Hacdan sonraki ilk cuma günü saatler öncesinden Mescid-i Haram dolmuştu. Biz kırk dakika öncesinden Merve kapısının kuzey tarafından bodrum katına zor girebildik.

Kalabalığın ve bodrum katta olmanın verdiği havasızlık bizi hayli terletti. Yer bulup cuma namazını eda ettik.

Kâbe’nin yaşlı imamı, hacın makbuliyeti, duaların kabulü, yapılan hizmet ve çekilen eziyetin mükâfatının katlanarak verilmesi için dua buyurdular.

Hutbenin devamında ise kardeşlik, beraberlik, af etme hususları işlendi. Özellikle Müslümanların birbirine karşı vazifelerinden bahsetti. Selamlaşma, sıkıntılara yardımcı olma, hastaları ziyaret etme, hatta vefatında defin edilmesine kadar görevlerini hatırlattı.

Namaz çıkışı ise mahşeri bir kalabalık vardı. Mekke’nin bütün sokakları insan seli ile akıyordu. Trafik durmuş her taraf insanlarla dolmuştu.

Haccını bitiren insanlar huzur ve sükunet içinde otellerine veya memleketlerine dönüyorlardı.

Nafile tavaflar ağırlıklı Mescid-i Haramda namaz kılmaya devam edilirken, ayrılacak olan hacılar da veda tavafı yapıp dua ediyorlar. Mübarek beldeden ayrılmanın hüznü ve burukluğu içindeler.