İsmail BERK
Konulu Tefsir Yöntemi olarak Risale-i Nur
Risale-i Nur’un bir okuyucusu olarak beni Kur'anı anlamaya sevk ettiği için şükrediyorum. Erişilmez mana küpleri içinde çağın ihtiyacına göre konuları serpilmiş ve zaman dilimlerinin yeni ifade ve besleyişleri ile güncellenmiş zemine taşıdığı için de ayrıca şükran borçluyuz.
Son yüzyılın cehalet kasırgasında, Batı’nın tasallutu ve içimizdeki ihanetin bedeli olarak Kur'an-ı Muciz’ül Beyan'dan uzaklaştık, soğuduk. Çünkü anlayamaz olduk, fikir ve dimağımız çoraklaştı, fakirleşti.
Ve çağın sesine üflendi "İ'cazıKur'anı Beyan et!"(Sikke-i Tasdik-i Gaybi)
Belağatın, manaya sadık hükmünü aynı ifadelerle çağın dimağına sunmak işte bu:
Kur'an-ı Muciz’ül Beyan/ İ'cazıKur'anı Beyan
Yukarıda, zamanların ifadesi, yine benzer mana ile hem görev, hemde isim ve sıfat olarak bir bütünlükle Üstad’a tevdi ediliyor. Rüyay-ı sadıka’nın kutsiyeti ve tecdit vazifesinin tevdii bu kadar Kur'ani bir zekayı ve dehayı tensip etmiş.
Biz ki, enazından etrafında dönüyoruz bu manaların. Üstelik divane asrın divaneleri iken.Buna da şükür.
19. Yüzyılın sonlarında ve 20. Yüzyılın başlarında Kur'anmüfessirleri yeni bir metotla tanıştı: “Konu Manalı Tefsir”. Bu tefsir metoduna göre, klasik ve sıralı tefsir olan mevzii/yer bağlamı ve teczii/parça tefsiri yerine konu bağlamında ve bütünlük içinde Kur'an’ın bir mevzusunun mana ve tefsir içinde analizle birlikte sentez yapılıp günümüzün taleplerine daha çok cevap verilmesi yoluna gidilmiş(Şahin Güven, Günümüz Tefsir Çalışmalarında Yeni Bir Yöntem: Konulu Tefsir Metodu, http://www.tefsir.gen.tr/img/KTA02-sahin-guven.pdf).
Bu meyanda ilk uygulamalardan biri Mısır da olmuş, ardından Muhammed Abduh bu yolu seçmiş.
Okuduğum akademik makale Türkiye'den yazılmasına rağmen risaleyi bu anlamda fark etmemiş olmasını ve atıf yapmamasını doğrusu anlayamadım.
Makaleyi okurken zihnimde risale canlandı.
Kendine özgü, aslında bu yöntemin banisi olacak bir keşif anahtarı aslında.
Haddimizi aşmadan Risale-i Nur’da zikredilen 15 vazife için akademik kurullar halinde iz sürerken tefsir hocalarımızdan hassaten yardım ve yönlendirme istedik, ama kulağımıza bu metodun yeterince fısıldandığını fark etmedik bile. Başka cesaretlendirici yöntemleriçin bir kılavuz olabilecek Risale-i Nur tefsiri, ayrıca kendisinin tefsiri/yorumu konusunda da kapılar aralamaktadır. Hala çalışma metodolojileri konusunda 15 vazife ekseninde arayış devam etmekte ve ikmal yapılmaktadır. Makale üzerinden konulu tefsir yöntemi ve Risale-i Nur sistematiği üzerine arayışımıza destek ve muaveneti ehl-i ilimden hassaten beklediğimiziarz edelim.
Birde Ana Bilim Dalları(ABD) bazında risale mevzularının ayrı ayrı tasnifi, risaledeki 15 vazifeden biri olan CEM ile uyumu ve konulu tefsirtekniğinden hareketle bunu icra eden risaleye, kendi metodunu uygulamak söz konusu. İhtisas çağında modern birKur'an tefsiri örneği olan İşaretü’lİ’caz modellemesi var ki, bunu üç boyutlu bir matris ile tablo yapıp akademikçevrelere sunmanın heyecanı içindeyiz ki, yeni bir tecdit ruhu ile manayı taçlandıracak şerh ve izahlara yeni kapılar açılsın.
“Eğer Birinci Harb-i Umumî gibi mâniler olmasaydı, tefsirin şu birinci cildi, i’câzvücûhundan olan i’câz-ı nazmîyi beyan ettiği gibi, diğer cüzler ve mektuplar da müteferrik hakaik-i tefsiriyeyi içine alsaydı, Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyana güzel bir tefsir-i câmi olurdu. Belki inşâallah, şu cüz-ü tefsir ve altmış altı adet, belki yüz otuz adet Sözler ve Mektubat risaleleriyle beraber me’haz olursa, ileride bahtiyar bir heyet öyle bir tefsir-i Kur’ânî yazsın, inşâallah”(İşaretü’lİ’caz)
Şimdi, tefsir usulü için yeni bir pencere ve yeniden düşünme zemini olarak İşaretü’lİ'caz ve risaledeki 15 vazife ile konulu/temalı tefsir ve ona bağlı risaledeki mevzii değil mevzui analiz ve sentezin yapılması zamanı. Tefekkür deryasına zihinlerin bağlandığı bir gaye-i hayalin tasavvurdan teşebbüse geçtiğini düşünmek bile kalbin titreşimlerini alt üst etmeye yetmektedir.
Heyecanımızı, çocukluğumuzu, bu sentez yapmaya dönük arzımızı da bilgisizliğimize verin. Ancak erbabına arzımızdır, bu yolu açın ve açıklayın. Keşif yüklütefsirlere ve tefsirlerin çağdaşı risaleye yönelik araştırmalarımıza derinlik kazandırmak mecburiyetindeyiz.
Kalbi tekleyen bir dünyaya nefes aldıralım.
Risale mesuliyetini taşıyanlara bundan daha mühim birvazife düşünemiyorum. Vesselam.
Bu vesileyle Risale-i Nur ve Tefsir metotları konulu bir çalıştayın duyurusunu şimdiden müjdelemiş olalım.
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.