Hilal ÇORBACIOĞLU

Hilal ÇORBACIOĞLU

Mahrem olmayan eğitim; mahremiyet

Öğrenilmesi ve kazanılması gereken bir sorumluluktur mahremiyet; aynı zamanda dini bir vecibedir. Kendimizden başlayarak sorumlu olduğumuz bireylere karşı kazanılması ve kazandırılması gereken ahlaki ölçülerle  süslenir. Kimden nasıl öğrendiğimiz, öğrendiklerimizi nasıl hayata geçirdiğimiz önemlidir. Bu eğitiminin verilebileceği yegane doğru kaynak ailedir. Bu nedenle her anne babanın çocuk dünyaya geldiği an itibariyle bu eğitimi kazandırma sorumluluğunda olmak mecburiyetindedir.

EV İÇİNDE ÖLÇÜLÜ DAVRANIŞLAR

Banyo ve Tuvalet  Alışkanlıkları
Şüphesiz  küçük yaşlarda çocuğun farkında olmadığı yanılgısı ile bazı yanlış davranışlar söz konusudur.Bunlardan  birisi çocuğun genital organlarının sevgi aracı olarak kullanılmasıdır. Bu kesinlikle yapılmamalıdır. Özellikle iki yaşından itibaren kendi bedenlerini keşfetmeye başlarlar. Tuvalet eğitimi dönemine rastlayan bu evrede çocuk, alt değişimi sırasında, banyo yaparken ya da pişikleri tedavi edilirken genital organlarının farkına varır ve onlara dokunmaktan hoşlanır. Bu dönemde çocuğun genital organlarına mümkün olduğunca az dokunarak ve bu organları sevgi nesnesi olarak kullanmayarak çocukta vücudun mahrem yerleri bilinci oluşturulabilir. O yaş itibariyle altını temizlerken hoşnutsuzluk göstememek, yüzünü ekşitmemek  önemlidir. 4 yaşına gelen çocuğa bedeninin kendine ait olduğunu hissini kazanması için izin isteyerek kıyafetini değiştirmek yerinde bir davranıştır. 4 yaşından sonra ebeveynle birlikte banyo  yapmaması  gerekir. Özellikle daha küçük yaşlarda da onu yıkarken alt iç çamaşırının olmasına dikkat edilmelidir.

Odalar
Çocuğa ayrılmış olan odaya büyüklerin girerken kapıyı çalmaları ve sesli olarak izin istemeleri çok önemlidir. Böylece çocuk, hem kendisine değer verildiğinin farkına varır, hem de özel odalara girerken izin istenmesi gerektiğini büyüklerinden görerek öğrenmiş olur. Çocuğa özellikle siz yatak odasındayken kapının vurulmadan girilmeyeceğini anlatmalısınız. Çocuğa bunu anlatırken; naif bir ses tonuyla “Ben odada giyiniyor olabilirim. Ve giyinirken yalnız kalmalıyım. Bu konuda senin yardımını istiyorum” gibi açıklamalar yapılabilir.

Eşler arası münasebet
Aile içerisindeki sevgi bağları çocuk için çok önemlidir çocuk, ebeveynlerin penceresinden dünyaya bakar ve ebeveyn yaklaşımlarına göre kendine bir davranış profili çizer. Ancak ebeveynlerin birbirlerine mahrem sayılabilecek sevgi davranışlarını, özellikle 3-7 yaş dönemi çocuklarının olduğu yerde göstermeleri, çocuğun dünyasında “evcilik oynama” adı altında farkında olmadan cinsel içerikli oyunlara dönüşebilir. Baba figürü ile özdeşim kuran kız çocuklarında cinsel istismarların birçoğu da bu tehlikeli oyunlarla olabilmektedir. Bu nedenle sevgi davranışlarının hitaplardan davranışlara kadar ölçülü olmasına dikkat etmek gerekir.

Kıyafetlerde ölçü
Özellikle edebe  mugayyir kıyafetleri helalin yanında giymek helal  dahi olsa adab açısında çocuğunuzun yanında giyinilmemelidir. Bornozla dolaşmak veya şortla dolaşmak adaba mugayyir durumlar ortaya çıkaracağından çocukta  “vücudum görünmemeli” algısını yıkar. Sizin çocuğunuza göstereceğiniz bu hassas davranışı çocuk yaşamında modelleyerek hem sizin özelinize daha saygılı olur hem de vücudunun kendine ait olan kısımları olduğu bilinci pekişir. Çocuğunuza 3-4 yaşından itibaren kendisinin giyinmesini ve giyinirken genel olarak odasında yalnız kalmasını, kapısını kapalı tutması gerektiğini ancak yardıma ihtiyacı olursa her zaman gelebileceğinizi ses tonuna dikkat edilerek yumuşak bir üslupla anlatılmalıdır.

