Dava, bir kişinin veya bir topluluğun, belirli bir amaç, ideal ve inanç uğruna verdiği mücadele, bu doğrultuda üstlendiği misyondur ve vizyon bütünlüğüne verilen isimdir.

Genellikle manevi, ahlaki, toplumsal ya da siyasi bir gayeye hizmet eden uzun soluklu bir çabayı ifade eder.

Dava, toplumsal ya da bireysel bir hedefin gerçekleştirilmesi için sürdürülen bilinçli bir hareketi içerir. Ortak gayesi olmayan kimselerin yaptığı faaliyetlere dava birliği denilmez.

İnandığı değerler uğruna mücadele eden, topluma rehberlik eden ve kararlı bir misyon üstlenen kişi de “Dava adamı” olarak tanımlanabilir.

“Rıza-yı İlahîyi esas maksad yapıp gaye-i hayâl sahibi olmakla dava adamı vasfını kazanmak ve dünyayı ahirete vesile yapmak. İnsanın değeri bu gayeye bağlılığı derecesine göre olur. Fâni dünya hayatını gaye yapan insan, hakikatte değer kazanamaz.” (Esasat-ı Nuriye, 170)

Bir dava adamının en temel özelliği şudur:

“İnsanın bu dünyaya gönderilmesinin hikmeti ve gayesi Hâlık-ı Kâinatı tanımak ve Ona iman edip ibadet etmektir. Ve o insanın vazife-i fıtratı ve fariza-i zimmeti, mârifetullah ve iman-ı billâhtır ve iz'an ve yakîn ile vücudunu ve vahdetini tasdik etmektir." (Şualar, 100)

Bir dava adamının öne çıkan bazı özellikleri de şunlardır:

1. İman ve İnanç: Dava adamı, sağlam ve derin bir inanç doğrultusunda davasını şekillendirir. İnançları, fikirleri, idealleri, ülküsü karşılaştığı zorluklar karşısında dayanma gücü verir. Davasına perçinleşmesine sebep olur.

2. Adanmışlık ve Fedakârlık: Kendi şahsi çıkarlarını geri planda tutarak davası uğruna her türlü fedakârlığı yapmaya hazırdır. Askerdeki hazır manga asker takımı gibi adeta. Hedeflerine ulaşmak için gerektiğinde kişisel menfaatlerinden vazgeçebilir.

3. Sürekli Gelişim ve Bilgi Arayışı: Bilgiye, hikmete ve öğrenmeye daima açık olan dava adamı, kendini sürekli geliştirmek ve doğru bilgiyi öğrenmeye ve onu uygulamaya önem verir. Bağnazlık, geçimsizlik dava adamının plan ve programında yer almaz. Bu özellikleriyle dava içinde derleyici toplayıcı vasıflara haiz sahiptir.

“İttifaktaki kuvveti düşünmeyenler, yani dâva adamı şuurunda olmayanlar, ihtilafa düşerler.” (Esasat-ı Nuriye, 81)

“Mesai arkadaşlarına hürmet ve sevgi beslemeyenler, dava ve idare adamı olamazlar. Sevgi, şefkat, müsamaha, hürmet; müdebbir ve muvaffakiyetlere namzet bir dava adamının mümtaz hasletleridir.” (Bir Dava Adamının Notları-1, 14)

4. Sabır ve Sebat: Zorluklar karşısında yılmadan, sabırla ve azimle davasını sürdürür. Engellerle karşılaştığında pes etmez ve uzun vadeli hedeflerine odaklanır.

Bu konuda şu muazzam telkini unutmamak gerekir ki:

“Yalan, iftira, çamur fırtınasına tutulursan, hissiyatını terk edeceksin... Önünde demirden set yaparlarsa, dişinle deleceksin. Dağları toptan oymak gerekirse, iğne ile oyacaksın. Unutma, nerede olursan ol, küfrün ve cehlin ta temelini çürüteceksin!” (Bir Dava Adamının Notları-1, 27)

“Mesleğimizde kanaat, daima şükrü ve metaneti ve sebatı netice verdiği için; ihlas dairesinde, hizmet noktasında çok hırs ve kanaatsizlik gösterdiğimiz halde, neticelerine ve semeratına karşı kanaatla mükellefiz.” (Emirdağ Lahikası, 90)

5. Ahlak ve Adalet: Yüksek ahlakî değerlere sahip olup adalet duygusunu ön planda tutar. Hakkaniyetli, dürüst ve güvenilir bir duruş sergiler. Bu duruşuyla insanlara bir numune-i imtisal, rol model olur. Bir sorun olduğu zaman danışılacak birisi olarak görülür. Dediklerini yaparlar, yaptıklarını derler.

