Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, Ayasofya’nın müze statüsünün kaldırılarak cami olarak yeniden ibadete açılması için çalışma yapılması talimatının ardından gözler Danıştay’daki davaya çevrildi.

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği’nin, Ayasofya’yı müzeye dönüştüren Bakanlar Kurulu kararının iptali için açtığı davada, Danıştay 10. Dairesi’nce 2 Temmuz’da duruşma yapılacak.

Danıştay reddetse de Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile açılabilir

Hürriyet'ten Oya Armutçu'nun haberine göre idare hukukçuları ve yargı çevrelerinde Danıştay’ın örnek kararları ışığında, Ayasofya’nın müze statüsünün iptali davasında yine ret kararı verilmesi olasılığı ağır basıyor. 

Ancak Danıştay, 1945’te Bakanlar Kurulu kararıyla müzeye dönüştürülen İstanbul’daki Kariye Camisi ile ilgili farklı bir emsal karara imza atmış ve iptal kararı vermişti. Bu süreçte Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ya da yasayla yeni düzenleme yapılırsa Ayasofya, idarenin takdiriyle yeniden cami statüsü kazanacak ve ibadete açılabilecek. Danıştay’ın ret kararı hükümetin bu tasarrufuna engel oluşturmayacak.

İDARENİN TAKDİR YETKİSİ VAR

Doç. Dr. Yılmaz Yazıcıoğlu, Ayasofya’nın müze statüsünün kaldırılarak ibadete açılmasının idarenin takdir yetkisinde olduğunu söyledi: 

“Ayasofya, 24 Kasım 1934’te Bakanlar Kurulu kararıyla müzeye dönüştürülmüştür. İdari bir tasarruf her zaman da geri alınabilir. Bir idari işlemin ‘yetki, sebep, şekil, konu ve maksat’ olarak bir hukuka aykırılığı varsa iptali istenebilir. Açılan bu davada ret kararı verilmesi beklenir. Bu işlem, sebep, şekil, konu ve maksat açısından hatalı değildir. Hukuka uygundur. İdarenin takdir yetkisi kapsamında Ayasofya müze olarak kullanılabilir, cami olarak da ibadete açılabilir.”

AYNI DERNEKTEN İKİNCİ DAVA

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay 10. Dairesi’ne 2005’te dava açtı. Daire Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık görmedi ve davayı reddetti. Danıştay’dan sonuç alamayan derneğin Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurusu da reddedildi. Dernek 2016’da, ikinci kez Danıştay’da dava açtı. Ayasofya’nın müzeye çevrilmesine ilişkin kararın iptali istenirken karardaki Atatürk imzasının sahte olduğu da iddia edildi. 2 Temmuz’daki duruşmada karar bekleniyor.