstesinden gelir.

annegunlugu.net