Çağın tefsiri Risale-i Nur’un müellifi, asrın imamı, on üçüncü asır ve sonrasının müceddidi Bediüzzaman Said Nursi….

Milyonların hidayetine, yeniden doğmasına vesile olmuş, insanlığın birey ve sosyal hayatının her alanında, fikir, düşünce, eylem ve değişimin mimarıdır.

İnsanlığın birey,  toplum ve devletler olarak aciz kaldığı problemlere yüz yıl önce ortaya koyduğu çözüm formülleri önemini ve güncelliğini korumaktadır.

Risale-i Nur eserlerinden istifade etmiş her konumdan ve  kesimden insanlar, Bediüzzaman ve Risale-i Nur’dan istifadelerini; yazıları, makaleleri, kitaplarıyla olduğu gibi hayatları ve ortaya koydukları davranış formları ile ortaya koymuşlardır.

İnsanlığın en büyük ilk 100 değişimcisi anketinden bilindiği gibi Peygamberimiz (a.s.m) çıkmıştı. O’nun nübüvvetini, sünnetini hayata yansımasında, dolayısıyle insanlardaki ferdi ve sosyal olarak en büyük...

Şimdi sözü fazla dolandırmadan sadede gelecek olursak, Bediüzzaman’ı ve fikri programını kapsamlı bir araştırma olarak ortaya konulmuş bir kitaptan bahsetmek istiyorum.

Risale-i Nur referanslı olduğu kadar İslami konularda 30'un üzerinde eser vermiş olan İlahiytaçı ve bilim adamı, Prof.Dr. İbrahim Canan’ın “Bediüzzaman’ın Fikri Programı üzerine bir analiz” konulu kitabını dikkatlere sunmak istiyorum.

Tam bundan 99 sene önce Bediüzzaman'ın, Dini Ceride’nin 83. Sayısında, 23 Mart 1909 senesinde neşrettiği bir makalenin analizidir bahsi geçen kitap…

Kitap, özgün bir çalışma. Araştırmacının iğne ile kuyu kazar gibi çok ciddi bir tarama ürünü olduğu hemen fark ediliyor.

Bir sayfalık kısa bir makalede ana koordinatları verilmiş konuların izah ve şerhi çok muazzam yapılmış. Kitap üç bölümden meydana geliyor.

Kitabın ilk 55 sayfası, takdim, giriş ve Bediüzzaman’ın hayatını özetliyor.

İkinci Bölümde, makalenin tahlili 9 maddede ana başlıklar altında yapılmış. Üçüncü bölüm kalkınma ile ilgili yine Bediüzzaman’ın Hutbe-i Şamiye eseri ve diğer makalelerinin izahları var.

Bu madde ve başlıkları kitabın içindekiler bölümünden aktaracağım. İçeriği özetlemekte aciz kaldığımı itiraf ediyorum. Mutlaka, behemahal bu kitap okunmalıdır.

Makalenin ana başlıkları ve maddeler halinde açılımı, şerh ve izahları:

BİRİNCİ MADDE : Siyasi Rejimin Islahı
İKİNCİ MADDE : Maarif-i İslamiyenin Islahı
ÜÇÜNCÜ MADDE :İlmiyyenin Islahı
•Yakın ihtisas dallarının işbirliği
•Medresetüzzehra Projesi
•Medresetüzzehra’nın Sekiz Vasfı

DÖRDÜNCÜ MADDE :Talebelik Sanatının Islahı
BEŞİNCİ MADDE :Vaizlik Müessesesinin Islahı
ALTINCI MADDE :Osmanlılığın Islahı
•İhlas, bencillik, Allah’ın işine karışma
•“Osmanlılık” ile “Osmanlı Devleti” kavramları arasındaki farka dikkat sunularak izah yapılıyor.

YEDİNCİ MADDE :Hilafet Müessesesinin Islahı
•Hilafet ferdilikten çıkarılıp Şuralaştırlılmalıdır

SEKİZİNCİ MADDE :Milli birlik ve Gayr-i Müslümleri İkna Meselesi
DOKUZUNCU MADDE :Kürtlerin (Müslüman kavimlerin-ırk) İhtilafı meslesi
•En mühim mesele maarif meselesi
•Irk meselesi

Makalenin maddeler halindeki kategorize tahlilinden sonra ilave olarak üçüncü bölümde şu başlıklar ele alınmış:
•Fihriste-i Makasıda Tetimme
•Mili Birlik adına İttihatçıların takdiri konusu ele alınmış.
T
ERAKKİ VE KALKINMADA NURSİ DÜSTURLAR
1.Batının terakkisinde, Coğrafi-Tabii-Maddi Temeller
2.Tabii- Maddi unsurların İşleyiş Vetiresi (Süreci)
3.İçtimai-Tabii Amillerin katkısı
4.Müslümanların Terakki Şartları
-Bizi geri koyan sebepler
-Bizi terakkiye götürecek sebepler
-Düşmanlarımız bizi hangi silahla mağlup etti?
-Düşmanın elinden bu silahı almanın yolu
-Müstakbel kurtuluşun belirtileri

Yapılan araştırmanın konusu olan makalenin tahlilinde ana kodları Bedizzaman tarafından verilen başlıklar yine Risale-i Nur’un bütününden atıflar yapılarak şerh ve izah yapılmış.

“Risale-i Nurun en iyi izahı yine Risale-i Nur'dur” prensibine azami itina gösterilmiş olduğu görülmektedir.

Cümle ve kelimelerin günümüz terminolojisi ile açıklaması yapılmış olup subjektif yorumdan özellikle kaçınılmış olması kitaba tam bir referans kaynak özelliği kazandırmaktadır.

Bir sayfalık makalenin tahlilinden yine ana başlıklar halinde sayılabilecek 230 sayfa hacminde bir kitap ortaya çıkmış.

Risale-i Nur referanslı belki yüzlerce projenin ilham kaynağı olabilecek bir çalışmadır. Hayatın hangi alanında olursa olsun Risale-i Nur kaynaklı proje çalışması yapmak isteyenler bu kitabı mutlaka okumalıdır.

Sayın İbrahim Canan hocayı tebrik ediyor, şükranlarımı arz ediyorum. Risale-i Nur'a bakışımda yepyeni ufukların açılmasına vesile olduğunu paylaşmak istedim.

(Bedizzaman’ın Fikri Programı üzerine bir analiz, Prof. Dr. İbrahim Canan, Nesil yayınları,Şubat 2008, İstanbul)

[email protected]