Çalışmayı yürüten AÜ Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Erol Altınsapan, projenin amacının Eskişehir sınırlarında bulunan Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerindeki mimari yapıları belgelemek olduğunu belirtti.

Bu yıl içinde bitmesi planlanan tekke, zaviye ve türbeler kitabının yüzde 80'inin tamamlandığını ifade eden Prof. Dr. Altınsapan, şöyle konuştu:

''Tekke, zaviye ve türbeleri kitaplaştırırken, eserlerin mimari yapısının ayakta olmasına dikkat ettik. Eskişehir'de 4 tekke, 8 zaviye, 27 türbe var. Çalışma sırasında türbelerin en dayanıklı malzemeden yapıldığını belirledik. Bundan dolaylı günümüze çok sayıda türbe ulaşmış. Tekke ve zaviyede bulanan yatma, yemek ve ihtiyaç yerleri, daha yerel malzemelerden yapıldığı ve bu mekanlar zaman içinde kullanılmadığından daha çabuk yıpranmış.''

''HEM SAVAŞIP HEM İBADET ETMİŞLER''

Prof. Dr. Altınsapan, kitaplaştırdıkları yapıların tarihinin 13 ile 20. yüzyıl arasında değiştiğini belirterek, söz konusu süreçte tekke, zaviye ve türbelerin etkisini kaybettiğini bildirdi.

Zamanla tarikatların sosyal yaşam içindeki varlığı ve etkisinin yok olduğunu anlatan Prof. Dr. Altınsapan, şöyle devam etti:

''Örneğin 13. ve 14. yüzyılda Seyitgazi ilçesinde hüküm süren Kalenderi tarikatı vardı. Bugün söz konusu tarikatın bölgedeki etkisi yok olmuş. Cumhuriyet döneminde çıkarılan Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması hakkındaki kanunla ildeki tarikatlar tamamen yok olmuş. Eskişehir'deki birkaç türbe de camiye dönüştürülmüş. Sivrihisar ilçesindeki Selçuklu'nun Bahriye Nazırı Hoca Yunus adına yaptırılan Hoca Yunus Türbesi, 20. yüzyılda camiye dönüştürülmüş. Eskişehir, Selçuklu ve Osmanlı döneminde, diğer imparatorluklara uç bir kent olduğu için tekkeler, zaviyeler ve türbeler bakımında çok zengin. Anadolu'dan Avrupa'ya doğru olan fetihlerde tarikat erbapları kullanılmış. Bunlar fiilen fetihlerde yer almış. Eskişehir'deki adlarına türbe, zaviye ve tekke yaptırılanlar Bizans topraklarını fetheden insanlar. Bunlar hem savaşıp hem ibadet etmişler.''

Prof. Dr. Altınsapan, Seyitgazi ve Sivrihisar'ın en fazla tekke, zaviye ve türbeye sahip ilçeler olduğunu kaydederek, şunları söyledi:

''Seyitgazi ilçesi, Alevi Bektaşi toplumlarından oluşan bir yapıya sahip olduğundan 19 tekke, zaviye ve türbeye sahip. Sivrihisar ilçesinde de 7 tekke, zaviye ve türbe bulunuyor. Söz konusu ilçelerde yaşayan insanlar tekke, zaviye ve türbe kültürüne sahip çıkmış. Eskişehir'den ülkeye yayılan Seyyid Battal Gazi kültü herkesi kucaklayarak benimsenmiş.''

Prof. Dr. Altınsapan, kitabı 2010 yılında yayımlamayı planladıklarını sözlerine ekledi.
Timeturk