Çocuğuma Namaz Alışkanlığını Nasıl Kazandırırım?

Çocuğumu Ne Zaman Namaz’a Başlatayım?, Namaz eğitimine hangi yaşta başlamak lazım?, Çocuğum namaz kılmıyor ne yapmalıyım? gibi sorularınız için...

Yusuf Yalçın’ın yazısı

Çocuğun kişiliğinin hemen hemen yarısı 0-6 yaş arasında oluşuyor. Bu dönemlerde namaz kılan anne, baba ve diğer aile büyüklerini gören bir çocuk için, zaten temel atılmış, zemin hazırlanmış demektir. Geriye onun aklını ikna etme ve namaz şuuru oluşturmak ve alışkanlık kazandırmak kalıyor.

Baba neden namaz kılıyorsun?

Çocuğun bu soruyu size sorması oldukça doğal bir sürecin neticesi… Ama oldu ki sormadı, size en yakın olduğu güzel bir ortamda, bu konuyu siz açın ve ona sorun, ‘yavrum neden namaz kıldığımızı biliyor musun?’ O bu soruya muhtemelen hayır diye cevap verecektir. O zaman siz aşağıdaki maddelerde sıraladığımız konuları onun seviyesine uygun izah edin:

1. Allah’a teşekkür etmek için yavrum. Yediğimiz içtiğimiz herşeyin Allah tarafından bize verildiğini, elimizin, gözümüzün, kulağımızın ve bize verilen bütün nimetlerden dolayı Allah’a teşekkür etmemiz gerektiğini, eğer biz Allah’a teşekkür edersek Allah’ın bize şimdiye kadar verdiği nimetlerden daha fazlasını hayatımız boyunca vermeye devam edeceğini anlatmamız lazım. Bunların hepsini bir defa da anlatmayın… Hele hele yaşının üstünde bir dil kesinlikle kullanmayın.

2. Cehenneme gidersin, Allah sana kızar, namaz kılmayan cehennemde yanar gibi sözler kesinlikle DEMEYİN… Allah’ın bizi çok sevdiğini, O’nun sevgisine karşılık bizim de O’nu sevindirecek işler yapmamız gerektiğini, bu işlerin başında da namaz kılmamızın geldiğini anlatın.

Çocuğumu Ne Zaman Namaz’a Başlatayım?

Bu konuda Allah Rasûlü (sav) şöyle buyuruyor: “Sağını solundan ayırt etmeye başladığında çocuklara namaz kılmayı emredin. ” (Sünen-i Ebu Davud, Salât (1/ 335)

SAKIN ama sakın ‘daha küçük sonra başlatırız’ demeyin, Resulullah’a (sav) inanın ve güvenin… Sonrası kesinlikle geç olacaktır. Burada 7 ile 10 yaşı arasında kademeli bir alışkanlık dönemi olacaktır. KESİNLİKLE ACELE ETMEYİN...

Burada çocuk yedi yaşına girdiği günün sonrasındaki ilk sabah namazına kaldırıp sünneti, farzı kılıp arkasından tespihatı yapmasını beklemek veya yatsıyı farzıyla, sünnetiyle, vacibiyle yaptırmak, daha işin başında çocuk açısından namazı sevdirmek yerine uzaklaştırmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Hele hele birde kızarak kıldırmayı denerseniz, bütün olayı perişan edebilirsiniz. Bu işi kademeli yapmanızı tavsiye ederim… Peki nasıl?

Ona Bol Bol Dua Edin

Herşey Allah'ın dilemesine bağlıdır. Nice peygamberler aileleri ile imtihan olmuşlardır. Kendisi peygamber olduğu halde, evladı müşrik olarak ölen peygamber vardır. Dolayısıyla "ben nasıl istersem oğlum veya kızım öyle olacak" demeyin. Size düşen sadece anlatmak ve örnek olmaktan ibarettir. Ona hidayet nasip edecek, Allah-u Tealadır. Evlada hidayet temennisi de yine Kur'an'dan öğrendiğimiz bir peygamber sünnetidir. İşte birkaç dua:

“Rabbimiz! Bizi sana teslim olmuş kimseler kıl. Soyumuzdan da sana teslim olmuş bir ümmet kıl. Bize ibadet yerlerini ve ilkelerini göster. Tövbemizi kabul et. Çünkü sen, tövbeleri çok kabul edensin, çok merhametli olansın. ” (2. 128)

Orada Zekeriya Rabbine dua etti: “Rabbim! Bana katından temiz bir nesil bahşet. Şüphesiz sen duayı hakkıyla işitensin” dedi. (3. 38)

“Rabbim! Beni namaza devam eden bir kimse eyle. Soyumdan da böyle kimseler yarat. Rabbimiz! Duamı kabul eyle. ” (14. 40)

İlk Olarak Farzlardan Başlayın

Çocuğumuz yedisine girdi, artık sağını solunu, iyiyi kötüyü birbirinden ayırt edebilecek yaşta… O halde şu takvime uymanızı öneririm:

