AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Görüm, çalışmaları ile aldığı bilimsel destek ve 2025'te açılması planlanan merkez hakkında bilgiler verdi.

Görüm, doktora çalışmasında Çin'de 2008'de meydana gelen depremi incelediğini belirterek, söz konusu depremin bölgede binlerce heyelanı tetiklediğini söyledi.

Çalışma esnasında Chengdu University of Technology'nin (Chengdu Teknoloji Üniversitesi) partnerlerinden biri olduğunu aktaran Görüm, "Daha sonra bu bölgede 4 yıl boyunca arazide de çalıştım. Burada insanlık tarihinde tek bir depremin tetiklediği en fazla heyelan sayısı söz konusuydu. Burada yaklaşık 190 bin heyelan gerçekleşti. Depremdeki yaklaşık 90 bin ölümün 29 bini heyelanlardan kaynaklı. Burada bir sürü heyelan set gölleri oluşmuştu, Çin, bu gölleri ortadan kaldırarak ikinci bir heyelan oluşmaması için gayret sarf etti. Bugün Türkiye'de 80 bin heyelan var. Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü tarafından haritalanan. Tek bir depremde Çin'de 190 bin heyelan meydana geliyor. Biz bu konuda çalışıp 2011'de bunu belgeleyen uluslararası bir yayına dönüştürdük." diye konuştu.

Yayınların akabinde Çin'le iş birliklerinin başladığını dile getiren Görüm, bu depremle alakalı 8 yayın kaleme aldığını söyledi.

Görüm, Çin'in 2006'dan sonra Bilim ve Teknoloji Bakanlığı kapsamında bilimsel destekleri içeren bir çalışma başlattığını aktararak, şunları kaydetti:

"Çin'in başlattığı bu programda uygulamaya 2012'de geçildi. Hatta bu program Amerika'da ciddi tartışmalara neden oldu. Çin'in dünyada kendi alanlarında iyi bilim insanlarını alıp desteklemesi çok konuşuldu. Introducing Talents of Discipline to Universities (ITDU – 111) adıyla başlayan program kapsamında Chengdu Teknoloji Üniversitesi'nin tavsiyesiyle programa katıldık. Benim dışımda ABD, Hollanda ve İtalya gibi ülkelerden 15 bilim insanını ödüllendirdiler. Bu destek bizim harcamalarımızı ve orada bulunduğumuz sürede ödenecek maaşları kapsıyor. Beş yıl sürecek bu araştırmalar sonunda Geohazard Research Center of Tibetan Plateau isimli bir merkez kurulacak. Uluslararası 15 üniversitenin kurucusu olacağı bu uluslararası merkezin kurucu üyelerinden biri de İstanbul Teknik Üniversitesi olacak."

Araştırma süresinde takım oluşturma imkanının da sağlandığını dile getiren Görüm, Türk üniversitelerinden katılacak olanların da masraflarının karşılanacağını söyledi.

Görüm, bölgede çalışacak Türk doktora öğrencilerinin de bursiyer olarak destekleneceğini ifade ederek, bütçe kapsamında bu tür desteklerin mümkün olduğunu anlattı.

Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nün, Antarktika'dan Şili'ye, Haiti'den Azerbaycan'a, İran'dan Balkanlar'a kadar uluslararası iş birlikleri yürüttüğünü anımsatan Görüm, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Çin'de 2025'te açılması planlanan merkezde paydaş olmak çok önemli. Çalışmalarımızı, bilgilerimizi bu alanlarda derinleştirerek ülkemize katkı sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Yeni yeni uygulama alanları açılacak. Kendi öğrencilerimizi de bu alanlara kanalize ederek hem kendimizin hem de ülkemizin bilimsel ağını genişletmiş olacağız. Burası sadece benimle alakalı değil Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nde yüzey süreçleri ve iklim çalışan birçok araştırıcı için de iyi bir platform olacak. Türk bilim insanları birçok yerde iş yapabilme yeteneklerini de gösterecek."

AA