H. Salih Zengin'in röportajı: (İlgili bölüm)

Can Dündar:
Bediüzzaman'ın yaşadıkları insana 'Vay Canına' dedirtiyor

...

Hangi belgesel üzerine çalışıyorsunuz?

Neşet Ertaş belgeseli montaj aşamasında. Mülkiye belgeselini bitirmek üzereyiz. Bu kadar Atatürk lafı edilen bir ülkede Atatürk belgeseli bile henüz yapılamadı. Said-i Nursi üzerine bir teklif var, ona da çalışıyoruz.

Bediüzzaman’ın sizin için belgesel değeri taşıyan özelliği nedir?

Ayrıntıları çok tartışmak istemem; ama İslam’ı ele alış biçimi ideolojik olarak beni ilgilendirdi. Medreseden esarete uzanan bir hayatı var, dünyanın neresine gitseniz bu bir belgesel konusudur. Bakıyorsunuz hem I. Meclis’te var, hem padişahın yanında hem de Adnan Menderes ve askerî dönemde var. Görüşlerini yayış biçimi de önemli. Bugünün internet koşullarında gerçekleştirilebilecek bir şeyi o dönemin zor şartları içinde yapmış birisi. Birçok açıdan bugüne kadar çoktan yapılması gereken bir belgesel. Düşünce sistematiğini anlamak için çok şey okumak lazım. Yazılarına kapandığın zaman da sizi çok ayrı dünyalara götürüyor. Öte yandan ne yaşadığını anlamak için de çok az belge var. Bir yanda onu baş tacı edenler, bir yanda nefret edenler var. Bugünün siyasetine ciddi yansımaları olan birisi. Onu gerçekten yaşadığıyla anlattığınız zaman ‘vay canına’ dedirtiyor. Kaç kişi onun Meclis’te konuştuğunu, Atatürk’le diyaloglarını bilebilir ki? Bugünün Türkiye’sinde ona inanan insanlar ve devam eden bir gelenek var. Bu açılardan çok etkileri olacağına inanıyorum, yeter ki hakkıyla yapalım.

Belgesel şu an hangi aşamada?

Bir yıldır görüşüyoruz. Bir ay öncesinde Mardin, Siirt, Urfa ve Van bölgelerini gezdik, mekanları gördük, kabaca çekimlerini yaptık. Doğrusu, bunu yapmayı çok arzu ediyordum. Türkiye’nin tarihinde önemli bir isim. Fakat efsane ve tevatür çok. Onları ayıklayıp gerçeğe ulaşmada sorunumuz var. Biz de kendi araştırmamızı yapıp kendi gözlemimizi de ortaya koyalım istedik. İlk elden tanıklara ulaşmaya çalışıyoruz. Yaptığımız zaman dört başı mamur, belgeye dayanan bir belgesel olacak.

Elinizdeki fiziki şartlarla, Bediüzzaman’ın yaşadığı metafizik halleri nasıl aktarmayı düşünüyorsunuz?

Biyografi yanını ön plana çıkarmaya gayret ediyorum. Ne yaşadığını anlatıp, düşünce sistematiğini, söylediklerini uzmanların da yardımıyla hayat hikayesinin içine yerleştirmeyi amaçlıyorum. Biz burada daha çok yaşadıklarını anlatmak derdindeyiz. Mezarının açıldığı gün orada olan gazeteciden tutun da ölürken başındaki insanın tanıklığına başvurarak gerçek anlamda ne yaşadığını fotoğraflamaya gayret ediyoruz. Biyografide ciddi bir yol aldık. Önümüzdeki yıl hazır olur, biter.

Bugüne değin kaç belgesel çektiniz, belgesel çekmenin sıkıntıları nedir?

İnanın bilmiyorum, 15 yıldır yapıyoruz. Her sene birkaç belgesel yapıyoruz, bazısı 20 bölüm. Hiçbirinde tatmin olmadım. Çünkü her gün yeni belge ve tanıklar çıkıyor, geriye dönüp bakınca eksikleri görüyorsunuz. Bu ülkenin ve problem olan konuların doğru dürüst belgeseli yok. Söylemde ve belgeye ulaşmada sıkıntı var. CHP’nin belgeselini yapayım deseniz, onun bile arşivi yok. Her şeyi belgeleme hastalığı, akbabalık duygusu yaratıyor. Benim ev belgeyle dolu.

...

Zaman Pazar eki, Sayı: 174

İlgili haber: İkinci Şerif Mardin vakası