Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, ünlü İslam alimi ve sibernetiğin kurucusu olarak kabul edilen El Cezeri'nin 13'üncü yüzyılda kaleme aldığı makine çizimlerinin çalışır makinelere dönüştürüldüğü "Cezeri'nin Olağanüstü Makineleri Sergisi" düzenlenecek.

Merkez Sur ilçesindeki Keçi Burcu'nda yarın açılacak sergide, El Cezeri'nin makinelerinin eş ölçekte, aynı malzeme ve teknikle üretildiği, İslam aliminin yol göstericiliğinden yola çıkarak yapılmış "Filli Su Saati", "Yılan Mekanizması", "Çocuklu Otomatik Lavabo" ve "Kan Ölçme Otomatı" gibi ürünün 25 prototipi sergilenecek.

Baykar'ın geliştirdiği, 15 Eylül 2020'de ilk uçuş testlerini başarıyla tamamlayan Türkiye'nin ilk uçan arabası "Cezeri" de sergide yer alacak.

"Günümüz robotiğin atası sayılabilecek makineler"

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Ali Çelik, AA muhabirine, bilim insanı El Cezeri'nin Mezopotamya bölgesinde yetiştiğini, günümüzdeki modern robotiğin kurucusu sayıldığını söyledi.

Çelik, Cezeri'nin o dönem bilimsel çalışmalarını yürüttüğü tarihi Sur ilçesindeki Artuklu Sarayı'nda başmühendislik yaptığını belirten Çelik, bundan dolayı Diyarbakır açısından ayrıca önemli bir isim olduğunu ifade etti.

Cezeri'nin o dönemde sanatsal boyutu çok güçlü makineler tasarladığını, aynı ölçekte tasarlanan eserler ile bu makinelerin sergilenmesine de ev sahipliği yapacaklarını anlatan Çelik, şunları söyledi:

"Sergide, Cezeri'nin 8 yüzyıl önce tasarladığı makinelerin birebir prototiplerini sergileyeceğiz. Durmuş Çalışkan adında bir vatandaşımız Cezeri'nin tasarımlarını günümüzde gerçekleştirmek için 15 yılı aşkın bir süre çalışmış. Buradaki makineler Cezeri'nin tasarladığı makinelerle aynı ölçekte. Bu makineler günümüz robotiğin atası sayılabilecek makineler. Her bir mekanizma o dönemde tasarlandığı işlevi görmek üzere şu anda kullanılabilir durumda. Sergiyi ziyarete gelenler Filli Su Saatinden içecek otomatlarına kadar birçok makineyi birebir çalışır durumda görebilecek."

"Diyarbakırlı gençler uçan arabayı Diyarbakır'a davet ettiler"

Çelik, her bir makinenin başında rehber bulunacağını ve ziyaretçilere makinelerin çalışma prensiplerini anlatacağını bildirdi.

Sergide Türkiye'nin ilk uçan arabası Cezeri ile ziyaretçilere güzel bir sürpriz yapacaklarını ifade eden Çelik, şunları kaydetti:

"Baykar tarafından tasarlanan uçan taksiyi ziyaretçilerimiz burada görebilecek. Diyarbakırlı gençler Selçuk Bayraktar'a bir çağrıda bulunmuşlar, TEKNOFEST'te uçan araba ziyarete açıldığı zaman o arabanın ilk uçuşunu Diyarbakır'da gerçekleştirmesini istemişlerdi. Çünkü uçan arabaya Cezeri adı verildi. Cezeri bu topraklarda yetişmiş, uçan arabanın da ilk atası sayılabilecek bir isim. Dolayısıyla Diyarbakırlı gençler de uçan arabayı Diyarbakır'a davet ettiler ve Selçuk Bayraktar da bizleri kırmayarak sergimize katkıda bulundu. Ziyaretçilerimiz sergimizde Cezeri uçan arabayı da görebilecekler. Aynı zamanda uçan arabanın çalışma prensipleri ile ilgili olarak rehber arkadaşımız ziyaretçilerimize ayrıntılı bilgiler verecek."

Ali Çelik, "Cezeri'nin Olağanüstü Makineleri Sergisi"nin Diyarbakırlı çocuk ve gençler için öneminin çok büyük olduğuna işaret ederek, "Çocuklarımız okullardan geldikleri zaman mekaniğin temel prensiplerini burada yaşayarak eğlenceli bir şekilde öğrenebilecekler." dedi.

Keçi Burcu'nda yarın açılacak sergi, 18 Mayıs Çarşamba gününe kadar ziyaret edilebilecek.

aa