Ayhan Hülagü'nün haberi

Yüksel Adaoğulları (72) fakültenin büyükannesi. Her sabah 05.00'te kalkan Yüksel Teyze, üç vesait değiştirerek okula gidiyor, eğlencesine okuyor. Galip Arslan (67) bugüne kadar hiçbir derse geç kalmadığını söylüyor, Metin Bozkurt (68) ağabeyinin evinde kalıyor. Öğretmen, ev hanımı, müdür, mühendis, bankacı... Onlar hem emekli hem üniversite öğrencisi.

İstanbul Üniversitesi-Hukuk Fakültesi'nin koridorlarında geziniyoruz. Önümüzden salınarak bir adam geçiyor. Yaşı 70'i geçkin. Profesör desen değil, personel desen değil, öğrenci desen hiç değil. Takibe başlıyoruz. Sınıfa doğru yol alıyor. En öne oturup çantasından defter kalem çıkarıyor. Bir öğrenciyi çevirip soruyoruz. Kim bu amca? Cevap yüzümüzü gülümsetiyor: Öğrenci. Okula af kapsamında gelen öğrencilerden yalnızca biri.

Böyle başlıyor hikâye. Merak edip ertesi gün yine okulun yolunu tutuyoruz. Bir hafta boyunca bir dersten diğerine koşturuyoruz. Karşımıza kimler çıkıyor kimler. 75 yaşında öğretmen, 72 yaşında ev hanımı, 67 yaşında otel müdürü, 56 yaşında bankacı... Hepsinin ortak özelliği emekli-öğrenci olmaları.

Koca koca öğrenciler sabah erkenden kalkıyor ve doğrudan okulun yolunu tutuyor. Halk otobüsüne binip, salına salına kampüse yürüyor. Hepsinin öğrenci kartı ve öğrenci akbili var. En çok hoşlarına giden şey sinemaya, tiyatroya indirimli gitmek, araçlara ucuza binmek.

Derslere katılım had safhada. Hepsi sınıfta en önde oturuyor, kendi notunu kendi tutuyor. Sınav haftasında not arama kaygısı yok. Sınıflarda amca, dede, nine deyimlerini kullanmak yasak. Çünkü onlar sınıfın abileri, ablaları. Ancak biz içimizden geldiği gibi hitap ettik. Hepsi 5-6 saat ders çalışıyor, kafe yerine kütüphanede buluşuyor. Hocalar yaşı büyük öğrencilere kızmıyor ya da kızamıyor, hitap ederken hep 'beyefendi' ya da 'hanımefendi' sıfatlarını kullanıyor. Dersleri bir kerede geçemeseler de hepsi hayalleri için mücadele ediyor. Hepsi de ikinci baharında üniversiteli olmanın tadını çıkarıyor. Bir eksikle... Öğrenciliğin olmazsa olmazlarından 'kopya'yı bir türlü çekemiyorlar. Ağır hareket ettiklerinden kopya kağıdını sıranın altından çıkarana kadar yakalanıyorlar; biri kopya fısıldasa kulakları çok iyi duymuyor, sınav kağıdını gösterse gözleri iyi seçemiyor.

İlk öğrencimiz Sami Kumkuroğlu. 75 yaşında ama gençlere taş çıkarır. Bir ders çıkışı koluna girdik ve hikâyesini merak ettiğimizi söyledik. Başımızı gülümseyerek okşadı, öğle arasını bize ayırdı. Sami amca; uzun sakalları, yeşil ceketi, kareli gömleği ile karşımızda duruyor. Biz hayran hayran bakıyoruz, o tatlı tatlı anlatıyor: Trabzon'da doğdum. Orada büyüdüm, ilköğretim ve liseyi orada bitirdim. Daha sonra sınıf öğretmenliği yapmaya başladım. İki yıl çalıştıktan sonra İstanbul Hukuk Fakültesi'ni kazandım. İki işi bir arada götürürüm hayaliyle kaydımı İstanbul'a aldırdım. Sonra...

Sonrası tahmin edeceğiniz gibi Sami amcanın istediği gibi ilerlememiş. 1969 yılında ekonomik sıkıntılardan dolayı Anadolu'ya göç etmiş. Köy, kasaba demeden gezmiş. Evlenmiş, öğretmenlikten emekli olmuş. 2006 yılında çıkan afla okula dönmüş.

