Bayram, bir şükür ifadesidir. Ramazan bayramı, Müslüman olmanın ve oruçla birlikte bütün bir insan sisteminin oruç tuttuğu ayın sonunda hak edilen bir ”zafer” kutlamasıdır. Kulluk zaferi.

Bu yıl iki zaferi birlikte kutladık. Hatta üç zaferi… Ülke olarak, biri esas, diğerleri tabi olan ek zaferler ve muvaffakiyetler anlamında.

Birincisi ve hakiki zaferimiz, İslam dünyasının kardeşçe ve Müslüman’ca hasret kaldığı bir bayrama daha ulaşıp, kulluk zaferi ile bayramlaşmasıdır. Her ne kadar İslam coğrafyası hüzünlü, işgal altında, aç sefil ve mağdur şartlarda bayrama girse de, bu makus talihin değişmesine ve iyileşmesine dönük müspet inkişaflar kısmen rahatlatıyor.

Müslümanlar, eskiye nispeten daha fazla bir birini kavramaya, tanımaya, yakınlaşmaya ve dayanışmaya başladılar. Son yüzyılın ezikliği ve sinmişliğinden sıyrılan bir ümmet şuuru kendini hissettirme arifesinde.

Bu vesileyle, Risale-i Nur’da izah edilen Bismillah sırrı ile bayram arasındaki münasebete girmek istiyorum.

Bediüzzaman, kainat simasında okunan Bismillah tecellilerinden bahsederken, dört temel esasın işlediğini vurgular. Bunlar; sırasıyla “Teavün, tesanüd, teanuk, tecavüb”tür.

Kainattaki teavün/yardımlaşma sistemi, beşeri sistemlerin ruhunu oluşturursa ve insani zeminde yardımlaşma olursa, dünyada açlığın olmayacağı ve kaynakların herkese yeteceğini biliyoruz.

Yardımlaşma ile birlikte tesanüd/dayanışma artar. . İnsanlık, kainattaki dayanışma modelini baz alsa, yarımlaşmanın bir üst boyutu olan dayanışma sisteminden beslense, o zaman çatışma ve zulüm eserleri azalır.

Yardımlaşmanın ileri aşaması ve pekiştirici özelliği teanuk/kucaklaşma düzeyidir.

Yardımlaşan ve dayanışmayı başarmış insanlar/toplumlar, varlıkların kainattaki dilini daha iyi çözer ve daha iyi bir yönetim, paylaşım ve eşitlik örneği sergileyebilirler.

İşte teanuk/kucaklaşma ise, üst eşik olarak kenetleşmeye sebebiyet veriyor. Bayramlar, teanuku sağlıyor. Kucaklaşmayı/kenetleşme ise birlik ve beraberliğe vesile oluyor.

Kainatta, hakiki birliğin kudret yansıları olarak birbirini saran varlıkların beraberliklerini ve kenetlenmelerini sürekli müşahede ediyoruz. Canlıların birbirine kenetlenmiş ve yardımlaşma ile dayanışmanın altyapısını ortaya koydukları mucizevi beraberlik, beşeri sistemler için çok mükemmel bir Bismillah modelidir. Bismillah’taki  teavün/tesanüd/teanuk sırrı, insan ve toplum hayatında bayramlarla taçlanan bir yapıya benzer. Buna Bismillah bayramı diyebiliriz.

Bismillah’taki teanuk sırrı,kaianttaki varlıkların kucaklaşma/kenetleşme hakikatini bize öğretiyor. Bayramlarımız, kenetleşme bayramı olmalı.
Kucaklaşma, aklın ve kalbin birbirine açıldığı, göğüs kafesinin inşirah bulduğu bir hal olmalı. İç dünyasında bir başkasına yardım/gam endişesi olan, yardım eden ve dayanışmayı hizmetkarlık ekseninde fani olmak şeklinde düşünen bir niyet ve yaklaşım, bayramla birlikte kainatla ve kainat mesabesindeki insanlıkla manen ve maddeten kucaklaşır.

Bismillahın bayramı, bayram ötesi bir bayram kalitesini de verir. O da Bismillah’ın kainat simasında okunan dördüncü mertebesi olan tecavüb’tür. Birbirine cevap vermek, haberleşmek, birbirini duymak/okumak/anlamak ve hallenmektir.

Bütün kainat sistemi, varlıkların tecavüb/cevaplaşma ağları ile kenetlenmiş iletişimini ve mükemmel uyumunu bize göstermektedir. Kainat, yardımlaşma/dayanışma/kucaklaşma hakikatini, atomdan varlıklara kadar her aşamada karşılıklı cevaplaşma ile göstermektedir.
“Müfritane irtibatı” konusu, tecavüb düzeyinde bir idrakle okunmalıdır.

Kulluğun zaferi olan Bismillah’taki bu yardımlaşma/dayanışma/kucaklaşma/cevaplaşma hali, özelde bizim ülkede ve İslam dünyasında da yeni ufuklara açılıyor.

Halkıyla kucaklaşma eğilimine giren bir devlet, halkın kazandığı bir milli mücadeleyi/savaşı halkın temsilcisi olan sivil makama devreden bir sivilleşme ve kardeşliği öne çıkaran tevhit eksenli bir tefekkür ve tecdide yönelen diyanet, elbette Bismillah’ın müjdelediği hakiki bayramlara bir adım daha yakındır.

Halkın hakla, hakkın hukukla sistemleştiği bir İslam alemi, Bismillah’ın manasına ve ruhuna sadık kalarak muvaffak olmasını diliyoruz.
Bayramlar,Bismillah sırrında ve kainat simasında esma tecellilerine mazhar olsun inşallah.