Sakarya Bilim ve Sanat Merkezi belgesel ekibi Sakarya ili sınırlarında bazı farklı türdeki ağaçlar üzerine yaptığı araştırmada ilginç bilgilere ulaştı.

Sakarya ili Tarihi Jüstinyen köprüsü civarında çok sayıda bulunan porsuk ve ekmek ağaçlarının sırrını araştıran ekip burada fotoğraf ve video çekimleri yaptı.

Porsuk ağacının bilimsel adı Taxus. İğneyapraklı ağaçlar familyasından olan bu ağacın meyveleri çok tatlı olmakla birlikte çekirdekleri çok zehirlidir. Ancak hikmet-i ilahiye ile bazı hayvanların ve kuşların sindirim sistemi çekirdekleri sindirmediğinden bunları yediklerinde zehirden etkilenmemektedirler. Ardıç ağacı ve ardıç kuşun ilişkisinde olduğu gibi,  bazı kuşların bu meyveleri yedikten sonra çekirdekleri dışkılaması, çekirdeklerin filiz vermesi için gerekli filizlenme ortamını sağlamaktadır. Ancak tabiattaki ilahi dengenin insan eli ile bozulması ve kuş türlerinin azalması porsuk ağacının çekirdeklerinin çimlenmesi imkanını da azaltmaktadır. Zaten porsuk ağacı çekirdekten çoğalması en zor ve nadir bitkilerden birisi olduğundan dünyadaki soyu tükenme tehlikesi olan bitkiler listesinde sayılamaktadır. Araştırmacılar porsuk ağacını çoğaltmak için henüz iyi bir yöntem de geliştirebilmiş değillerdir.

Porsuğun turuncu-kırmızı-yeşil renkli özgün meyvesi az etli olması ve ticari değer taşımamasına karşın oldukça tatlı olup,meyve içindeki çekirdeğinin çıkarılması şartıyla yenilebilmektedir. Bitkinin bütün diğer kısımları zehirlidir, hele, hele meyve çekirdeği (tohumu) aşırı derecede zehirlidir, zira kuşların aksine insan midesi meyve çekirdeğini parçalayabilme yeteneğine haiz olmakla çekirdeğin yenmesi halinde mide asidiyle birlikte parçalanan zehirli alkoloidler ölüme kadar varan zehirlenmelere neden olmaktadır. Çimlenme engeli, kuşların zehirsiz olan meyveyi yiyip,insanlar için zehirli olan tohumunu (meyve çekirdeğini) dışkılamasıyla ortadan kalkmaktadır.

Porsuktan elde edilen ahşap oldukça esnek bir o kadar dayanıklıdır. Bu nedenle tarih boyunca ok ve yay yapımında kullanılmıştır. Porsuk ağacı bitkisinden elde edilen taksol antikanserojen etkiye sahip bir maddedir ve günümüzde etkili olarak kanser tedavilerinde kullanılmaktadır. Eylül-Ekim den Aralık-Ocak aylarına kadar meyveleri, sanki ağaçta yeni yılı karşılar gibi çok güzel görüntü oluştururlar.

Ülkemizde dekoratif amaçla ekilen porsuk ağacı tükenme tehlikesine karşı korunması gereken önemli bir tabiat varlığımızdır.