Emrullah Bayrak'ın haberi:

Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nilüfer Özabacı tarafından yapılan "Çocukların Sosyal Beceriler ile Ebeveynlerin Sosyal Becerileri Arasındaki İlişkiler" konulu araştırmada, eğitim değişkeni ile sosyal beceri düzeyleri arasında bir ilişki çıkmamasına rağmen, eğitim düzeyi yükseldikçe, ebeveynler ve çocukların sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin de yükseldiği görüldü.

Araştırma, sosyal beceri gelişiminin çocukluğun ilk yıllarından itibaren önemini belirtmesi ve ebeveynlerin sosyal beceri yeterliliklerinin çocukların sosyal beceri gelişimindeki ilişkilerini belirtmesi açısından önemli.

Ayrıca, bu konuda Türkiye'de yapılan araştırmaların yetersiz olmasından ve çocuklar için en önemli model olan ebeveynlerin sosyal beceri eğitimlerine çocuklarınki kadar önem verilmesi gerektiğini vurgulamak açısından önem taşıyor.

Araştırmada, ebeveynlerin sahip olduğu değişik demografik özellikler ve sosyal beceri düzeyleriyle, çocukların sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi hedeflendi.

Sosyal beceri düzeylerini ölçmek amacıyla çocuklar için ayrı, anne ve babalar için ayrı ölçme aracı kullanıldı.

Araştırma uygulamaları için İstanbul'dan 2001-2002 öğretim yılında Anadolu yakasından 2, Avrupa yakasından 2 olmak üzere 4 ilköğretim okulunda okuyan farklı sosyo ekonomik düzeylerdeki 2. ve 5.sınıf öğrencilerinden veriler toplandı. Okuma- yazma konusunda yeterliliklerinin ölçeği cevaplandırmaya yeterli olmayacağı düşünülerek 1. sınıf öğrencileri araştırma dışında bırakıldı.

Öğrencilere yapılan uygulama sınıf ortamında gerçekleşti. Anne- babalara verilecek olan Sosyal Beceri Envanteri çocuklarla ebeveynlerine gönderilerek bir hafta içinde toplandı.

Araştırmada şu sorulara cevap arandı: "Ebeveynlerin sosyal beceri düzeyi ile çocukların sosyal beceri düzeyi arasında bir ilişki var mıdır? Annelerin sosyal beceri düzeyi ile çocukların sosyal beceri düzeyi arasında bir ilişki var mıdır? Ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocuklarının sosyal becerileri arasında eğitim durumu değişkeni açısından bakıldığında bir ilişki var mıdır? Okur yazar ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocuklarının sosyal becerileri arasında bir ilişki var mıdır? İlköğretim okulu mezunu ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocuklarının sosyal becerileri arasında bir ilişki var mıdır? Lise mezunu ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocuklarının sosyal becerileri arasında bir ilişki var mıdır? Üniversite veya Meslek Yüksek Okulu mezunu ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocuklarının sosyal becerileri arasında bir ilişki var mıdır?"

Sonuçların incelenmesiyle, çocukların sosyal beceri düzeyiyle ebeveynlerin sosyal beceri (kendini ifade etme, kendine güven, arkadaşlarca kabul görme, aile fertleri ve diğer bireyler tarafından kabul görme, sosyal bağımsızlık, destekleyici sosyal çevre) düzeyleri arasında anlamlı düzeyde bir ilişki olduğu belirlendi.

EĞİTİM DÜZEYİ YÜKSELDİKÇE EBEVEYNLER VE ÇOCUKLARIN SOSYAL BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ YÜKSELİYOR

Özellikle ebeveynlerin duyussal kontrol alt boyutu ile çocukların sosyal beceri düzeyleri arasında yüksek düzeyde bir ilişki bulundu. Annelerin sosyal beceri düzeyi ile çocukların sosyal beceri düzeyi arasındaki ilişkinin yüksek olduğu tespit edildi.

Duyussal kontrol, sosyal duyarlık, sosyal anlatımcılık, duyussal duyarlık boyutlarında diğer alt boyutlara göre daha yüksek ilişki bulundu. Bu sonuç, çocukların ilk etkileşimde bulunduğu kişi olarak annenin önemini vurguluyor. Annenin çocukla yakın ve uzun süreli etkileşimi sonucunda belirli beceri ve davranış şekilleri çocuk üzerinde daha fazla etkili oluyor.

Çocukların sosyal beceri, arkadaşlık, sosyal ilişki yürütme boyutlarında annelerin bu tür davranışlarla olan ilişkisine bakıldığında ise annelerin bu boyutlarda belirgin etkileri olduğu görüldü. Ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocuklarının sosyal becerileri arasında eğitim durumu değişkeni açısından bakıldığında ilköğretim okulu mezunu ebeveynlerin sosyal beceri düzeyleri ile çocukların sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişki düşük bulundu.

Çocukların sosyal beceri düzeyi ile lise mezunu ebeveynlerin sosyal beceri alt boyutlarından aldıkları puanları ile olan ilişkisinin, duyussal anlatımcılık, duyussal duyarlık ve duyussal kontrol alt boyutlarında yüksek olduğu belirlendi.

Çocukların sosyal beceri düzeyi ile üniversite mezunu ebeveynlerin sosyal beceri alt boyutlarından aldıkları puanları ile olan ilişkisinin, duyussal kontrol, sosyal anlatımcılık, sosyal duyarlık alt boyutlarında yüksek olduğu görüldü.

Eğitim değişkeni ile sosyal beceri düzeyleri arasında bir ilişki çıkmamasına rağmen, eğitim düzeyi yükseldikçe, ebeveynler ve çocukların sosyal beceri düzeyleri arasında ki ilişkinin de yükseldiği görüldü.

Doç. Dr. Nilüfer Özabacı, yaptığı değerlendirmede, "Ebeveynlerin sosyal beceri kalitesi çocukların da sosyal beceri kalitesini belirleyici faktörlerden birisi olarak gözükmektedir. Sosyal yeterlilikler açısından kendini geliştiren ebeveynlerin çocukları da aynı derecede başarılı olmakta. Bu sonuçlara göre ebeveynlerin sosyal beceri eğitimine de önem verilmeli, ana-baba okulları ile daha çok anne ve babaya ulaşılarak bu alandaki uzmanların sosyal beceri açısından ebeveynleri duyarlı hale getirmeleri sağlanmalı. Ayrıca sosyal beceri düzeylerinin önemini vurgulamak açısından yapılacak olan durum saptama çalışmalarına ve bu çalışmaların sonuçlarına uygun eğitim çalışmalarına önem verilmelidir." ifadelerini kullandı.