Srebrenitsa için bir şarkı besteleyen İngiliz müzisyen Yusuf İslam, soykırımın 25. yılında AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

“Bosna’daki soykırımın ardından BM’nin dünyadaki itibarı ciddi şekilde düşüşe geçti.” ifadesini kullanan İslam, “Bu, büyük güçlerin, kendi başına ahlaki kararlar verip müdahalede bulunacak kadar güçlü bir birleşik dünya kurumunun ortaya çıkmasını istemediğini gösterdi. Bunu görmek için BM Genel Kurulunun raflarında duran yüzlerce iktidarsız karara bakmak yeter.” diye konuştu.

Müslüman dünyanın da dini isimler ve kültür dışında bir birlik sergilemediğini belirten İslam, Bakara Suresi'nin 143. ayetindeki “Siz insanlara şahit olasınız (…) diye sizi vasat (örnek) bir ümmet yaptık.” ibaresini hatırlattı.

“Müslüman ülkelerin yönetimleri bölünmüş durumda ve genellikle de gelişmiş ülkeleri takip ediyor, onlardan bir yeşil ışık görünceye kadar bekliyorlar.” ifadesini kullanan İslam, bu durumu “üzücü bir vakıa” diye nitelendirdi.

BM'ye alternatif

Bosna trajedisinin benzerlerinin yeniden yaşanmaması için atılması gereken adımlarla ilgili olarak da İslam, “Yaşam, mülkiyet ve dini özgürlük haklarını korumaya dayalı temel bir insan hakları anayasasına bağlı kalacak, tarafsız bir yapının kurulması gerekiyor. Bu yapının, üyelerin saldırıya uğraması halinde onları koruma yükümlülüğünün de olması gerekir.” görüşünü dile getirdi.

Bu yapının BM modeline benzeyeceğini ancak onun kusurlarını taşımaması gerektiğini belirten İslam, “Ancak mevcut BM, merkezinde yer alan ve bütün gücü elinde tutan Güvenlik Konseyi mekanizması nedeniyle etkisizleştirilmiş durumda.” değerlendirmesinde bulundu.

İslam, Bosna savaşı sırasında medyanın önemli bir rol oynadığına işaret ederek “Günlük haberler olmasaydı, pek çok şey gizli kalacaktı. Ben de söz gelimi Srebrenitsa Soykırımı'nı herkes gibi ilkin medyadan öğrendim. Haberler, bütün Müslümanların kanını dondurdu, özellikle de olayın gerçekleştiği Avrupa’daki Müslümanların.” diye konuştu.

Srebrenitsa’yı henüz ziyaret fırsatı bulamadığını anlatan İslam, savaş sırasında özgürleştirilen bölgelere, özellikle de Saraybosna’ya yönelik yardım faaliyetlerine katıldığını kaydetti.

Srebrenitsa'da ne oldu?

Srebrenitsa'nın 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.

Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık bölgede, fabrikalarda ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar ise toplu mezarlara gömüldü.

Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz'da Potoçari Anıt Mezarlığı'nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.

AA