Kadir AYTAR
Seyit Rıza kendisi teslim olmuş
Dersim olayının baş aktörlerinden Seyit Rıza’nın yakalandığına, anlaşma için çağrılarak sonra da tutuklandığına dair haberler bazı kaynaklarda yer almaktadır.
13-14-15 Eylül tarihli Tan, Kurun, Ulus gibi gazetelerinde Seyit Rıza’nın yakalandığına dair haberler çıkar. Türk basını ve yetkilileri ondan “Dersim’in en ileri ve son sergerdesi” diye söz ederler. Seyit Rıza’nın yakalanması üzerine Mustafa Kemal, İsmet İnönü, İçişleri Bakanı Şükrü Kaya ve 3. Ordu Müfettişi Kazım Orbay Abdullah Alpdoğan’a bu başarısı nedeniyle kutlama mesajları gönderir, bunu Alpdoğan’ın tarihi bir başarısı olarak tanımlarlar. (Seyfi Cengiz, Dersim ve Zaza Tarihi - Sözlü Gelenek ve Tarihsel Gerçek, V. Bölüm)
Bir versiyon da; yapılan Birinci Tunceli harekâtında askerler bölgeye girmeyi başaramayınca Seyyid Rıza, 10-12 Eyül 1937 tarihleri arasında barış görüşmesi için Erzincan Vilayet konağına çağrılır ve orada 13 Eylül günü tutuklanır ve Elazığ'da bulunan Umumi Müfettişliğe nakledilir, 15-18 Kasım 1937 tarihleri arasında da Seyit Rıza ile birlikte 6 kişi idam edilir. (Vikipedi)
Seyit Rıza teslim olmadan bir yıl önce devlet ve hükumete bağlılığını ifade etmiş
Tunceli Valisi ve Komutanlığının 1/8/1936 tarihli 643/2957 sayılı raporunda;
Yağma ve yakma suçlarıyla ilgili Yukarı Abbas Uşağı Reisi Seyit Rıza’nın 31 Temmuz 1936 günü Hozat’a gelerek hükumete dehalet ettiği, büro şefleriyle görüştüğü, Elaziz’de bulunduğu günlerde halkevi, istasyon, un ve kereste fabrikaları ile sair sınai ve medeni meseleleri halktan birinin rehberliğinde gezerek gördüğü, Tunceli Valisi ve Komutanının kabulünde de; düşman ordusuna karşı birlikte şavaştığının unutulmadığının, ancak sonradan düşmanların sözlerine kapılarak Türk devlet ve hükumetine emniyet vermeyecek derecede karşı ve uzak durduğunun hatırlatıldığı, Seyit Rıza’nın da; hükumete karşı asla hain ve uzak olmadığını, ancak aleyhinde yapılan iftiraların tesiriyle hükumetin kendisinden şüphe ettiğini müteessirane ifade ettiği, ahir ömrüne kadar devletin arzularına uygun hareket edeceğini belirttiği, kısa zamanda devletçe büyük gelişme ve kudret gösterilmiş olduğuna iman ve kanaat getirmiş olarak köyüne geri döndüğü belirtilmektedir.
Aradan tam bir sene geçtikten sonra, Seyit Rıza’nın sözünde durduğunu, kendi ayağıyla giderek teslim olduğunu 12/13 Eylül 1937 tarihli ve İçişleri Bakanı Şükrü Kaya imzası ile Başbakanlığa Jandarma Genel Komutanlığınca sunulan çok gizli yazıdan anlaşılmaktadır.
Bu yazıda; Seyyit Rıza’nın iki avanesiyle birlikte kayıtsız şartsız ve silahsız olarak 11 Eylül 1937 günü saat 22’de Erzincan Jandarma Mıntıka Komutanlığına teslim olduğu belirtilmektedir.
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.