O, sınıfın büyükannesi

Sami amcanın çocukları 50'li yaşlarda. Yani, birçok hocadan daha büyük. 'Sami amca büyüyünce ne olacaksın?' diye takılıyoruz. Katıla katıla gülüyor: 'Daha ne kadar büyüyeyim yavrum. Ama eli yüzü düzgün bir şirkette avukatlık yapmayı isterim.' Etrafı kolaçan edip bir şeyler fısıldıyor. Meğer amcamızın eşi 'Bizim paramızı götürüp okulda harcıyorsun' deyip kızıyormuş. Akşamları o dizi izliyor, kendisi ders çalışıyormuş.

Bir diğer öğrencimiz Yüksel Adaoğulları. 72 yaşında 3. sınıfların büyükannesi. Bizim benzetmemiz değil, sınıf arkadaşlarının hitap şekli. Yeleğini giymiş, kar beyazı saçlarını taramış, kampüste volta atıyor her gün. Kendisiyle kantinde dertleşiyoruz. Fotoğraf çektirmek istemiyor. Üç çocuğu var. Hepsi evli. Her gün 10.00'da yatıyor, 04.00'te kalkıyor. Okula Çekmeköy'den üç vesait değiştirerek geliyor. Hafta sonları kendisi gibi üniversite öğrencisi olan torunlarıyla ders çalışıyor.

Yüksel teyzenin hikâyesinin içinde aşk da var, macera ve hüzün de. Başlıyoruz anlatmaya: Yıl 1961. Henüz 21 yaşında genç bir kız olan Yüksel teyze, hukuk fakültesinde ilk dersine girer. Oturacak yer bulamaz. Zar zor öne gelir, arkası dönük bir genci dürter: -Yanınıza oturabilir miyim? Genç ile genç kızımız göz göze gelir ve Yeşilçam filmlerine konu olacak bir aşk başlar. Gencin kaybedecek vakti yoktur, aynı yıl içinde evlenmek ister. Aileler hemen bir araya gelir, düğün yapılır. Damadın askerliği gelmiştir. O sırada aile gündemine 'Okulu bırakalım, ben asteğmen olayım. Kısa yoldan hayatımızı kuralım.' önerisi gelir. Uzun tartışmalardan sonra karar verilir, ikisi de okulu bırakır. Her şey yolunda giderken Yüksel teyze, 80'li yıllarda eşini kaybeder. Sonra yalnız günler başlar.

İki yıl önce yalnızlığa son veren torunları yaşındaki çocuklarla okumaya başlayan teyzemiz yanımızda sınıf arkadaşlarına 'Çok koşmayın, terlemeyin, terli terli soğuk su içmeyin!' tarzında tembihlerde bulunuyor.

Yüksel teyzenin derslerle arası pek iyi değil. 3. sınıf öğrencimiz günde 5 saat çalışmasına rağmen sınavları geçemiyor. Okulu bitirmeye de pek niyeti yok. Zaten hobi olsun diye okula geliyormuş. Maksat sabah programı izlememek, günlerden uzak durmak. 'Ben mezuniyetimi görmeden diğer tarafı görürüm. Öğrenciliğin tadını çıkarmak lazım.' diyor gülerek. Yaş ilerleyince ezber yapmak kolay olmuyor tabii.

Hiçbir dersi kaçırmadı

Elazığlı Galip Arslan (67) okulu bitirmek için var gücü ile çalışıyor. 1967'de üniversiteye adım atan Arslan, okulun demirbaşlarından. Hangi kapıyı çalsan o çıkıyor. Bugüne kadar hiçbir dersi kaçırmamış. Bir kez derse geç kalıyormuş ki ona da taksi tutup yetişmiş. Galip amca, 1968'de siyasi hareketlerin içinde yer almış, karakollara düşmüş, okuldan ayrılmış. 11 kardeşinin hepsi okumuş. Otellerde yöneticilik yapmış, zar zor emekli olmuş. Çok da geç evlenmiş. 50 yaşında nikâh masasına oturmuş. Çocuğu yok. O okuldayken eşi sıkılmamak için resim kursuna gidiyormuş. Galip amca, öğrenciliğin nimetlerinden faydalanıyor. Emekli kimliği var ama öğrenci kimliğini kullanıyor. Konserleri ucuza izliyor. Tiyatro ve sinema bileti alırken gişedeki çalışanın tepkisini anlatınca karnımıza gülmekten ağrılar giriyor.

