Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün Ankara'da yapılan üçlü Suriye zirve sonrası ortak basın toplantısında göç sorununa dikkat çekerken, yaklaşık üç milyon Suriyelinin kendi topraklarına dönmesi için de yol haritasını çizdi. Erdoğan'ın planına göre; 450 kilometre uzunluğunda, 30 kilometre derinliğinde bir ‘güvenli bölge' oluşturulması hâlinde 2 milyon, derinliğin daha güneye Rakka ve Deyrizor'a kadar inmesi (75-80 km) durumunda ise 3 milyon Suriyeli mültecinin topraklarına dönüşünün yolu açılacak. Erdoğan, bölgenin ihya ve yeniden imarı ile konutların inşa edilmesi konusunda ise; Almanya Şansolyesi Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yi bilgilendirdiğini belirtirken, BM, diğer AB ülkeleri, körfez ülkeleri ve ABD'ye de “ellerini taşın altına koymaları” çağrıda bulundu.

Mültecilerin gönüllü olarak kendi topraklarına dönmesini amaçlayan planın maliyeti ve bölgenin kalkınması için de söz konusu ülkelerden bütçe ayırmaları öngörülüyor. Plana göre “Mülteciler şehri” olarak nitelendirilen bölge ilk aşamadaki Kobani, Hasake, Resulayn ve Tel Abyad gibi bölgeleri kapsarken, Rakka ve Deyrizor'un da bu bölgeye dâhil olabileceği ifade ediliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın taslağını çizdiğini güvenli bölgenin detaylarını uzmanlara sorduk.

IŞIK: DAHA DA GÜNEYE İNİLMELİ

Savunma ve Güvenlik Uzmanı Mithat Işık: Şu anda Rusya, İran ve Türkiye arasındaki Suriye konusundaki küçük görüş ayrılıklarına rağmen bu üç ülkenin Suriye politikaları bir biriyle örtüşüyor. Mültecilerin dönebilmesi için bölgenin güvende olduğuna inanmaları lazım. PYD/YPG yapılanmasının yok olması için, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ifade ettiği gibi 30 kilometreden daha güneye doğru inilmesi gerekir. Çünkü insanların yerleşeceği meskûn mahaller bir noktada hazır olmuş olacak. Boş bir arazidense örgütün oralarda terk ettiği Rakka'ya kadar yerleşim yerlerine kadar uzanan bir güvenli bölgeden söz ediliyor. Cumhurbaşkanı aslında güvenli bölgenin tesisi konusunda hem Türkiye'nin güvenliği ve hem de bölgeye dönecek insanların güvenliği da bunu kastediyor.

SAMBUR: LİDERLERİ İKNA EDEBİLİR

Prof. Dr. Bilâl Sambur ise "Cumhurbaşkanı Erdoğan bu planı uzun süre önce de ortaya koymuştu. TOKİ güvenli bölgede konut inşa edebilir. Erdoğan, söz konusu planın uygulaması için başta AB, ABD ve diğer ülkeleri ikna etme iradesi olduğunu belirtti. Hükûmet, mültecileri gönüllü olarak kendi topraklarına geri gönderme konusunda kararlı" dedi.

iha