1892 depreminden sonra ilk kez su baskınına maruz kalan ve bu sebeple geçtiğimiz yıl restorasyonuna başlanan Eminönü'nde bulunan tarihi Ahi Çelebi Camisi, yoğun yağış nedeniyle yine sular altında kaldı.

Caminin avlusu ve içi sularla doldu. Caminin avlusunda biriken suda iki çocuk yüzerek eğlendi. Cami içindeki halılar ise biriken su nedeniyle su yüzeyinde kaldı. 1480 yılında yapılan denizin hemen yanındaki caminin bahçesine giderlerden çok sayıda denizanası da geldi.

İKİ KEZ YANAN CAMİ, DEPREMDE DE HASAR GÖRDÜ

Ahi Çelebi Camii, 1539 ve 1653 yıllarında iki kez yanmış, 1892 depreminde ise büyük hasar görmüş. Cami, Evliya Çelebi'ye dair hikâyesi ile de İstanbul folklorunda ayrı bir yer tutar.

Tarihçilerin anlatımına göre, 1892 depremi sonrası Ahi Çelebi Camisi, yere batar; mihrabın sağından bir tatlı su fışkırdığından camiin içi insan beline kadar su dolar. Her ne kadar suyu denize akıtırlarsa da önüne geçemezler. Cami yararsız duruma düşer; yıllarca su içinde kalır. 1918 yılında su basan yerler toprakla doldurulur. Bu onarımda mukavemeti sağlamak için sütunların çevresi kesme taşlarla örülür; kubbe çemberlenir ve iki yönden birer ek kemerle desteklenir. Caminin basık olma durumu işte bu detay da gizlidir.

1980'DE ÇEVRE DÜZENLEMESİ YİNE HASARA NEDEN OLDU

1980'li yıllarda Haliç çevre düzenlemesi ve yeni Galata Köprüsü kazıklarının çakılması sırasında cami büyük hasar gördü. Zemini kayan camiyi tarihte olduğu gibi yine su bastı, minaresi de yıkıldı. Yirmi yıl boyunca perişan halde onarılmayı bekledi. Bu arada çinileri çalındı, süslemeleri döküldü, hat yazılarının büyük bölümü kayboldu, duvarlarında otlar çıktı ve etrafını çeviren otopark içinde kayboldu.

2005-2007 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün müsaadesiyle, isminin açıklanmasını istemeyen bir hayırsever vatandaşımız tarafından restorasyonu üstlenildi. Kısa bir müddet sonra da ibadete açıldı. Cami yok olmaktan kurtuldu. Bu onarımda, kazıklar çakılarak zemin güçlendirildi, yıkılan minaresi de aslına uygun olarak yeniden yapıldı.

TADİLATTAYDI

Ancak bu tadilatlara rağmen 2017 ve 2018 yılında cami, yağmur suyu altında kaldı. Bu nedenle de 2018 yılında yeniden tadilata alındı. Su baskınlarının yaşanmaması için cami bahçesinin deniz suyunun altında kalan kısımlarının taş döşenerek yükseltilmesi gündemde. Ayrıca cami çevresine de yağmur sularına karşı ek ızgaralar yapılacağı öğrenildi.

EVLİYA ÇELEBİ İLE ANILAN CAMİ

Mimar Sinan tarafından da tamir edildiği öğrenilen cami, Evliya Çelebi'nin ünlü seyahat rüyasını gördüğü cami olarak biliniyor. Ahi Ahmet Çelebi'nin doktorluktan kazandığı parayla 1480 yılında yaptırdığı cami, Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde ''helal para ile yapılmış cami'' olarak tanıtılır.

Evliya Çelebi'nin rüyasına değinen tarihçiler, Evliya Çelebi'nin İstanbul'daki evinde uykuyla uyanıklık arasındaki rüyasında kendisini bu camide, minberin olduğu yerde gördüğünü ifade eder.

dha