Masum sorular
Çocuğu cinsel merakından kaynaklanan sorularından dolayı ayıplamamak gerekir. “Ben nasıl dünyaya geldim, annemin karnına nasıl girdim…” gibi sorulara kimi aileler, “aa ne kadar ayıp!” gibi nitelemelerle karşılık verip çocuğu kınamakta ve suçlamakta, susturmaktadır. Halbuki çocuk için bu sorunun “kırmızı ışıkta neden arabalar durur?” sorusundan farkı yoktur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, detaya inmeden çocuğu tatmin edici, doğru duygusal tepkilerle bilgi vermektir. Cevaplarınız çocuğun seviyesine göre, kısa ve anlaşılır olmalıdır. Gülmek, kaçınmak veya olumsuz çıkışlarda bulunmak çocuğu yanlış bir durum üzerine yoğunlaştırmaya ve merak ettiği sorunun cevabını başka kontrolsüz kaynaklardan öğrenmeye itebilir. Çocuğa cinsel organların değerli ve vücutta birtakım fonksiyonlarının olduğu, bu sayede kız, erkek, anne, baba gibi özelliklerinin oluştuğu anlatılabilir. Mesela çocuğunuz size "Baba ben nereden geldim?" şeklinde bir soru sordu  Cevabınız aşağı yukarı şöyle olmalıdır: "Bir çocuğun olabilmesi için anneye ve babaya ihtiyaç var  Annesiz babasız çocuk olmaz  Anne ve baba çocuk sahibi olmak istedikleri zaman birlikte dua ederler  ‘Allah’ım bize bir bebek ver!’ derler  Allah da onların duasını kabul ederse, annenin karnına minicik bir bebek koyar  Bebek burada büyümeye başlar ve annesinin sütünü emecek kadar büyüdüğü zaman kımıldayarak anneye haber verir  Baba anneyi hastaneye götürür  Orada doktorun ve ebenin yardımıyla anne bebeğini doğurur  Bu bilgileri bilen ve ebeveynleriyle konuşabilen çocuklar herhangi bir istismar durumda aileye daha kolay açılabilmektedir.

Argo kelimeler
Herşeyde ölçüyü tasvip eden dinimiz  kelimelerde de israfa kaçmamak gerektiğini vurgulamıştır. Kelimelerin talihsizce  kullanılması bazen boş cümlecikleri bir araya getirir. Küfrü seven ve küfre gülen bir toplumda anne baba olarak ağzımızdan çıkan cümleciklere çok dikkat etmemiz gerekir. Çocuklar zaman zaman çevresindekilerce, “hadi şu amcaya… deviyer” gibi ifadelerle cinsel içerikli argoya zorlanabilmekte ya da yakın çevresindeki sevdiği kişilerden bu tür ifadeler işitebilmektedir. Ayrıca aile içerisinde “lan, hişt…” gibi kelimelere önlem alınmalıdır. Bu tür ifadeler cinsel bazı terimleri işitmekten dolayı bu durumlara karşı lakaytlaşmaya ebep olmaktadır.

Cinsel suistimal
Pedagog Adem Güneş’e göre öncelikle çocuklara 'temel davranış refleksi' kazandırılması gerekiyor. Yani, çocuğa yönelik anormal davranışlar karşısında çocuğun ani bir refleks halinde kendisini koruması öğretilmeli. 4-7 yaş dönemi bu eğitim için çok önemli. Temel davranış refleksine, eskiler 'haya duygusu' adını veriyor. Adem Güneş’e göre bu davranışın kazandırılma şekli ise şunlara dikkat etmekten geçiyor; severken bile çocuğun rızasını gözetmek, çocuk tuvalet ihtiyacını giderirken yanında durmamak, başkalarının yanında üst baş değişimi yapmamak, özel dünyasına saygıyla yaklaştığınızı hissettirmek gibi. Özellikle vücuduna kimsenin onun izni olmadan dokunmaması gerektiğini hatırlatmak ve bu bilinci kazandırmak gerekir.

Cinsel uyarım
Çocuklar, vücutlarını tanımak için ayaklarına, başına, kulaklarına dokunduğu gibi; cinsel organına da dokunur. Eğer çocuk cinsel organına dokunduğu sırada anne bebeğin eline vurur veya elini tutup zorla cinsel bölgeden uzaklaştırırsa, olumsuz kanaatler edinmesine sebep olacaktır. Özellikle paraziti olan kız çocuklarında bu duruma sıkça rastlanmaktadır. Anne babanın bunu farkettikleri anda öfkeli ve şiddetli tepki vermemesi çok önemlidir. Çok kere çocukların cinsel organlarıyla oynadığını gören anne ve babaların sert tepki gösterdiğini, "Çek elini oradan, ne kadar ayıp!" dediğini görmüşsünüzdür. Nitekim  3-6 yaşları arasında çoğunlukla rastlanılan bu durumu çocuk bilinçli  yapmamaktadır. Verilebilecek olağanüstü bir tepki karşısında çocuk için soru işareti ve merak başlamakta ve bu durumun üzerine gitmesine sebep olmakta, tepki vermek istediğinde dahi yapmak istediği bir alışkanlığa dönüşebilmektedir. Çoğunlukla temizlik açısından bunun doğru bir davranış olmadığı izah edilmeli ve su ile yıkaması  istenmelidir. Öte yandan ebeveyn olarak  sebepleri üzerinde durmak gerekir. Biyolojik bir sıkıntı olup olmadığı muhakkak kontrol edilmelidir. Temizlik ihmalinden dolayı çocuğun cinsel organı mantar kapmış olabilir. Bu da kaşıntıya sebep olacağından, çocuk farkında olmadan elini cinsel organına götürür. Yine çocuklar oyuna daldığı zaman tuvalet ihtiyaçlarını unuturlar. Çünkü oyun çocuğun en ciddi işidir. O ciddi işi bırakıp tuvalete gitmezler, ellerini cinsel organlarına bastırarak tuvalet ihtiyaçlarını ertelemeye çalışırlar. Bunlar dışında bilinçli yapılan bir durumsa  bu durumda bir çocuk doktoruna gitmekte ve gerekirse bir psikiyatra başvurmakta yarar vardır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.