Çin'in Doğu Türkistan'daki Uygur Türkleri üzerinde uyguladığı insanlık dışı politikalar, gün geçtikçe devam ediyor.

Doğu Türkistan (Xinjiang) Üniversitesi'nde Profesör ve araştırmacı olan Gheyretcan Osman'ın bir sene önce hapse atıldığı kesinleşti.

Xinjiang Üniversitesi Filoloji Okulu'nda Profesör ve Uygur Klasik Edebiyatı araştırmacısı olan Gheyretcan Osman'ın 100'den fazla bilimsel makale, 30'dan fazla kitabı bulunuyor. Uluslararası seminerlere katılan, alanında 40 yıla yakın çalışmış ve müfredat hazırlamaya katkıda bulunmuş olan Osman, 2018 yılında 'eğitim' kampına gönderilmişti. Geçtiğimiz sene ise Osman, on yıllık hapis cezasına çarptırıldı.

SUÇLAMALAR DERS VERMEK VE TÜRKİYE'DE KONFERANSA KATILMAK

Prof. Gheyretcan Osman'na yöneltilen suçlamalar arasında ders vermesi ve Türkiye'de bir konferansa katılmış olması da gösteriliyor.

Prof. Osman'nın on yıllık hapis cezası bilgisi üniversiteden yetkili bir kişi tarafından ailesi ile paylaşılırken üniversite yetkilileri hapis cezası haberlerini de yalanlamıyor.

Üniversitede düzenlenen bir konferansta Gheyretcan Osman, tüm ders kitaplarında ve araştırma makalelerinde "Uygur kültürünü abartarak Uygur kültürünü ötekileştirmek ve Uygur öğrencilerine ayrımcılık fikrini aşılamakla" suçlanmış. Ancak üniversite yetkilileriyle yapılmış telefon çağrımızda, bilgilerin doğruluğu veya eksiksizliği ile ilgili bir soruya cevaben, bunun "ulusal sır" olduğunu, onun için yanıtlanmayacağı söyledi.

Bir başka üniversite çalışanının beyanına göre, Gheyretcan Osman'ın ceza kararının bir sene verildiği ve o tarihte hapse atıldığı yönünde oldu.

Japonya'da bir üniversitede ders veren Osman'nın, bu derslerinde bahsettiği bazı örnekler "Çin kültürünün dışlanması" olarak değerlendirilmiş. 2008 yılında Bursa'daki Türkoloji konferansına katılması ve Uygur kültürünü tanıtması "bölücü propaganda" olarak değerlendirilmişti.

Öğrenciler yetiştiren Uygur bilim alanında önemli yere sahip Gheyretcan Osman'ın nerede tutulduğu ve durumu ise halen bilinmiyor.

Öte yandan Çin hükümetinin verileri, Pekin'in bölgedeki Müslüman Uygurlara yönelik baskılarını başlattığı 2014'ten bu yana Doğu Türkistan'daki uzun hapis cezalarına çarptırıldığı bildirilen kişi sayısında ciddi bir artış olduğunu görülüyor.

Gheyretcan Osman kimdir?

Gheyretcan Osman'ın "Antik Tarim Kültürü" kitabındaki biyografisine göre, Gheyretcan Osman 1958'de Kaşgar'da doğdu ve 1978'de Xinjiang Üniversitesi Uygur Dili ve Edebiyatı Fakültesi'ne kabul edildi. O zamandan beri, Gheyretcan Osman'ın 40 yıllık hayatı, 2018'de görevden uzaklaştıran kadar Xinjiang Üniversitesi'nde öğretim ve araştırma yaparak geçti. Olağanüstü çabaları ve aralıksız keşifleriyle dikkat çeken Gheyretcan Osman, zengin araştırma sonuçlarıyla da tanınıyor. "Doğu ve Batı'da Uygurlar" ve "Uygur Klasik Edebiyat Tarihi" gibi önemli eserlerin yazarıdır. Ayrıca "Uygur Edebiyatı Mesleki Eğitim Projesi" gibi Uygur dili edebiyatı üzerine ve üniversitenin ders kitaplarına da büyük katkıda bulunmuştur.

Karar