Yaş Aralığı	Yapılacaklar	Yaptırım
7 - 8 arası Farzlara alışma, namazı ve namazda okunacakları öğrenme dönemi	Öğlen, ikindi ve akşamın (uykusu yoksa yatsının) farzlarını kılmalı. Bu ilk namazları mutlaka ya evde cemaatle kılın, ya da camiye gidin. Çocukların ruhunda anne babayla birlikte camiye gitmenin, namazdan sonra bir süre camide oynamanın etkisi o kadar tatlı ve kalıcıdır ki tarif edilmez. Böylece çocuk namazda okuması gerektiklerini imamın sesli kıraatından ezberlemeye başlamış olacaktır. Sessiz kıraatlarda da anne-baba çocuğun duyabileceği bir fısıltı ile sesli yapabilir, caizdir. Bu yaş aralığında çocuk Kur’an eğitimi de alırsa çok faydalı olacaktır. İlk yaz tatilinde Kur’an eğitimini ve namaz sure ve dualarını ezberletmeye başlamalısınız. Bu yaş döneminin sonuna doğru, ona artık yavaş yavaş sabah ve yatsı namazlarından bahsetmeniz gerekiyor.	Kılmadı veya tembellik yaptıysa her defasında ona Allah’ın bize verdiklerinden dolayı O’na teşekkür etmemiz gerektiğini SABIRLA izah edin. KESİNLİKLE KIZMAYIN, sevginizi ihmal etmeyin. Kıldığı zaman, onu tebrik edin. Düzenli bir süre devam ettikten sonra, abartıya gitmeyen mükafatlar verin.
8 - 9 arası Camiye ısındırma, tüm farzları kılma ve namaza dair temel ilmihal bilgilerini alma dönemi	Sekiz yaşına geldiğinde çocuk artık neden namaz kıldığını ve nasıl namaz kılınacağını öğrenmiş olmalıdır. Halen eksikleri varsa bunların telafisi yapılmalıdır. Artık yatsı namazını da vitir namazı ile birlikte kılmalıdır. Yavaş yavaş sabah namazlarına da uyandırılmaya başlanmalıdır. O evde kılsa bile babası ya camiye gitmeli, yada evde anne ile birlikte cemaatle kılmalıdır. Başlangıçta nefse ağır gelebildiği için hemen kılıp uyumak isteyebilir, anlayışla karşılamalısınız. Bu yaş döneminin sonuna doğru, ona artık namazların sünnetlerinin de kılınması gerektiğinden bahsedin. Sünnet namazları kılmanın Peygamberimizin (asm) sünnetini yerine getirmek olduğunu, O’nu sevindireceğini anlatın. Cennette O’nun yanında olmak için, O’na benzememiz gerektiğini söyleyin.	Bu aşamada nefse ağır gelen uykudan fedakarlık etmek gerektiği için uykudan uyandırma konusunda çok çaba sarfetmeniz gerekebilir. SAKIN KIZMAYIN. Ona bu aşamada, uykusu olmadığı bir dönemde bir veya birkaç defa ‘bir insanın sabah namazına kalkmak istediğinde şeytanın da gelerek ona uyumasını söylediğini’ anlatın. Ve sabahları ‘eğer kalkmaz isen şeytanın kazanacağını, kalkarak şeytanı yeneceğini söyleyin’ Çocuklar yarışmayı sever, şeytanı kaybetmek uğruna kalkacaklardır.
9 - 10 arası Sünnetlere başlama dönemi	Artık çocuğumuz tüm farz namazları niçin kıldığını biliyor, namazda ne okuması gerektiğini ve nasıl namaz kılındığını biliyor durumdadır. Bu yaş ile birlikte sünnet namazlarına da başlaması gerekmektedir.	Halen namaz kılmada üşenme oluyorsa, ona bıkmadan usanmadan namaz kılmanın Allah’ın emri olduğunu, Allah’ın bize verdiği onca nimete karşılık bizden istediği tek şeyin ibadet olduğunu anlatmaya devam edin. Size olan sevgisini kullanın, namaz kılmamaya devam ederse ona darılacağınızı ifade edin. İkazlar edin, ikazınıza uymaz ise bazı zevklerinden mahrum etmeye başlayın. (zevk dedim dikkat ederseniz, aç bırakmak gibi bir zulüm anlamayın, mesela bilgisayarda oyun oynamasın, dışarı çıkmasın vb... )
10 ve sonrası Düzenli ibadet ve takip dönemi	Artık sünneti ile farzı ile namaz kılmayı bilen, namazın neden kılındığını öğrenmiş bir çocuğunuz var. Bu yaştan sonra artık onun namaz eğitimi tamamlanmış, takip yaşı başlamış demektir.	Siz üzerinize düşen herşeyi yaptıktan sonra (vicdanınız da rahat ise) o zaman artık geriye ona dua etmek, sevgimizi göstermeye devam etmek, ve kurtulması için çaba göstermeye devam etmek düşer.

Yine Kılmıyorsa…!

Siz üzerinize düşen herşeyi yaptıktan sonra (vicdanınız da rahat ise) o zaman artık geriye ona dua etmek, sevgimizi göstermeye devam etmek, ve kurtulması için çaba göstermeye devam etmek düşer.

Unutmayın: “Şüphesiz sen sevdiğin kimseyi doğru yola iletemezsin. Fakat Allah, dilediği kimseyi doğru yola eriştirir. O, doğru yola gelecekleri daha iyi bilir. ” (Kasas, 59)

Hanimlar.com