Risale-i Nur’u okuma ve anlama teknikleri-13

Risale-i Nur’un vazgeçilmez bir önemi olduğunu biliyor, onu okuyup anlamayı dert ediniyorsunuz.  Onu anlamakla neler kazanacağınızın farkındasınız.  Onu ve yazarını müthiş bir muhabbetle seviyorsunuz.  Az veya çok onunla sürekli meşguliyeti kendinize en büyük bir mesele kabul ediyorsunuz.
Peki şimdi ne yapacaksınız? Bu iman denizinden tam istifade edebilmek için nasıl bir yol izleyeceksiniz?

Israrla yapacağınız şey, münferit okumaya dört elle sarılmak ve hiç terk etmemektir.  Çünkü kendi başına okumayan kimse, risaleleri okuma ve anlama meselesini akıntıya bırakmış demektir.  Artık o, iradesiz, ihtiyarsız, rast gele bir alıcıdır.  Öğrenme çabasını, tesadüflerin insafına bırakmıştır.  Belki bazen üç beş sayfa okuyacak, bazen az bir miktar dinleyecek, bazen de hiç kafasında olmadığı halde kulak misafiri olacaktır. 

Okuma faaliyeti, rastlantılara bırakılamaz

Oysa okuyup öğrenme faaliyetinin kaptanı siz olmalısınız.  Neyi, nasıl, nerede, ne kadar öğreneceğinizi siz belirleyip, şuurlu bir tercih ortaya koymalısınız.  Böyle muhteşem bir imanî dersler hazinesini keşfetme faaliyeti, plânsızlığa, tesadüfe feda edilemez.  “Olsa da olur, olmasa da olur” mantığı sizi kurtarmaz.  Belki de böyle bir mantık taşımıyorsunuzdur.  Ama ciddî bir çaba içinde değilseniz, fiilleriniz sizi yalanlayacaktır.

Şöyle bir düşünün: Kaç yıldır risaleleri tanıma bahtiyarlığına erdiniz ve şimdiye dek ne kadar okudunuz? Dahası ne kadar anlayıp, inceliklerine vâkıf oldunuz?
Eğer kendi dünyamızda yaptığımız muhasebe bizi bile tatmin etmiyorsa, kimi tatmin edecektir? Elimizde ömrümüzün garantisi var mıdır? Geçip giden seneler bize yeterince birikim kazandırmamışsa, gelecek senelerden ümitli olabilir miyiz?
“Eh işte, ara sıra okuyorum, bir şeyler biliyorum” anlayışı sizi kurtarmaz.
Bunun için münferit okumaya, yani kişisel okumaya büyük bir önem vermeniz gerekecek. 

Bir bakarsınız yıllar su gibi akar

Bu eserleri yeni tanımışsanız, “Daha zamanım var, henüz tanıdım” düşüncesine kapılmayınız.  Bu, nefsin ve şeytanın bir tuzağıdır.  Bir bakarsınız, yıllar su gibi akar gider ve elinizde kalan sadece hayıflanmalar, ahlar ve özlemlerdir. Bunun için şahsî okumayı hiçbir zaman vazgeçmeyeceğiniz bir düstur hâline getirmelisiniz.

Şahsî okuma size ne kazandırır? Öncelikle, öğrenme çabasını siz yönlendirirsiniz.  Eğer başka kanallardan gelen bilgilerle yetinirseniz, belki de eserlerin bazı yerlerini hiç okumamış olursunuz.  Hâlbuki plânlı bir okuma ile Risale-i Nur’a derli toplu bakarsınız.
Öyle yerler vardır ki, hususî mâhiyettedir, belki mahremdir veya genel kitleye göre anlaşılması zordur.  Bu bölümleri hiçbir yerde duyamazsınız.  Siz kendiniz okumazsanız bunları kabirde mi öğreneceksiniz? “Oku, oku! Kabirde okuyamazsın” diyen Zübeyir Gündüzalp Ağabey ne güzel söylemiş. 

Şahsî okuma, bütünlük anlayışı kazandırır

Ancak bu sözü de doğru anlamalısınız.  Dünyada çok okuyan, kabirde de okur; tıpkı Hafız Ali ve benzerleri gibi... Ama okumazsanız, kabirde de okuyamazsınız.  Görür gibi inandığımız kabir hayatında, Kur’an dersleri olan risalelerle, iman kardeşleriyle, Üstatla, hepsinden önemlisi Hazret-i Peygamber (a.s.m.) ile beraber olmak istemez misiniz?
Elbette istersiniz. O zaman, çok okumak zorundasınız.

Şahsî okuma, size, Risale-i Nur’a bir bütün olarak bakma kabiliyeti verir.  Böylece hangi konunun nerede işlendiğini öğrenirsiniz.  Bu da size iki bakımdan fayda sağlar:
Birincisi, aynı konunun farklı yerlerde nasıl işlendiğini görür, icmalî işlenen bir konunun başka yerde daha tafsilî bir şekilde işlendiğini fark edersiniz.  Sözgelişi; melâike bahsi On Beşinci Sözde var.  Ama Yirmi Dokuzuncu Sözde daha geniş ve detaylı anlatılmış.  Yine şuûnât-ı İlâhiye konusu, Yirmi Dördüncü Mektupta, Otuz İkinci Sözde ve Otuzuncu Lem’ada işleniyor.  Bunun dışında risalelerin birçok yerine serpiştirilmiş.  Hepsine topluca bakarsanız, birbirinin yardımıyla diğerini de daha iyi anlarsınız.

İkincisi, farklı konular arasında da irtibat kurmanız ve birbirine yardımcı etmeniz mümkündür.  Şahsî okuması olmayan ve topluca bakamayan bir kimse, belki bir meseleyi anlamak için çok çalışır, çırpınır; oysa o konu, okumadığı bir yerde çok güzel ve genişçe işlenmiştir.