Bölgesel isyan mı, yeni bir çağın başlangıcı mı?

Sosyal küreselleşme, toplumda yaşanan yoksunluğun, yoksulluğun, adaletsizliğin, yolsuzluğun, sefahat ve sefaletin bütün boyutlarının herkes tarafından görünür kılınmasını sağladı.

Teknoloji sayesinde oluşan yeni durum dünyada sessiz sedasız yeni bir çağ açtı.

Sanal teknolojik ağların tetiklediği yeni çağın, Tunus, Mısır, Yemen, Ürdün, Suriye gibi baskı ve şiddetin değişim geçirmeden 100 yıl öncesindeki gibi sürdüğü ülkelerden başlaması bu yüzden.

*

Bu çağın geleceğini 100 yıl önce gören büyük düşünür Said Nursi, bir asır önce ülkeler arasındaki sıcak savaşın geride kaldığını bundan sonra sınıflar arası mücadelenin artacağını söyleyerek devletleri uyarıyordu:

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) Tunus ve Mısır isyanlarını değerlendirirken sosyal küreselleşmenin tetikçiliğine dikkat çekmesi Said Nursi'nin bir asır önceki uyarılarını doğruluyor.

*

TEPAV'ın 'Mağrip'ten Mısır'a İsyan ve Başkaldırı: Arap Sokakları Saraylardan Ne İstiyor?' başlıklı değerlendirme notunda, Mağrip'ten Mısır'a yayılan isyan ve başkaldırı dalgasını göreli yoksunluk kaynaklı bir tür kitle hareketi olarak nitelemenin yerinde olacağı belirtilerek yoksunluk duygusunun, insanın beklentileri ve olanakları arasındaki uçurumun bilincine varmasıyla geliştiği kaydediliyor.

Notta, 'Anlaşılan Mağrip ve Mısır'ın işsiz ve mutsuz Arap sokakları, Arap saraylarını çağımızın yaşam imkanları setine ulaşmalarının önündeki engel olarak görmektedir' ifadesine yer veriliyor.

*

TEPAV'ın değerlendirme notunda Mağrip ve Mısır'da yaşanan isyan dalgasının arkasındaki ekonomik dinamiklere ve baskıcı rejimlere işaret edilirken, olağan şüpheli konumunda olan veriler arasında sadece yüksek genç işsizliğinin açıklayıcı gücü olabileceğinin görüldüğü belirtiliyor.

*

Notta 'yüksek oranda genç işsizliği ve artan temel gıda fiyatlarının, Arap sokaklarında yaşanan başkaldırı dalgası için elverişli bir ortam sağlamışsa da; aynı dönemde Türkiye gibi siyasi olarak istikrarlı ülkelerde de benzer ekonomik sorunlar reel olarak daha büyük oranlarda sürmekteydi. Bu nedenle bu isyanı sadece ekonomik dinamiklerle açıklamanın mümkün olmadığını düşünüyoruz' denilerek bölgedeki farklılığa dikkat çekiliyor.

*

1990-2000 döneminde, sosyal küreselleşmeye ilişkin göstergelerde; Mısır yüzde 93,81 oranında bir sıçrama yaparken, aynı dönemde Tunus yüzde 21,73, Türkiye ise yüzde 43,88 oranında ilerleme kaydetmiş.

Algı anketlerinin sonuçları ışığında geliştirilen mutluluk endeksine göre, Mısır'da insanların mutluluk seviyesinin 2002 yılından sonra hızla düştüğüne dikkati çekiliyor.

2002 yılında Mısır'da insanlar kendilerini mutluluk merdiveninde ortalama olarak 6,33 seviyesinde ifade ederken, 2006 yılında bu oran 5,23'e ve 2008 yılında 4,6 seviyesine düşüyor.

*

TEPAV'ın bu verilerden çıkardığı sonuç şu: Sosyal küreselleşme, on yıllardır Arap sokaklarında yaşanan göreli yoksunluk hakkında farkındalık yaratarak Mağrip ve Mısır'da isyanı tetiklemiş.

Yüksek oranda genç işsizliği ve gıda fiyatlarındaki yüksek artışlar da; isyan için elverişli bir ortam yaratmış.

Arap sokakları, sarayların baskıcı ve kötü yönetimlerini kendi gelecek tahayyüllerinin önünde engel olarak görmeye başlamış.

*

İletişim teknolojisi ile artık adaletsizliğin, yolsuzluğun, haksızlığın örtülemeyeceği bir çağ başlıyor.

Cümleler doğrudur sen doğru sen, doğruluk bulunmaz sen eğri isen. Yunus Emre

Yeni Şafak