Türkiye'nin Ayasofyaları cami olmayı bekliyor
İstanbul Ayasofya'nın Türkiye genelinde 5 kardeşi daha var ve birçoğu da kendisi gibi hüzünlü
Ayasoyfa denildiğinde akla hemen İstanbul'un fethinin sembolü Ayasofla Camii gelir. Ancak İstanbul Ayasofya'nın Türkiye genelinde 5 kardeşi daha var ve birçoğu da kendisi gibi hüzünlü. Fetih sembolü olarak camiye çevrilen Ayasoflar şimdilerde müze olarak kullanılıyor.
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Genel Başkanı Nurettin Özgenç; "Trabzon Ayasofya Camii'nin kayıtlarda cami olarak bilindiği halde, restorasyonu takiben türlü hile ve entrikalarla amacından aykırı bir hale getirilmiştir." dedi. Özgenç, Ayasofya camileri konusununun yeniden gündeme alınmasını gerektiğini ifade ederek, " Bu konuya duyarlı siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları, yerel ve genel basın kuruluşları konuyu yeniden gündeme getirerek hükümetin elini güçlendirmeli ve gerekli kamuoyunu oluşturmalı." şeklinde konuştu.
6 AYASOFYA VAR
Türkiye'de altı tane Ayasofya isimli caminin bulunduğu hatırlatan Özgenç, şunları söyledi: "Türkiye'de 2'si İstanbul'da olmak üzere Edine, Kırklareli, İznik ve Trabzon'da toplam 6 Ayasofya Camii var. Bunlar Kiliseden çevrilme camiler olduğunu biliyoruz. Büyük Ayasofya, Küçük Ayasofya, İznik Ayasofya'sı Trabzon Ayasofya'sı, Enez Ayasofya'sı ve Vize Ayasofya'sı... Küçük Ayasofya Cami, İznik Ayasofya Cami ve Vize Ayasofya (Gazi Süleyman Paşa Camii) adıyla ibadete açıldı. Trabzon Ayasofya ve özellikle Büyük Ayasofya'da açılmalı. Trabzon Ayasofya'nın yaklaşık 550 yıl önce Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye çevrildiğini ve ne yazı ki 1960'lı yıllardan beri de vakfiyeye aykırı olarak kullanılmaktadır. KOBİDER olarak bizler bu tarihi miraslara sahip çıkmaya çalıyoruz. Burası hukuken vakıf olduğu biliniyor. Vakfın gayesi buranın cami olarak açık kalmasıdır. Bu sebeple vakıf edilen ibadethaneler müze olarak kullanılamaz.
İZNİK AYASOFYA İBADETE AÇILDI
Vakıflar Genel Müdürlüğünün Bursa'nın İznik ilçesindeki "Ayasofya Camii"nin ibadete açılması yönündeki kararının ardından tarihi cami, yaklaşık 90 yıl aradan sonra ibadete açıldı. Aynı şekilde takriben 50 yıl önce müzeye çevrilen Trabzon Ayasofya'da ibadete açılmalı. Bu ülkeyi bize vatan yapanların emanetlerini muhafaza etmeliyiz."
PONTUS'A HİZMET
"Tüm Ayasofyaların tamamı saray hazinesine ait oldukları için imparatorluğu fetheden imparatorun şahsi mal varlığına geçmesi hasebiyle hukuki statüleri diğer kiliselerden çok farklı olduğu bilinen bir gerçektir." diyen Özgenç; sözlerini şöyle sürdürdü: "İznik Ayasofya Orhangazi'nin, İstanbul ve Trabzon Ayasofyalar da Fatih Sultan Mehmet'in şahsi mal varlıklarındandırlar. Cami olarak vakfedildiklerinden dolayı da kıyamet sabahına kadar camiden başka bir işlev göremezler. Tıpkı Trabzon Ayasofya Camii gibi. 1961 yılına kadar aslına uygun şekilde ibadete açık olan Trabzon Ayasofya Camii, bölgeye nasıl ve kimin himayesinde geldiği bilinmeyen kişi ve kişilerin hileleriyle ibadete kapatılıyor.
Türlü hile ve entrikalarla müzeye dönüştürülen Ayasofya Camii Trabzon'un en anlamlı ibadet yerlerinden biridir. Dolayısıyla bu tarihi yapı aslına uygun hale getirilerek tekrar camiye çevrilmeli. İstanbul'da Bizans'ın, Trabzon'da da Pontus'un simgesi olarak kabul edilen Ayasofyaların Cami'den farklı bir statüde kullanılmasını sağlamak, bu toprakların yeniden Bizans ve Pontus yapılması manasına geldiğini hatırlatmak isteriz. Fatih'in din ve vicdan hürriyeti anlayışı ile bu tür yapılar depo, ahır ve benzeri şekilde aşağılayıcı ve rencide edici amaçla kullanılmamış fetih hakkı ile camiye tahvil edilmiştir."
Yeni Şafak