MHP Genel Sekreteri İsmet Büyükataman, Milli Eğitim Bakanlığı’nın 9. Sınıf öğrencilerine verilen tarih kitabının “Türklerin İslamiyet’i Kabulü” bölümüyle ilgili olarak Bakan Ziya Selçuk’a bir mektup yazdı.

Mektubu basınla paylaşan Büyükataman, ilgili bölümün Türklerin İslamiyet’i kabulünü anlatması gerektiğini beklerken “bir Kürt tarihi oluşturmak üzere bazı noktaların üstüne basa basa tekrarlanmaya çalışıldığı bir propaganda bölümü ile karşı karşıya kaldıklarını” söyledi.

MHP’li Büyükataman’ın mektubunda “Araplardan sonra Müslüman olan ilk topluluklardan olduğu” ifadelerinin yer alması, Türklerin İslamiyet’i kabulünden önce Kürtlerin Müslüman olduğunu ispat gayretleri Türkiye’nin sosyal ve siyasi meselelerine bir istikamet kazandırma çabasından başka bir şey değildir” ifadesi dikkati çekti.

Tarihçiler ise Büyükataman’ın itiraz ettiği “Kürtler Türklerden önce Müslüman oldu” bilgisinin doğru olduğu görüşünde. 

Yusuf Halaçoğlu: “Tartışmaya açmaya gerek yok”

Türk Tarih Kurumu’nun eski başkanlarından Prof. Yusuf Halaçoğlu, Kürtlerin daha önce İslamiyet ile tanıştığını söylerken konunun tartışmaya açık olmadığını ve buna da gerek olmadığını belirtti.

Türklerin veya Kürtlerin hangisinin daha önce Müslüman olduğunun önemli olmadığını söyleyen Halaçoğlu, geçmişte “Kürt Alevi olmaz” görüşünü de şöyle açıkladı:

Alevilik, Anadolu’da 1200 yıllarında ortaya çıkmıştır. Bunu söylememdeki maksat da Alevilik Anadolu’ya geldiğinde Kürtler zaten Müslümandı. Göçebe Türkler arasında da İslamiyet yayılmamıştı.

Türklerin Müslümanlığının Arapların inanışıyla ilgisi olmadığını belirten Halaçoğlu, “Biz zaten herhangi bir şekilde puta tapmıyorduk. Ellerimizi gökyüzüne açıp Allah’tan yardım istiyorduk, şimdi de aynı. Sadece ritüeller değişti. Böyle bir yapı varken bu konuyu tartışmaya gerek yok" dedi.

İslam ordularının Türklerin bulunduğu bölgelere ulaşması çok daha geç oldu

Sosyolog, yazar ve araştırmacı Müfid Yüksel de Halaçoğlu gibi Kürtlerin İslamiyet’i Türklerden daha önce kabul ettiğini belirtti.

Yüksel, Kürtlerin yaşadığı coğrafya ve ilk dönem İslam tarihi kaynaklarına bakıldığında Kürtlerin İslamiyet’e geçişinin daha erken olduğunun açık olduğunu ifade etti. Yüksel, şunları söyledi:

"İran’da ilk fetihler Hz. Ömer döneminde bir taraftan ülkenin batı bölgelerinde bir taraftan da Van Gölü’nün güneyinde Diyarbakır’ın da dahil olduğu bölgede gerçekleşti. Hz. Ömer döneminden sonra Kürtlerin Müslümanlaşma dönemi başladı.

"750’li yıllarda bölgedeki İslamiyet’e geçişin neredeyse tamamlandığını söyleyen Yüksel, Satuk Buğra Han’ın Müslüman olmasının çok daha geç bir döneme denk geldiğini vurguladı.

"Coğrafi olarak İslam ordularının Türklerin bulunduğu bölgelere ulaşmasının çok daha geç bir döneme tekabül ettiğini belirten Yüksel, “Yaklaşık 150-200 yıllık bir fark var arada. Şahsiyet olarak Türkler arasında Müslümanlığa geçenler var ancak toplu olarak sonraki dönemlere denk geliyor” dedi. Yüksel ayrıca İran coğrafyasında ilk Müslümanlaşmanın Kürtlerle başladığını ifade etti.

MHP’nin eleştileri

Büyükataman’ın basınla paylaşılan mektubunda özetle şu itirazlar yapılmıştı:

-Türklerin İslamiyet’i Kabulü” başlığına sahip yazının muhtevasında Türklerin İslamiyet’le müşerref oluşunun tarihî vesikalarla ifade edilmesini beklerken bir Kürt tarihi oluşturmak üzere bazı noktaların üstüne basa basa tekrarlanmaya çalışıldığı bir propaganda bölümü ile karşı karşıya bulunmaktayız.

-Türklerin İslamiyet’i Kabulü” başlığı altında yine başlıkla bir alakası bulunmadığı hâlde Acemler ve Berberilerin Müslüman olmaları ile kamufle edilen Kürtlerin İslamiyet’i kabulünü anlatan paragraflar üzüntü ile ifade etmeliyiz ki belli bir amaca matuftur, bu amaç da millî birliğimize bir fayda sağlamamaktadır.

-Dört Halife devrinde pek çok kabile İslam'la tanıştığı hâlde bunlar içinden ısrarla Kürtlerin zikredilmesi, “Araplardan sonra Müslüman olan ilk topluluklardan olduğu” ifadelerinin yer alması, Türklerin İslamiyet’i kabulünden önce Kürtlerin Müslüman olduğunu ispat gayretleri Türkiye’nin sosyal ve siyasi meselelerine bir istikamet kazandırma çabasından başka bir şey değildir.

-Bununla birlikte “El-Cezire (Güneydoğu Anadolu Bölgesi)” şeklinde geçen coğrafyanın (Ki El Cezire, Güneydoğu Anadolu Bölgesi değildir.) tarihî Kürt yurtlarından olduğu, Kürtlerin Türklerden önce burada olması hasebiyle bu coğrafyanın asıl sahiplerinin Kürtler olduğu algısı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Bu; tarihî gerçeklerle uyuşmamakta, sözde Kürdistan heveslilerinin propaganda metinlerinde yer almanın ötesinde hiçbir ilmî metne dayanmamaktadır.

MHP’nin tepki gösterdiği cümleler

MHP, basınla paylaştığı kitap sayfalarında özellikle şu satırların altını çizdi:

-İslamiyet Araplar ve Türkler dışında Acemler, Berberiler ve Kürtler tarafından da benimsendi.

-Kürtler arasında İslamiyet’i yayma çalışmaları Hz. Muhammed Dönemi’nde Müslüman olan Caban el-Kürdî tarafından başlatıldı. İslamiyet’i kabul eden ilk Kürtler El-Cezire (Güneydoğu Anadolu) bölgesinden ticaret amacıyla Arabistan’a giden tüccarlar oldu. Daha sonra bu Kürt tüccarlar kendi kavimleri arasında İslamiyet’i yaymaya çalıştı.

-Müslümanlarla Kürtlerin kitlesel olarak ilk karşılaşması Dört Halife Dönemi’nde yaşandı. Bu karşılaşmalar sırasında Cezire toprakları önemsiz bazı çatışmalar dışında büyük ölçüde barışçı yollar kullanarak İslam Devleti’ne katıldı.

-Bizans ve Sasani İmparatorluklarının Kürtlere uyguladığı baskılar da bölgenin fethini kolaylaştırıcı bir rol oynadı. Böylece Kürtler Araplardan sonra Müslümanlığı kabul eden ilk topluluklardan biri oldu.

Mehmet Efe Altay-The Independentturkish