Ömer Arslan (62) okula yakın bir yurtta kalıyor. Kendisinden 40 yaş küçük öğrencilerle aynı odayı paylaşıyor. Her sabah 05.00'te uyanıyor, yurdun etüt salonunda ders çalışmaya başlıyor. Ders saatinden önce okula gelip kütüphaneyi memurlarla beraber açıyor. Bütün derslere giriyor, akşam kütüphane kapanana kadar görevlilere eşlik ediyor. 4. sınıf öğrencimizin evi barkı Fransa'da. İstanbul'da kimi kimsesi yok. O da diğerleri gibi siyasi ve ekonomik sebeplerden okuldan ayrılmış, yakınlarının ısrarıyla geri dönmüş. Tek amacı var, okulu bitirmek. Eşi, çocukları her gün arayıp derslerini soruyor, sınav öncesi moral veriyor. 'Geleceğe dair plan yapmaktan pek hoşlanmıyorum. Yapacak bir iş buluruz.' diyor. Okulu bıraktıktan sonra eğitim sendikasında yöneticilik yapan Ömer amca, gençlerle arası çok iyi. Onlarla not paylaşıyor, grup ödevlerinde önemli rolleri üstleniyor. İki üç haftada bir okula yakın fotokopicilerden not topluyor, ezber yapıyor. Yurtta gençler arasında yapılan halı saha maçlarına izleyici olarak katıldığına bakmayın, topu ayağına bir aldı mı hepimizi çalıma dizer.

Ali Şahin Canozan

Sivas Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 20 Kasım 2010 günü çok vefâlı bir jestte bulunarak Ali Şahin Canozan için bir özel toplantı tertipledi. Posta İdaresi'nin himmeti var olsun, adıma 11.11. 2020 tarihinde postaya verilen dâvetiye ancak iki gün önce elime ulaştığı için katılamadım.

Ali Şahin Canozan, Sivas'ı hâlâ yaşanabilir bir yer kılan az sayıdaki kültür ve fikir adamlarından biridir. Uzun yıllar Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nde memur olarak görev yaptı ve galiba on sene kadar önce emekli oldu. Bir ara sahaflıkla uğraştıysa da sağlığı elvermediği için bırakmak zorunda kaldı. Deliktaş köyüne ilk çerçinin geldiği ve okumayı söktüğü günden beri kitap okuyan ve biriktiren Ali Şahin, neredeyse elli yıllık birikiminin zekâtını vermekten hiç gocunmadı: Öğrencilere hep destek oldu; kitaplarını ödünç verdi, hediye etti. Gün oldu sofrasında ağırladı, ekmeğini bölüştü, harçlık yardımında bulundu.

Canozan, mahlâsından da anlaşılacağı üzere, iyi şairlerimizdendir; kalem işi çok güzel şiirleri vardır. Tam bir edebiyat adamıdır. Milli kültür ve medeniyetimiz çizgisinde konferanslar vermiş, mahalli televizyonlarda programlar yapmış, dergi ve gazetelerde yazılar kaleme almıştır.

O gün orada bulunamadığım için üzüldüm ama arkadaşlarım, üzerlerine düşen görevi yapmışlardır; bu bakımdan müsterihim.

Ali Şahin Canozan'lar her memleket için eli öpülecek, heykeli dikilecek, isimleri yaşatılacak insanlar... Kıymetini bilmek lâzım. Sivaslı hemşehrilerimi bu güzel ve kadirşinas düşüncelerinden ötürü tebrik ediyor, Ali Abi'ye sağlık ve âfiyetlerle dolu uzun ömürler diliyorum.

62 yaşında hazırlık okuyor

Ak saçlı öğrenciler sadece hukuk fakültesinde yok. Bir de başka bir bölümden örnek verelim. Kütüphanede tanıştığımız Ergün İstanbulluoğlu (62) tam bir İstanbul beyefendisi. Makine mühendisi amcamız iki kere evlenmiş, çok sonradan İngilizceye merak sarmış. Üniversitede bir dönem asistanlık yapan, iş dolayısıyla okulu bırakan İstanbulluoğlu, şimdilerde İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde öğrenci. Ancak diğerleri gibi son sınıf değil. Hazırlık okuyor. Yani okulun çömezi. Kelimeleri kimi zaman eline yazıyor, kimi zaman kâğıtlara. Arada çıkarıp bakıyor, yolda otobüste ezberliyor. Çimlerde otururken yanımıza arkadaşı Galip amca geliyor. Şakalaşırlarken 'Sen bizim çömezimizsin, yardıma ihtiyacın olduğunda çekinme, söyle.' diye takılıyor. 'Ben büyüğüm, sen büyüksün' tartışması başlıyor. Liseden beri pazar günleri dahil 05.00'te kalkan amcamız bir dönem İngiltere'de yaşamış. Çocuğunu kaybetmiş, bu acıdan sonra bir daha çocuk düşünmemiş. Şimdilerde eşini işe gönderiyor, kendi okula geliyor. Akşamları özel bir şirkette çalışan eşi işini, o ise derslerini anlatıyor. Eşi veli rolünü üstlenip sınav sonuçları hakkında rapor istiyor.

