Çocuklar için güvenli internet
İnternet, amacına uygun kullanılmadığı zaman çocukların sağlığını tehdit ediyor.
Hakan Bayraktar'ın yazısı:
Hayatımızın her alanında birçok kolaylık sunan internet, çok hızlı yaygınlaşarak yaş, cinsiyet, meslek, gelir düzeyi gözetmeden hayatımızın vazgeçilmez araçlarından biri haline geldi. Öyle ki birçok çocuk henüz 6 yaşına gelmeden interneti kullanmaya başlıyor.
Oysa internet, amacına uygun kullanılmadığı zaman çocukların hem sağlığını tehdit ediyor, hem de sosyal açıdan tamiri mümkün olmayan tahribatlara yol açabiliyor.
Yoğun ve kontrolsüz internet kullanımı çocukları, gerçek dünyadan uzaklaştırırken, daha bireysel olmaya itiyor, ailevi ilişkilerin zayıflamasına ve problem çözme becerilerinin gelişmemesine sebep oluyor. Özellikle cinsel içerikli siteler henüz otokontrol mekanizmaları tam gelişmemiş, psikolojik olgunluk süreçlerini henüz tamamlamamış çocuklar üzerinde olumsuz izler bırakabiliyor.
Endişe verici bu durum karşısında çoğu anne ve baba, çocukları korumak için ya internet kullanımını yasaklama yoluna başvuruyor ya da web filtreleme programları ile kötü içerikli sitelere girmelerini engellemeye çalışıyor. Oysa bir şeyi yasaklamak, yasaklanana karşı ilgiyi artırdığı gibi çocuğun anne-babaya olumsuz tavırlar takınmasına da neden oluyor. Zaten ucu bucağı belli olmayan internet içerisindeki bilginin, görüntünün denetlenmesi veya yasaklanması teknolojik olarak kesinlikle mümkün değil.
Bu yüzden çocuklarımızı internet üzerindeki tehlikelerden korumak için yasaklayıcı tedbirler tek başına yeterli gelmeyecektir. Yapılması gereken, çocukla iyi iletişim kurup ona mantıklı, tatmin edici açıklama yaparak ve birlikte bir karara vararak çocuğumuzun interneti doğru bir şekilde kullanması için gerekli bilinci vermek olacaktır.
İnternetin bilinçli ve çocuğumuzun faydasına bir şekilde kullanılması için öncelikle anne ve babaların daha sonra da çocukların üzerine düşen aşağıdaki sorumlulukları yerine getirmeleri gerekiyor.
***
Çocukların güvenle sörf yapmaları için anne ve babalara öneriler
Çocuğunuzun internete girdiği bilgisayar, çocuğun odasında değil, evinizin ortak kullanım alanı içinde olmasına dikkat edin.
Çocuğunuz ile birlikte internet kullanımı kurallarını kapsayan internet sözleşmesi hazırlayın.
Çocuğunuzun bilgisayar kullanma süresi ile aktivitelere ayrılan süreleri arasındaki dengeyi kurun.
Çocuğun gelişimine uygun siteleri ziyaret etmesini sağlamak ve internette gereğinden çok vakit geçirmesini önlemek için, kaynak sitelerin listesini çocuğunuzla beraber hazırlayıp İnternet Explorer'daki sık kullanılanlar listesine ekleyin.
Çocuklara kesinlikle aile büyüklerinin bilgisi dışında internet arkadaşlarıyla yüz yüze görüşme yapmamasını mutlaka öğretin. Eğer bir buluşma olacaksa ona eşlik edin ve buluşma yerinin güvenli bir yer olmasına dikkat edin.
Çocuklarınız için koyduğunuz kuralların etkili olabilmesi için aileniz içinde iyi bir iletişim zemini oluşturmanız gerekir.
İnternet için kullanılan bilgisayara mutlaka antivirüs ve web filtreleme programları yükleyin.
Çocuğunuza evinizin adresi, okulunun adı, telefon numaranız gibi kişisel bilgileri internet sohbet ortamında kimseye vermemesi gerektiğini öğretin.
Bilinçli ve güvenli internet kullanımı hakkında çocuğunuzu bilgilendirin.
Çocuğunuzun internet kullanımını denetleyiniz. Hangi sitelere girdiği, hangi sohbet ortamlarında bulunduğu konusunda fikir sahibi olun.
Çocuğunuzun kötü alışkanlıklar edinmesine sebep olan sitelerden uzak durmasını sağlayın.
10 yaşın altındaki çocuklar interneti kullanırken tamamen sizin gözetim ve kontrolünüzde olmalı. Çevrimiçi olduklarında yanlarında oturun. Yalnızca sizin seçtiğiniz siteleri ziyaret ettiklerinden emin olun.
Sitelerdeki oyunlara, aktivitelere ve yarışmalara katılmadan önce bunların yaşına uygun olup olmadığı konusunda mutlaka size veya öğretmenine danışması gerektiğini öğütleyin.
***
Çocuklar için internet kullanım önerileri
Anne-babanızın bilgisi dışında kimseye adınızı, soyadınızı, evinizin ve okulunuzun adres ve telefon bilgilerini vermeyin.
Birileri rahatsız edici şeyler söyler ya da gönderirse bunları anne-babanızla mutlaka paylaşın.
Bilmediğiniz, tanımadığınız kişilerden gelen e-mailleri hemen açmayın.
Anne-babanızın internet için koyduğu kurallara uyun. Unutmayın bunlar güvenliğiniz içindir.
Anne-babanızın bilgisi dışında internet üzerinden herhangi bir alışverişte bulunmayın.
Hiçbir koşulda kişisel bilgilerinizi, kredi kartı numarası veya şifrelerinizi bir başkasına vermeyin.
Bir aktiviteye ya da oyuna katılabilmeniz için üyelik gerektiren web sitelerine gereğinden fazla kişisel bilgilerinizi vermeyin.
Bazı insanların kötü niyetli olabileceklerini ve çocuk olmadıkları halde çocuk gibi davranabileceklerini unutmayın.
İnternette hiçbir tartışmaya ya da kavgaya katılmayın. Eğer biri sizinle tartışmaya ya da kavgaya kalkışırsa, ona cevap vermeyin ve ailenizi konudan haberdar edin.
12 yaşından küçükseniz, veliniz olmadan internet kafelere gitmeyin.
İnternette sadece tanıdığınız kişilerle sohbet edin. Yabancılarla web kamera kullanarak konuşmayın.
Zararlı ve rahatsız edici sitelerle karşılaştığınızda hemen www.ihbarweb.org.tr'ye ihbar edin.
***
İçerik filtreleme programları
İnternet kullanırken çocuklarınızın kötü içerikli sitelere girmesini engellemek, internet erişim kısıtı getirmek veya çocuğunuzun hangi sitelere girdiğini öğrenmek için filtreleme yazılımları kullanabilirsiniz. En çok kullanılan web filtre programları:
Volsoft Web Filtre (http://www.webfiltre.com),
ErtemsoftAntiporn (http://www.ertemsoft.net/),
Screen Shirld Anti Porno programı (http://www.screenshield.com/),
iShield (http://www.guardwareinc.com)
Safescreen (http://www.safescreen.net/),
K9 Web Protection (http://www1.k9webprotection.com/), KIDO'Z(http://kidoz.net/index.html),
Child Control ve McAfee Family Protection.
RTÜK tarafından hazırlanan Gözcü,
TTNet Aile Koruma Şifresi.
Zaman