6. Liderlik ve Örnek Olma: Toplum içinde rehberlik edebilecek bir liderlik özelliği gösterir. Dava arkadaşlarına ve çevresine örnek olur, ilham verir. Sekülerizm, toplumu ahlaken ifsad ettiği için dava zarar görmüş ve dava adamlığına namzet olanlar da bu ifsad ile bozulabilmektedir.

Dava adamları toplumun direği gibidir. İtibarı kırılır ve saygınlığı azalırsa toplumun ahlaken çöküşü hızlanır.

7. Vizyonerlik: Sadece güncel meselelerle değil, uzun vadeli hedeflerle de ilgilenir. Geleceği görebilen ve stratejik düşünme yetisine sahip bir bakış açısına sahiptir.

“Günlük İçtimaî Hadiselerle Meşguliyet: Günlük içtimaî hadiselerle meşgul olmak, kabiliyet ve istidatlarımızın Risale-i Nur hizmetinde inkişafına mani olur. Çünkü menfi gazete veya içtimaî hadiselerle meşguliyet, bir dava adamının, davasında yetişmesine engeldir. Nur talebesi gazeteye, müsbet veya menfi olarak kendilerini ilgilendiren bir hadise var mı, diye bakar.” (Bir Dava Adamının Notları-2, 18)

8. Manevi Derinlik: Manevi değerlere büyük önem verir ve bunları hayatına ve davasına yansıtır. İnsanların iç dünyasına hitap ederek onların manevi gelişimine katkı sağlar. Kalbde yer alan imanın lezzetini hissettirmeye vesile olurlar.

Bu özellikler, dava adamını topluma yön veren, insanları bir ideale doğru harekete geçiren biri yapar.

Dava, insanların yaşamlarını anlamlı kılan bir hedef olabilir. Bu hedef, manevi bir ideal, toplumsal bir hedef ya da kültürel ve ahlaki değerlerin korunması olabilir. Ama hemen ulaşılabilecek bir şey değildir. Uzun zaman alır ve çileleri beraberinde getirir.

Bunun gibi ifadeler, ideal sahibi bir dava adamı olmanın üstün derecesini nazara verir. Evet kendi hayatını, şahsî rahat ve menfaatini ve enaniyetini kendine gaye yapan kişinin çok basit kalacağını bildiren Bediüzzaman Hazretleri şu hususa hassaten dikkat çeker:

"Herkes "Nefsî, nefsî" demekle ve milletin menfaatini düşünmemekle, menfaat-i şahsiyesini düşünmekle, bin adam, bir adam hükmüne sukut eder.

مَنْ كَانَ هِمَّتُهُ نَفْسُهُ فَلَيْسَ مِنَ اْلاِنْسَانِ لِاَنَّهُ مَدَنِىٌّ بِالطَّبْعِ Yani, kimin himmeti yalnız nefsi ise, o insan değil." (Hutbe-i Şamiye, 59)

Tarihte ve günümüzde birçok kişi dava adamı olarak anılır.

Siyasetçiler: Demokrasi, adalet veya sosyal eşitlik gibi değerler için mücadele eden siyasetçiler.

Bilim insanları: İnsanlığa faydalı yeni buluşlar yapmak için çalışan bilim insanları.

Sanatçılar: Toplumsal sorunlara dikkat çekmek ve farkındalık oluşturmak için sanatlarını kullanan sanatçılar.

Din adamları: İnsanlara doğru yolu göstermek ve toplumu iyileştirmek için çalışan din adamları.

Sivil toplum aktivistleri: İnsan hakları, çevre veya hayvan hakları gibi konularda mücadele eden sivil toplum aktivistleri.

Dava adamı olmak neden önemlidir?

Dava adamları, toplumların gelişimi ve ilerlemesi için çok önemlidir. Onlar sayesinde;

Toplumsal sorunlar çözülür: Dava adamları, toplumdaki sorunları ortaya çıkarır ve çözüm önerileri sunar.

İnsanlık daha iyi bir hale gelir: Dava adamları, insanlığın ortak sorunlarına çözüm bulmak için çalışır ve dünyayı daha yaşanabilir bir hale getirir.

Netice itibariyle, dava adamı olmak, sadece bir ünvan değil, aynı zamanda bir yaşam biçimidir. Dava adamları, toplumun maddi ve manevi dinamikleri ve enerji kaynaklarıdır.

Selam ve dua ile.