Mehmet Selim MARDİN

Mehmet Selim MARDİN

Bediüzzaman Said Nursi’nin Sebilürreşad Mecmuasında Yayınlanan Makaleleri

Bediüzzaman Said Nursi “Eski Said” tabir ettiği hayat devresinde İstanbul’a geliş tarihinden itibaren zaman zaman gazete ve dergilere makaleler yazmıştır. 1908 yılından 1920 yılına kadar olan dönem içerisinde 16 değişik yayın organında 42 yazısı yayınlanmıştır. Bu makaleler Âsâr-ı Bediiyye isimli bir mecmuada toplattırılıp neşredildi. Daha sonra değişik yayınevleri tarafından da bu makaleler yayınlandı. Bu makaleler den üç tanesi de haftalık Sebilürreşad dergisinde çıkmıştır.

Bediüzzaman Said Nursi, Sebilürreşad dergisindeki ilk makalesini 4 Mart 1920 tarihinde “Şûrâ-yı Meşîhat-i İslâmiyye” başlığı altında neşreder. Bu makale Sünuhat adlı eserde yer alır. Makalenin başında Bediüzzaman şu izahatta bulunur:

“Bidayet-i Hürriyet’te şu fikri Jön Türklere teklif ettim, kabul etmediler. On iki sene sonra tekrar teklif ettim, kabul ettiler. Lâkin meclis feshedildi. Şimdi âlem-i İslâm’ın mütemerkiz noktasına tekraren arz ediyorum.”

Sebilürreşad dergisi de Sünuhat’ta yer almayan makale ile ilgili önsözünde şu ifadelere yer verir:

“A‘zam-ı ulemâ-yı İslâmiyyeden fâzıl-ı şehir Bedîuzzamân Saîd-i Kürdî Efendi hazretleri pek mühim bir teklîfde bulunuyorlar. Esâsen müşârun-ileyh ibtidâ-yı Meşrûtiyet’ten beri bu fikrin tarafdârıdırlar. Daha o zamanlar böyle bir şûrânın teşkîli lüzûmunu ileri sürmüşlerse de bazı kasîru’l-basar kimseler tarafından bu fikrin ehemmiyeti idrâk olunamayarak mümânaat edilmişti. Fakat cereyân-ı hâdisât böyle bir şûrânın ne kadar lüzûmu olduğunu ra‘nâ gösterdi. Âtiyen bu ihtiyâcın daha ziyâde tezâyüd edeceğini ulü’l-elbâb elbette takdîr ederler. Ümîd ederiz ki, bu mühim teklîf gerek hükûmetçe, gerek Meclis-i Millî’ce kemâl-i ehemmiyyetle nazar-ı dikkate alınacak, bir an evvel teşekkülüne himmet buyurulacaktır.” (1)

Bediüzzaman’ın yine 4 Mart 1920 tarihli derginin aynı nüshasında “Kürtler ve İslamiyet” başlığı altında bir makale daha yer alır. Bu makalede de yayınlanan eserlerde iktibas edilmeyen ve Sebilürreşad dergisinde yer alan ifadeler aynen şöyle geçer:

“Bogos Nubar ile ma‘hûd Şerîf “Paşa”nın birleşerek Kürdleri câmi’a-i İslâmiyyeden ayırmak teşebbüs-i hâinânesinde bulundukları haber alınır alınmaz gerek burada, gerek Kürdistan’daki bütün Kürdler kemâl-i nefretle protestolarda bulundular. Salâbet-i dîniyye husûsunda pek yüksek bir mertebede bulunan Kürd ihvân-ı dînimizden beklenen de bu idi. Her millet arasında zuhûr ettiği gibi Kürdler arasında da türeyen birkaç hamiyetsiz iftirâkçının, politikacının, hiçbir kıymeti olamayacağı şübhesizdir. Bilakis, bu kabîl kesânın ızhâr-ı nifâk etmeleri vahdet-i İslâmiyyeyi daha ziyâde te’yîd ve teşyîd eder. Nitekim o haber üzerine umûm Kürdlerin galeyân ve tezâhürât-ı vahdet-kârânesi bunu pek güzel isbât etmiştir.” (2)

Yine Sebilürreşad dergisinde yayınlanan 6 Mart 1920 tarihli Bediüzzaman’ın “Kur’ân-ı Azîmü’ş-Şân’ın Hâkimiyet-i Mutlakası” adlı makalesi Sünuhat adlı eserinde “Kur’an’ın Hâkimiyet-i Mutlakası” başlığı ile aynen yer almıştır. (3)

Haftalık yayınlanan Sebîlürreşâd dergisi İslami düşünceyi yaymak gayesi ile 1908 Ağustos'unda Mehmet Âkif Ersoy'un desteği ile Eşref Edip Fergan'ın başyazarlığında Sırat-ı Müstakim adıyla çıkarılmaya başlandı ve 8 Mart 1912 tarihinden itibaren de Sebilürreşad adıyla devam etti. Millî Mücadele yıllarında yol gösterici oldu. Dergi 17 Şubat tarihindeki nüshası ile İstiklal Marşı’nı ilk defa yayınlayarak duyurdu. Dergi Safahat’ın tamamına yakınını yayınladı. 1925'te Takrir-i Sükûn Kanunu ile kapatılan dergi, 1948'in Mayıs ayında tekrar bu defa da latin alfabesiyle neşredilmeye başlandı. 1950 yılından sonra Risale-i Nur ve Bediüzzaman eksenli yazılar neşretti. 1966 yılında yayın hayatına son verildi. Gazetenin genel politikası İslam birliği, İslam ahlakı, Kur'an ve sünnete dönüş ve Avrupa'nın sadece teknolojisinin alınması üzerinedir.

Sebîlürreşad, 50 yıl aradan sonra 14 Ağustos 2016 tarihi ile yeniden Ankara merkezli olarak yazar Fatih Bayhan'ın genel yayın yönetmenliğinde ve araştırmacı-gazeteci yazar Mehmet Poyraz'ın yayın koordinatörlüğünde yayın hayatına başlamıştır.

KAYNAKLAR
1-
Sebilürreşad Cild 18 - Aded 461- Sayfa 218-219-220-221
(4 Mart 1920 / 12 Cemâziye’l-âhir 1338 Perşembe / 4 Mart 1336)
2-Sebilürreşad Cild 18 - Aded 461- Sayfa 225-226
(4 Mart 1920 / 12 Cemâziye’l-âhir 1338 Perşembe / 4 Mart 1336)
3-Sebilürreşad Cild 18 - Aded 463- Sayfa 243-244
(6 Mayıs 1920 / 16 Şa’bân 1338 Perşembe / 6 Mayıs 1336)

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.
4 Yorum