Adalete kimin ihtiyacı yok; kim adaletsiz yaşayabilir? Mazlum “Adl”e şedit ihtiyaç içindedir; Rahman’a öyle tutunur ki onu arşa taşır.

Adl olmasa elektron yörüngesinde nasıl döner, Adl olmasa mevsimler nasıl oluşur, Adl olmasa yıldızlar nasıl akar, Adl olmasa Hak yerini nasıl bulur? Hak üzere yaratılan ve Hak üzere duran sema ve arz insanı üzerinde nasıl taşır?

“Adl”sız bir an ve boşluk yok kâinat ve içindekilerinde. Boynuzlu koyun, boynuzsuz koyuna ne diye vurur; bilmez mi ki bir gün Adl şaşalı tecelli edecektir?  Ondan kaçış olmadığına göre buna cesaret nasıl bir cahillik örneği?

Akıl vardır da ne diye düşünmez insan, kalp vardır da ne diye hissetmez insan, vicdan vardır da ne diye tartmaz insan? İnsan insandır da ondan. Semanın, dünyanın, dağın kabul etmediği “emaneti” kabul etmiştir de ondan. “Elest”i unutur, kabri görmez, anda boğulur da ondan…

Dünya gölgeliğini daimi mekân zanneder de koca koca binalar diker. Aldanışın arkasına saklanır; bilmez ki örümceğin evi çürük bir evdir; sermayesini oraya yatırır!. O ağda Adl’ı ınutur; düşüş o düşüştür, kaybediş o kaybediş!

Adl’den cahil olan, Rahman’dan gafil olan zalim olur. Mülkü olmayan şey üzerine çadır kurmaya çalışır; rüzgâr susar mı?

Hadise rüzgârı bir savurur ki Fizan da bile soluk alamaz. Çöl fırtınası okyanus ortasına yapa yalnız atıverir. Yunus zikrine aşina olan sahil selameti bulur, yoksa kıyameti bekler yalnızlığın ve kimsesizliğin koynunda.

Adl olmasa arı bal yapabilir, karıncalar yuva kurabilir mi? Arının kovanına, karıncanın yurduna ne diye ilişir zalim?

Fasıkın haberine inanmak fitneyi çoğaltır, su-i zanla hüküm vermek fıskı büyütür. Vehimle, heva ile hareket helaket kapılarını zorlar. Hepimiz dünya gemisinde yaşamıyor muyuz ve hepimiz yolcu değil miyiz o gemide?

Fitne ve kan insana uzak değil; fazilet ve kemelat de öyle. Esma taliminden geçen, Adl’ı okuyan zalim olur mu; yanlış yaptığını fark eder ve telafi yoluna gider. Baharı okuyan, arıdan, karıncadan, örümcekten ders alan, semayı okuma tahtası gören; nasıl olur da bir kalbi incitir, bir mazluma fiske atar?

Okumak yaşamak içindir, yaşanmayan okumanın ne kıymeti vardır? Kitap sayfaları, kâinat satırları, hadise harfleri “Adl” ın azam bir isim olduğunu gösteriyor.

Öfkelendiğinde “Adl”ı unutan dersine çalışmamıştır, sınıfı geçemez. Hak onu bir gün yargılar; hak ettiğinden fazlasını vermez, eksiğini de vermez. Hadisler zincirinde zincirin koptuğu yer, Adl’ın yeni tecellisinin başladığı yerdir.