Banka müdürlüğünden öğrenciliğe terfi etti!

Mümtaz Yücel (56) uzun yıllar özel bir bankada müdür olarak çalışmış, her gün kapısının önünden geçtiği okula emekli olduğunda ayak basmış. Mümtaz Bey üçgen vücuduyla kampüste göz dolduruyor. Uzaktan görsen özel tim sanırsın. İki çocuk babası müdürümüzün oğlu üç üniversite bitirmiş. Ailece eğitime düşkünler. Okula ikinci gelişinde gençler dalga geçecek, 'İhtiyar, git evinde otur.' diyecek diye çok korkmuş. Neyse ki hepsi ılımlı yaklaşmış. Çoğu gelip tebrik etmiş. Vakit ilerledikçe Mümtaz Bey'in eski sporcu olduğunu öğreniyoruz. Bir dönem 2. Lig'de futbolculuk yapmış, vücut geliştirme kurslarına gitmiş. Büyük takımlardan teklif bile almış, ama o başka bir yol tercih etmiş.

Hikâyesini anlatırken yanımıza Ergün İpekten (72) geliyor. Saçlar dağınık, gözlükler buğulu ezber yapmaya çalışıyor. Okuduğu notu dört-beş kere tekrar ediyor. Kendisiyle dalga geçer gibi 'Beyin hücrelerim öldü. Artık kafa almıyor.' diyor. Ergün Bey'in tekstil fabrikası var. Elinin altında yüzlerce işçi çalışıyor. Fabrikası adına açılan davalardan sıkıldığı için fakültenin yolunu tutmuş. Okulu bitirince kendi davalarını kendi görecekmiş. 'Torunumun oğlu liseye başladı' deyince aradaki kuşak farkını anlıyoruz. Bir dersi en az üç kere alan öğrencileri sınıflarına kadar uğurluyoruz. Başka bir hikâyenin peşine düşüyoruz.

Abisinin evinde kalıyor öğrenci bursu istiyor!

Sinek kaydı tıraş olmuş, saçları yana taralı, takım elbiseli öğrenci Metin Bozkurt (68) önümüzde oturuyor. Kendisinden en az 40 yaş küçük asistanı pür dikkat dinliyor. Ders çıkışı gençler kafelere hücum ederken, o kütüphane önünde yaşıtlarıyla buluşuyor. Metin amca emekli öğretmen. Muş'ta aynı okulda 2 yıl öğretmenlik, 26 yıl müdürlük yapmış. 80'lerde yılın öğretmeni seçilmiş. Şimdilerde yılın öğrencisine aday! 1965 yılında okuldan ayrılan amcamızla kampüsü turluyoruz. Her yerde bir hatırası var. Neden bu kadar şık olduğunu öğrenmek istiyoruz. Öğretmenlikten gelen bir alışkanlıkmış. Her gün erkenden kalkıp tıraş olur, resmi elbiselerini giyermiş. Pazar günleri bile kravat takarmış.

Metin Amca bütün çocuklarını okutmuş, şimdi çocuklar onu okutuyor. Amcamızın bütün ailesi Muş'ta. Derste öğrencimizi aramıyorlar, sadece günün belli bir saati konuşuyorlar. Vakit kaybına gerek yok. Ders çalışmak lazım. Öğrenciler bursla geçinir, Metin amca nasıl geçiniyor? Abisinin evinde kalıyor. Yengesi olmayınca diğer öğrenciler gibi makarna-çorba yiyor. Anlayacağınız, öğrencilik her yaşta aynı. Peki, amcamız öğrenci bursu alıyor mu? Kahkahalar göğe yükseliyor. 'Nerde! Sınıf arkadaşlarım Başbakanlık bursu çekerken, ben emekli maaşımı çekiyorum. İkisi de aynı kapıya çıkıyor. Öğrenci bursu verseler hiç kötü olmaz hani!' diyor. Amcamız gençleri çok şanslı görüyor. Duygulanıyor. Okula ilk adım attığı günü anlatmaya başlıyor: O günden bugüne her şey değişmiş. Yeni kafeler, mekanlar açılmış. Bizim gençliğimiz çok sıkıntılıydı. Şimdi herkes refah içinde. Okula ikinci gelişimde beni dışlayacaklar diye tedirgin oldum. Ama gereksizmiş. O günkü hocalarım yaşamıyor. Çok garip bir duygu.

Zaman